Τουρκία: Θα εργαλειοποιήσει το προσφυγικό ο Ερντογάν για να παραμείνει στην εξουσία;

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι αντιμέτωπος με τη μεγαλύτερη πρόκληση της πολιτικής του σταδιοδρομίας.

Και πριν από τον ισχυρό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου, το στοίχημα της διατήρησης του στην πρώτη γραμμή της εξουσίας δεν ήταν σίγουρο, ωστόσο με 40.000 νεκρούς και 82.000 κτίρια κατεστραμμένα εξαιτίας του, ούτε ο ίδιος δεν μπορεί να ποντάρει στον εαυτό του.

Απόδειξη αυτού είναι ότι ο πάντα ετοιμόλογος και συνήθως θρασύτατος Τούρκος πρόεδρος άργησε να βγει να προσφέρει λόγια συμπόνοιας στο λαό του, που από την μία μέρα έως την άλλη έχασε τα πάντα, και ακόμα και τότε έδειχνε αμήχανος και αποπροσανατολισμένος.

Κισμέτ, είπε, και το έληξε εκεί.

Το χαρτί των προσφύγων

Ο Ερντογάν όμως είναι πολιτικό ζώο και έχει αποδείξει πολλές φορές στο παρελθόν ότι, όταν στριμώχνεται στη γωνία, βρίσκει μέσα του αστείρευτη δύναμη για να βγει και να επιτεθεί ξανά.

Τι μπορεί όμως να κάνει ένας πρόεδρος, που από την πρώτη μέρα της ανείπωτης τραγωδίας στη γειτονική χώρα, έχει βρεθεί βασικός κατηγορούμενος των κατασκευαστικών αλχημειών, που επέτρεψε, με τα γνωστά φονικά αποτελέσματα;

Ο Ερντογάν όταν δεν τραβά ξανά και ξανά το χαρτί του εθνικισμού, παίζει με το προσφυγικό ζήτημα.

Και αυτή είναι μια πλευρά του σεισμού, που ακόμα δεν έχει φανερώσει ούτε το ακριβές εύρος της, ούτε τις μελλοντικές συνέπειες της.

Ρατσισμός και αβεβαιότητα

Για την ώρα ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες κάνουν λόγο για 2 εκατομμύρια Τούρκους, που θα πάρουν το δρόμο της ξενιτιάς, αλλά στο νούμερο αυτό δεν προστίθενται οι Σύροι και από τις δύο πλευρές των συνόρων της μεγάλης καταστροφής, που θα οδηγηθούν να αναζητήσουν ένα καλύτερο αύριο –που αλλού, στην Ευρώπη – μέσα από την Ελλάδα.

Ήδη τα πρώτα δημοσιεύματα για το ρατσισμό και την αβεβαιότητα που αντιμετωπίζουν οι Σύροι πρόσφυγες στην Τουρκία, έκαναν την εμφάνιση τους στο διεθνή Τύπο αυτό το Σαββατοκύριακο.

«Ο ρατσισμός κατά των Σύρων, που πυροδοτήθηκε τα τελευταία χρόνια από την οικονομική κρίση, η οποία μετέτρεψε 3.7 εκατομμύρια πρόσφυγες σε αποδιοπομπαίους τράγους, έχει εκραγεί από τους σεισμούς», έγραφε χθες η Le Monde.

Η μη κυβερνητική οργάνωση Stockholm Center for Freedom παρουσίαζε στην ιστοσελίδα της την ιστορία ενός Σύρου πρόσφυγα, που κινδύνευσε με τη ζωή του, όταν πήγε να πάρει από τα συντρίμμια της Τουρκάλας εργοδότριας του τα πράγματα της.

Ακόμη κι όταν εκείνη έτρεξε προς υπεράσπιση του, οι υπόλοιποι Τούρκοι, πληγέντες και οι ίδιοι, φώναζαν ότι «οι Σύροι κλέβουν ότι απέμεινε από τα σπίτια μας, ενώ ακόμα δεν έχουν σιγήσει οι φωνές των δικών μας ανθρώπων κάτω από τα συντρίμμια».

Ο θρήνος μεγάλος, η οργή ξέχειλη προς κάθε κατεύθυνση.

Άλμα πίστης

Γι’ αυτό ο 31χρονος Μπάσελ, που έχασε το σπίτι του, αλλά κατάφερε να μεταφέρει την οικογένεια του σε μια τέντα στα τουρκικά εδάφη, μόνο και μόνο για να εκδιωχθεί από τους Τούρκους εκεί, που του ξεκαθάρισαν ότι δεν είναι καλοδεχόμενος ανάμεσα τους, σκέφτεται να τα διακινδυνέψει όλα και να δοκιμάσει το μεγάλο επίφοβο ταξίδι για την Ευρώπη.

