Μολδαβία: Σχεδιάζει ο Ρώσος πρόεδρος να ανάψει το φυτίλι του πολέμου στην Υπερδνειστερία;

Κλιμακώνεται η ένταση στη Μολδαβία, τη μικρή χώρα στα νοτιοδυτικά σύνορα της Ουκρανίας, για την οποία η Ρωσία κατηγορείται ότι δρομολογεί πραξικόπημα, που θα την σύρει στον πόλεμο του Κρεμλίνου.

Η πρόεδρος της Μολδαβίας, Μάια Σάντου, έχει κατηγορήσει τον Ρώσο ομόλογο της ότι χρησιμοποιεί «δολιοφθορείς» μεταμφιεσμένους σε πολίτες για να πυροδοτήσει αναταραχές εν μέσω πολιτικής αστάθειας.

Για την ίδια απειλή έχει προειδοποιήσει πολλές φορές και ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι, υπενθυμίζει το CNN.

Απειλές και προειδοποιήσεις

Από την πλευρά του ο Βλαντιμίρ Πούτιν κατηγορεί το Κίεβο ότι σχεδιάζει επίθεση σε φιλορωσικό έδαφος στη Μολδαβία, όπου η Μόσχα διατηρεί στρατιωτική βάση, μεγαλώνοντας τους διεθνείς φόβους ότι προετοιμάζεται για προσάρτηση αλά Κριμαία.

Ο Τζο Μπάιντεν συναντήθηκε με την Σάντου στο περιθώριο του πρόσφατου ταξιδιού του στη Βαρσοβία την περασμένη εβδομάδα, και παρότι δεν την κάλεσε να επισκεφτεί τον Λευκό Οίκο, τη διαβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Μολδαβίας.

Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Ζελένσκι προειδοποίησε ότι οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες «τσίμπησαν» ένα ρωσικό σχέδιο για την περαιτέρω αποσταθεροποίηση της ήδη εύθραυστης πολιτικής κατάστασης στη Μολδαβία.

Τι συμβαίνει στη Μολδαβία

Η πρόσφατη παραίτηση της πρωθυπουργού της χώρας, Νατάλια Γκαβριλίτα, πυροδότησε μια περίοδο κρίσης, που δυσκόλεψαν η εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου και ο πληθωρισμός στα ύψη.

Ο νέος πρωθυπουργός, Ντορλίν Ρετσεάν, συνέχισε τον φιλο-ευρωπαϊκό δρόμο της κυβέρνησης, ωστόσο έκτοτε στην πρωτεύουσα Κισινάου πραγματοποιούνται καθημερινά διαδηλώσεις εναντίον του με τη στήριξη ενός μικρού φιλο-ρωσικού κόμματος.

Με φόντο τα παραπάνω, η Σαντου κατηγόρησε ανοιχτά τη Ρωσία ότι προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την κατάσταση.

Το κατηγορώ στο Κρεμλίνο

Συγκεκριμένα, η πρόεδρος είπε ότι το Κρεμλίνο από το περασμένο φθινόπωρο χρησιμοποιεί, μεταξύ άλλων ενεργειών αποσταθεροποιήσης της χώρας της, σαμποτέρ με στρατιωτική εκπαίδευση μεταμφιεσμένους σε πολίτες για να επιτεθούν σε κυβερνητικά κτίρια ή να πάρουν ομήρους πολίτες της Μολδαβίας.

Κατά την ίδια δρομολογείται μια βίαιη αλλαγή της εξουσίας στη χώρα της από τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Γιουλιάν Γκρόζαν, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών της Μολδαβίας και επικεφαλής του Ινστιτούτου για την Ευρωπαϊκή Πολιτική και τις Μεταρυθμίσεις με έδρα το Κισινάου, αναφέρει στο αμερικανικό δίκτυο ότι «η ορέξη της Ρωσίας για ένα πόλεμο στα εδάφη μας έχει μεγαλώσει».

«Η Μολδαβία είναι η χώρα που έχει πληγεί περισσότερο μετά την Ουκρανία από τον πόλεμο. Είμαστε ακόμη μια μικρή χώρα, με υπανάπτυκτη οικονομία, γεγονός που δημιουργεί μεγάλη πίεση», συνεχίζει ο ίδιος.

Τι σχεδιάζει η Ρωσία

Παρά την κατηγορηματική άρνηση των κατηγοριών αυτών από τη Μόσχα, η αλήθεια είναι ότι οι τελευταίες ενέργειες της στην περιοχή θυμίζουν πολύ όσα προηγήθηκαν της προσάρτησης της Κριμαίας το 2014 και της ρωσικής εισβολής στα ουκρανικά εδάφη τον περασμένο χρόνο.

