Ελληνοτουρκικά: Οι προσδοκίες και τα «αγκάθια» μετά τον φονικό σεισμό – Ο ρόλος των ΗΠΑ

Σε μία νέα φάση έχουν μπει μετά τον φονικό σεισμό στην Τουρκία οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς η αλληλεγγύη που έδειξε η Αθήνα από τις πρώτες ήδη ώρες της τραγωδίας, οι διασώσεις από τα μέλη της ΕΜΑΚ καθώς και η συγκινητική ανταπόκριση των Ελλήνων για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας άλλαξαν το κλίμα.

Οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου και το «ευχαριστώ» στην Ελλάδα, ο θερμός εναγκαλισμός με τον έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια αλλά και η βούληση που υπάρχει στη σκιά του καταστροφικού σεισμού, να γυρίσουν σελίδα οι δύο χώρες και να προχωρήσει η εξομάλυνση των σχέσεων, φαίνεται πως μέχρι στιγμής αποδίδει καρπούς.

Βέβαια, είναι ακόμη πολύ νωπές οι μνήμες από τις διασώσεις, από τα κατεστραμμένα κτίρια, από τις οικογενειακές τραγωδίες που άφησε πίσω του ο σεισμός με τις χιλιάδες νεκρούς.

Η «διπλωματία των σεισμών» συνεχίζεται και μέχρι στιγμής, φαίνεται πώς κάτι αλλάζει στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας.

Η βούληση από την Ελλάδα, όπως έχει εκφραστεί τόσο από τον έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη όσο και από τον Νίκο Δένδια υπάρχει και έχει μεταφερθεί στην Άγκυρα.

Μέχρι στιγμής τούρκοι αξιωματούχοι κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση καλλιεργώντας προσδοκίες για αλλαγή στάσης.

Ωστόσο, αναλυτές που γνωρίζουν καλά πως κινείται η εξωτερική πολιτική της Άγκυρας δεν αποκλείουν να υπάρχει προσεχώς μία μεταστροφή εξαιτίας και των επικείμενων εκλογών στη γειτονική χώρα.

Η επόμενη μέρα

Η επόμενη μέρα στην Τουρκία μετά την τραγωδία με τις χιλιάδες νεκρούς είναι πρωτίστως ένας «Γολγοθάς» για τους εκτοπισμένους από τις πληγείσες περιοχές. Οι υποσχέσεις περί άμεσης ανοικοδόμησης από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν φαίνεται να πείθουν και τα προβλήματα θα συνεχίσουν να υπάρχουν σε μία τεράστια έκταση που επί της ουσίας σβήστηκε από τον χάρτη.

Ο Ερντογάν, λαμβάνει και θα συνεχίσει να λαμβάνει βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα.

Ο τούρκος πρόεδρος γνωρίζει καλύτερα απ΄ όλους ότι η πολιτική του επιβίωση, δηλαδή αν θα καταφέρει να επανεκλεγεί όταν θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές, θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο η κυβέρνησή του θα επουλώσει κάποιες από τις πληγές όσων χτυπήθηκαν από τον φονικό Εγκέλαδο.

Δεν λείπουν οι φωνές ωστόσο, που υποστηρίζουν ότι τα ήρεμα νερά στο Αιγαίο μπορεί να μην κρατήσουν για πολύ και να αρχίσει σταδιακά μία αύξηση της έντασης από τη γειτονική χώρα. Άλλωστε, η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, στα βασικά τουλάχιστον ζητήματα, δεν θα αλλάξει λόγω της αλληλεγγύης που επέδειξε η Ελλάδα.

«Παράθυρο ευκαιρίας» για τα ελληνοτουρκικά

Τι φέρνει όμως η «διπλωματία των σεισμών» και πόσο εννοεί η Άγκυρα τα όσα λέει για βελτίωση των σχέσεων με την Ελλάδα;

«Υπάρχει οπωσδήποτε μια ευκαιρία μέσα από την κρίση να βελτιώσουμε τις σχέσεις με την Τουρκία. Είναι πασιφανές. Υπάρχει η λεγόμενη “διπλωματία των σεισμών” μέσα από την ανθρωπιστική βοήθεια, μέσα από την άμεση βοήθεια που έδωσε η χώρα μας στην Τουρκία, να υπάρξει μια βελτίωση όχι μόνο σε επίπεδο κρατικό, δηλαδή Ελλάδα – Τουρκία, αλλά και σε επίπεδο του λαού, διότι ο τουρκικός λαός έχει δηλητηριαστεί πάρα πολύ τον τελευταίο καιρό από τις τοξικές δηλώσεις της ηγεσίας του όσον αφορά την Ελλάδα» δήλωσε ο πρώην επικεφαλής αντιπροσωπείας Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα Πάνος Καρβούνης.