Το δίλλημα μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή εκατομμύρια πληγέντες του σεισμού, σύμφωνα με σχετικό άρθρο των Los Angeles Times, πολλοί εκ των οποίων θα κάνουν το προαναφερθέν άλμα πίστης.

Να σημειωθεί ότι η Τουρκία δέχτηκε στα εδάφη της περίπου 5εκατ. ανθρώπους –συμπεριλαμβανομένων 4εκατ. από τη Συρία- προκειμένου να βοηθήσει την ΕΕ να αποσοβήσει τη μεγάλη προσφυγική κρίση το 2015 και το 2016.

Φυσικά όλο αυτό είχε γίνει με το αζημίωτο και με άλλα μεγάλα κέρδη για τον Ερντογάν και τη χώρα του, για τα οποία είχε κατηγορηθεί τότε η Άνγκελα Μέρκελ ως καγκελάριος της Γερμανίας, ότι δηλαδή έκανε υποχωρήσεις απέναντι του για τα 4-7εκατ. Τούρκων που ζουν στα γερμανικά εδάφη.

Ακραίες αποφάσεις

Στα ακραίες καταστάσεις λαμβάνονται ακραίες αποφάσεις και ο Ερντογάν είναι των άκρων, αρκεί να εξυπηρετούν το σκοπό του.

Αν λοιπόν αυτός παραμένει η διατήρηση του στην εξουσία με όποιον τρόπο δύναται και μπορεί, δεν έχει καμιά σημασία αν οι εκλογές θα γίνουν στις 14 Μαΐου, όπως ήταν προγραμματισμένο, ή μέχρι τις 18 Ιουνίου, οπότε λήγει η δεύτερη θητεία του και του επιτρέπεται από το τουρκικό σύνταγμα να είναι ξανά υποψήφιος.

Αλλά και του χρόνου να αποφασίσει να μεταθέσει τις εκλογές, επεκτείνοντας χρονικά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης της χώρας, οι αναλυτές θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι θα εργαλειοποιήσει το προσφυγικό ζήτημα με τον τρόπο που θα τον βοηθήσει καλύτερα.

Ήδη ο Μεβλέτ Τσαβούσογλου ξεκαθάρισε στην αρχή της εβδομάδας ότι η Τουρκία δεν θα δεχτεί νέο κύμα προσφύγων από τη Συρία μετά τον καταστροφικό σεισμό των 7.8 Ρίχτερ, αφήνοντας στην ερμηνεία των ενδιαφερομένων που μπορεί να κατευθυνθούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι.

Η Αθήνα σε σκέψεις

Η Αθήνα, που έχει ζήσει στο πετσί της, αυτά τα παιχνίδια του Ερντογάν με τα Βρυξέλλες, ήταν ήδη προετοιμασμένη για ένα δύσκολο 2023 πριν από την σεισμική τραγωδία

Οι προσπάθειες εξάλλου παράνομης εισόδου στα ελληνικά εδάφη, όχι τόσο από τον Έβρο, όσο από τα θαλάσσια σύνορα, είχαν αυξηθεί από το φθινόπωρο.

Και τώρα η ελληνική κυβέρνηση αναμένει ότι μετά τον σεισμό, και μόλις οι καιρικές συνθήκες βελτιωθούν, θα χτυπήσουν κόκκινο.

Τόσο για την Τουρκία όσο και για την Ελλάδα, κρίσιμο θεωρείται το πρώτο 15θήμερο του Μαρτίου.

Εκεί θα αποφασιστεί πόσο γρήγορα μπορεί να ανοικοδομήσει την Τουρκία ο Ερντογάν, ποιο θα είναι το ύψος της βοήθειας που θα δεχτεί και πότε ακριβώς θα κάνει τις εκλογές.

Η ιστορία έχει δείξει ότι οι γοργές αποφάσεις βοηθούν αυτόν που βρίσκεται στην ηγεσία.

Η ΕΕ από την πλευρά της πιστεύεται πως σε πρώτη φάση είναι έτοιμη να εκταμιεύσει 3δισ. για να βοηθήσει τον Ερντογάν να αντιμετωπίσει  τους πρόσφυγες, αλλά και τους μετανάστες, που θα προκύψουν από τον σεισμό.

Αθήνα & Άγκυρα

Θα φανεί όμως το ποσό αυτό αρκετό στον Τούρκο πρόεδρο ή θα επιλέξει να εκβιάσει για περισσότερα;

Σε όλα αυτά ρόλο θα διαδραματίσει και η διαφαινόμενη βελτίωση των σχέσεων ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα εξαιτίας του σεισμού και η διάρκεια της στο χρόνο.

Η Αθήνα πάντως, που ετοιμάζεται κι εκείνη για εκλογές, όπως όλα δείχνουν, στις 9 Απριλίου, προσεγγίζει την Τουρκία με τις κεραίες υψωμένες και τα μάτια ορθάνοιχτα.

Η άνοιξη θα φανερώσει τι μέλει γενέσθαι ένθεν και ένθεν…