Η απόφαση όμως του Πούτιν την περασμένη Τρίτη να ανακαλέσει προεδρικό διάταγμα του 2012, με το οποίο αναγνωριζόταν η κυριαρχία της Μολδαβίας σχετικά με την επίλυση της κρίσης στην αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας, όπου η Ρωσία διατηρεί «ειρηνευτικές δυνάμεις», αποτέλεσε σαφή κλιμάκωση των προσπαθειών του να υπονομεύσει το μολδαβικό κράτος.

Ακολούθως την Πέμπτη, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας κατηγόρησε την Ουκρανία ότι «προετοιμάζει μια ένοπλη πρόκληση» εναντίον της φιλορωσικής αυτονομιστικής περιοχής της Υπερδνειστερίας στη Μολδαβίας «στο εγγύς μέλλον», σύμφωνα το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.

Αναλυτές vs. ηγέτες

Παρόλα αυτά, οι αναλυτές εκτιμούν ότι τόσο η ανάκληση του διατάγματος του 2012, όσο και οι κατηγορίες του Κρεμλίνου για ουκρανική επιθετικότητα, δεν υποδηλώνουν πως ο Ρώσος πρόεδρος σκοπεύει να επιτεθεί στη Μολδαβία, «μια επιχείρηση για την οποία δεν έχει τη στρατιωτική ικανότητα».

Οι ηγέτες της Δύσης όμως μπήκαν άμεσα σε κατάσταση ετοιμότητας, ενθυμούμενοι ότι ανάλογες κατηγορίες, ότι δηλαδή οι Ρώσοι δέχονται επιθέσεις στο Ντονμπάς, αποτέλεσαν πέρυσι το πρόσχημα για ξεκινήσει τη ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στα ουκρανικά εδάφη με το επιχείρημα της αυτοάμυνας.

Σημειώνεται ότι η Υπερδνειστερία είναι ένα βαριά οπλισμένο κομμάτι της Μολδαβίας που φιλοξενεί φιλορωσικό αυτονομιστικό κίνημα, στα δυτικά σύνορα της Ουκρανίας. Δημιουργήθηκε όταν η Σοβιετική Ένωση κατέρρεε το 1990.

Ένα άγνωστο «κράτος»

Η Σοβιετική Δημοκρατία της Μολδαβίας επεδίωξε την ανεξαρτησία της από τη Μόσχα, αλλά η ρωσοκρατούμενη περιοχή της Υπερδνειστερίας ήθελε να παραμείνει στην ΕΣΣΔ. Μετά την τελική κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, ένας σύντομος εμφύλιος πόλεμος οδήγησε στη de facto ανεξαρτησία της Υπερδνειστερίας από τη Μολδαβία.

Ο ρωσικός στρατός δεν έφυγε ποτέ από εκεί, αλλά εγκαταστάθηκε μόνιμα για να «διαφυλάσσει την ειρήνη», ενώ σε δημοψήφισμα τους το 2006 οι κάτοικοί της ψήφισαν με ποσοστό 93,1% υπέρ της ανεξαρτητοποίησής τους από τη Μολδαβία και της ένωσης με τη Ρωσία.

Ωστόσο, η Υπερδνειστερία ή Transnistria, εξακολουθεί να παραμένει ένα «κράτος» που ουδείς αναγνωρίζει και ελάχιστοι γνωρίζουν, αλλά ο Πούτιν θα ήθελε στο πλαίσιο του οράματος του, που για την ώρα έχει σκαλώσει στην αποτελεσματική ουκρανική αντίσταση με τη βοήθεια της Δύσης, να γίνει ο αυτοκράτορας πασών των Ρωσιών.

Η σημασία της Μολδαβίας

Συνορεύοντας δυτικά με την Ρουμανία, χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, και ανατολικά με την εμπόλεμη Ουκρανία, η Μολδαβία, που ακροβατεί μεταξύ Δύσης και Ανατολής, είναι ένα από τα φτωχότερα κράτη της Ευρώπης.

Αν και υπό την προεδρία της έχει ισχυρή στήριξη από την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες, δεν είναι μέλος ούτε του ΝΑΤΟ (είναι συνταγματικά δεσμευμένη σε ουδετερότητα), ούτε της ΕΕ, που την καθιστά περισσότερο ευάλωτη στα σχέδια του Πούτιν, ο οποίος θεωρεί και τα δικά της εδάφη πίσω αυλή του.

Από το περασμένο καλοκαίρι η Μολδαβία πήρε καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην ΕΕ, μαζί με την Ουκρανία, ωστόσο θα χρειαστεί πολύς χρόνος και βαθιές μεταρρυθμίσεις για να συμβεί αυτό.

Ο φόβος είναι ότι σε περίπτωση εαρινής ρωσικής επίθεσης στον ουκρανικό νότο, ο Ρώσος πρόεδρος θα επιδιώξει να πάει προς την Οδυσσό και να την συνδέσει με την Υπερδνειστερία για να δημιουργήσει μια χερσαία γέφυρα, που θα «τρέχει» τη νότια Ουκρανία και θα τον φέρει σε απόσταση αναπνοής από τα ΝΑΤΟϊκά εδάφη.