Παιχνίδια με τις εκλογές πάνω στα συντρίμμια

Τρία άτομα, εκ των οποίων ένας 14χρονος, ανασύρθηκαν ζωντανοί από τα ερείπια κτιρίων στην Αντιόχεια, περισσότερες από 260 ώρες μετά τον σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου. Κι αυτό παρότι σε πολλές περιοχές οι προσπάθειες για εντοπισμό επιζώντων έχουν σταματήσει.

Η διάσωσή τους ήταν από τα λίγα πράγματα που προκάλεσαν μια ελπίδα στα εκατομμύρια Τούρκων που θρηνούν περισσότερους από 36.000 νεκρούς και δεκάδες άλλες χιλιάδες αγνοουμένους. Από εδώ και πέρα όλα δείχνουν ζοφερά.

Εκατομμύρια άτομα έχουν μείνει χωρίς στέγη, με ελάχιστη πρόσβαση σε φροντίδα, χωρίς δουλειές. Ο πλήρης υλικός απολογισμός του σεισμού δεν έχει ακόμη υπολογιστεί, οι ειδικοί πάντως εκτιμούν ότι θα χρειαστεί η μεγαλύτερη προσπάθεια ανοικοδόμησης της Τουρκίας από την ίδρυση της σύγχρονου κράτους το 1923.

Θα απαιτηθεί η αποκατάσταση άνω του ενός εκατομμυρίου κτιρίων με το κόστος να ξεπερνά τα 100 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις. Τα μισά από τα 3,4 εκατ. κτίρια στην πληγείσα περιοχή της Νότιας Τουρκίας μπορεί να χρειαστεί να κατεδαφιστούν, δηλώνει ο Εγιούπ Μουχτσού, επικεφαλής του επιμελητηρίου αρχιτεκτόνων στην Ενωση Επιμελητηρίων Τούρκων Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων.

Η οργή των πολιτών γιγαντώνεται

Εάν δεν είχε σημειωθεί ο καταστροφικός σεισμός, τώρα όλοι θα ασχολούνταν με τις εκλογές, τα έξι κόμματα της αντιπολίτευσης που συνασπίστηκαν θα είχαν ανακοινώσει την περασμένη Δευτέρα ποιος θα ήταν ο υποψήφιός τους που θα διεκδικούσε την προεδρία από τον Ταγίπ Ερντογάν και ο τούρκος πρόεδρος θα συνέχιζε την εμπρηστική ρητορική του εναντίον της Ελλάδας.

Οι άνδρες της ΕΜΑΚ, οι ελληνικές διασωστικές ομάδες και ο αγώνας τους στα ερείπια κατέστησαν τη ρητορική αυτή κενή νοήματος. Τα βίντεο με τους ανθρώπους που οδύρονται έχοντας χάσει οικογένειες και ζητούν εξηγήσεις από τις Αρχές κάνουν τον γύρο της Τουρκίας – και ας προσπαθεί η κυβέρνηση να περιορίσει την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Τώρα η τουρκική κυβέρνηση έχει μπροστά της ένα τεράστιο έργο, ενώ η οργή των πολιτών κορυφώνεται – και μάλιστα σε μια περιοχή η οποία υποστήριξε το κυβερνών ΑΚΡ και τον Ερντογάν με υψηλά ποσοστά. Δεν υπάρχει αμφιβολία, λένε οι αναλυτές, πως ο τούρκος πρόεδρος εξετάζει ήδη τρόπους να γυρίσει την κατάσταση υπέρ του.

Οι εκλογές επρόκειτο να διεξαχθούν στις 18 Ιουνίου και τις μετέφερε νωρίτερα, στις 14 Μαΐου – ένας από τους λόγους είναι πως στο νέο Σύνταγμα που διαμόρφωσε υπάρχει μια πρόβλεψη βάσει της οποίας μπορεί να είναι για τρίτη φορά υποψήφιος για την προεδρία εάν κηρυχθούν πρόωρες εκλογές. Ωστόσο τώρα αυτό το ενδεχόμενο δεν υπάρχει.

Η υποψηφιότητα Ερντογάν

Αντίθετα, υπάρχουν πολλά σενάρια και αντικρουόμενες απόψεις για το τι μέλλει γενέσθαι. Ο καθηγητής Συντάγματος Ιμπραΐμ Καμπόγλου, εκπρόσωπος της συνταγματικής επιτροπής του Ρεπουμπλικανικού κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, θεωρεί ότι ο Ερντογάν θα έχει δικαίωμα να είναι υποψήφιος στις εκλογές μόνο εάν αυτές διεξαχθούν πριν από τον Ιούνιο, οπότε και λήγει η δεύτερη θητεία του.

Εάν ο Ερντογάν θέσει υποψηφιότητα αργότερα, θα πρέπει να αλλάξει το Σύνταγμα, τονίζει. Ωστόσο το τουρκικό Σύνταγμα αναφέρει σαφώς ότι αναβολή των εκλογών γίνεται μόνο σε περίπτωση πολέμου, αλλά και τότε χρειάζεται να ψηφιστεί από τα 2/3 της Βουλής – μια πλειοψηφία την οποία δεν διαθέτει ο κυβερνητικός συνασπισμός και σίγουρα δεν θα του τη δώσει η αντιπολίτευση.

Ενας εκ των ιδρυτών του κυβερνώντος AKP, ο Μπουλέντ Αρίντς, σε ανάρτησή του στο Twitter επισημαίνει ότι οι εκλογές θα πρέπει να αναβληθούν, «ώστε ο κρατικός μηχανισμός να επικεντρωθεί στην επούλωση των πληγών των πολιτών μας».

Επίσης, πρότεινε μια συνταγματική τροποποίηση που μπορεί να περιληφθεί στο άρθρο 78 του συντάγματος και να προβλέπει την αναβολή των εκλογών σε καταστροφές, όπως οι σεισμοί, μια διάταξη παρόμοια με την υπάρχουσα που αφορά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Η αντιπολίτευση το συζητά αυτό, για μελλοντικά όμως, όχι για την επόμενη εκλογική αναμέτρηση.

Η αντιπολίτευση

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου χαρακτηρίζει την κυβέρνηση «ανίκανη» και γι’ αυτό ακριβώς ζητά άμεση προσφυγή στις κάλπες λέγοντας: «Δεν έχουμε ούτε καν μία ημέρα να σας δώσουμε. Δεν αντέχουμε άλλη ανικανότητα. Μη φοβάστε τις εκλογές. Ή μάλλον να φοβάστε, οι εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους».

Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να φανταστεί κάλπες να στήνονται στις επαρχίες που επλήγησαν. Οπως δεν μπορεί κάποιος να φανταστεί αυτή τη στιγμή πόσο χρόνο θα χρειαστούν οι περιοχές αυτές για να ανακάμψουν. Καθώς η χώρα θάβει τους χιλιάδες νεκρούς της, θα πρέπει να αντιμετωπίσει και το ψυχικό κόστος μιας τόσο μεγάλης καταστροφής. Σε τέτοιες καταστάσεις το αύριο είναι απρόβλεπτο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