Μιλώντας για «παράθυρο ευκαιρίας» που σύντομα θα κλείσει – όπως είπε –  ο κ. Καρβούνης τόνισε (ΕΡΤ) ότι η Τουρκία είναι ένας μεγάλος παίκτης στη διεθνή σκηνή.

«Η Τουρκία μέσα σε 20 χρόνια αύξησε τον πληθυσμό της κατά 20 εκατομμύρια, ενώ δικός μας μειώθηκε και αύξησε το ΑΕΠ της τρεις φορές ενώ ο δικός μας μειώθηκε λόγω μνημονίων. Είναι ένας περιφερειακός παίκτης που έχει τη φιλοδοξία να γίνει παγκόσμιος παίκτης και έχει πάρα πολύ καλή γεωπολιτική θέση. Όταν η Τουρκία επανέλθει σε μια κανονικότητα, θα ανακύψουν τα ίδια προβλήματα εάν δεν έχουμε κάνει ορισμένα βήματα» σημείωσε.

Εξέφρασε, μάλιστα, την άποψη ότι η Τουρκία πρέπει να παραμείνει κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς έχει ανάγκη από τα χρήματα της Δύσης.

«Δεν έχω δει από τον αραβικό κόσμο να υπάρχει η αλληλεγγύη την οποία δείχνει η Δύση. Εάν λοιπόν η Τουρκία απευθυνθεί προς τη Δύση για να μπορέσει να ανοικοδομήσει τη χώρα, η οποία έχει καταστραφεί, θα πρέπει από την άλλη να κατοχυρώσει ένα κράτος πιο δημοκρατικό και ένα κράτος δικαίου. Και αυτό είναι προς το συμφέρον όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και της Ελλάδας» συμπλήρωσε.

Αναφορικά με τις σχέσεις των δύο κρατών τόνισε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να έχει σχέσεις με την Τουρκία, όχι μόνο σε επίπεδο κρατικό αλλά και σε επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών.

Από την πλευρά του, ο ιστορικός Αντώνης Χατζηκυριάκου αναφέρθηκε στο θέμα τονίζοντας ότι «Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε είναι ότι προφανώς μιλάμε για ένα πολύ σοβαρό γεγονός, το οποίο αλλάζει την κατάσταση, αλλά δεν είμαι σίγουρος αν την ανατρέπει».

Ο ρόλος των ΗΠΑ

Σε κάθε περίπτωση τα θετικά βήματα που έχουν γίνει τις προηγούμενες ημέρες όσο αφορά στην βελτίωση των ελληντουρκικών σχέσεων έχουν χαιρετήσει οι ΗΠΑ.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ επισκέπτεται σχεδόν ταυτόχρονα Τουρκία και Ελλάδα και σε μία κρίσιμη χρονικά συγκυρία.

Μετά την επίσκεψη στην Τουρκία, ο Άντονι Μπλίνκεν μεταβαίνει σήμερα το απόγευμα στην Αθήνα όπου θα έχει συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Το βάρος της επίσκεψής του στην Τουρκία προφανώς και δίνεται στην βοήθεια λόγω των σεισμών ενώ σε δεύτερη μοίρα έρχονται άλλα ζητήματα, όπως αυτό της πώλησης F-16 στην Άγκυρα.

Αναφορικά με την επίσκεψη στην Αθήνα, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών θα συναντηθεί με τον έλληνα πρωθυπουργό, τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης  Αλέξη Τσίπρα, με τους οποίους θα συζητήσει την αμυντική συνεργασία, την ενεργειακή ασφάλεια και την κοινή δέσμευση ΗΠΑ και Ελλάδας στην υπεράσπιση της Δημοκρατίας.

Ο Άντονι Μπλίνκεν μάλιστα θα εγκαινιάσει τον τέταρτο γύρο του Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ-Ελλάδας στις 21 Φεβρουαρίου.