Ουκρανία: Δεν υπάρχει γυρισμός στο status quo ante για την Ευρώπη

Έναν χρόνο μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στα ουκρανικά εδάφη, όλα τα στοιχήματα είναι ανοιχτά.

Ουδείς γνωρίζει πως θα προχωρήσει αυτός ο πόλεμος στην Ευρώπη, αλλά όλοι δηλώνουν σίγουροι ότι άλλαξε την Γηραιά Ήπειρο και τις χώρες της για πάντα.

Υπό αυτό το πρίσμα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το σχόλιο του προέδρου της Φιλανδίας, Σάουλι Νιινίστο, όταν πέρυσι στις 24 Φεβρουαρίου πληροφορήθηκε το τραγικό γεγονός.

«Τώρα οι μάσκες έπεσαν. Μόνο το ψυχρό πρόσωπο του πολέμου είναι ορατό», είπε ο Φινλανδός ηγέτης, που στα δέκα και πλέον χρόνια του στην πρώτη γραμμή της εξουσίας είχε συναντηθεί πολλές φορές με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, λόγω του ότι η Φιλανδία συνορεύει στα ανατολικά και σε μήκος 1.269 χλμ. με τη Ρωσία.

Το τέλος των ευρωπαϊκών ψευδαισθήσεων

Όπως γράφουν οι New York Times, ήταν το τέλος των εξαίσιων ψευδαισθήσεων της ΕΕ.

Της ένωσης που χτίστηκε πάνω στην ιδέα της ειρήνης και επεκτάθηκε με τη σκέψη ότι η οικονομική ανταλλαγή, το εμπόριο και η αλληλεξάρτηση είναι οι καλύτεροι εγγυητές για την αποφυγή μιας σύγκρουσης στα εδάφη των χωρών της.

Η Γαλλία και η Γερμανία άργησαν να δεχτούν ότι η Ρωσία έχει επεκτατικά σχέδια, επιθετικά αντανακλαστικά και άγριες διαθέσεις.

Μόνο μετά την προσάρτηση της Κριμαίας συνειδητοποίησαν ότι… αφού μοιάζει με πάπια, περπατάει σαν πάπια, τότε πρέπει και να είναι πάπια.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία μεταμόρφωσε την Ευρώπη βαθύτερα από οποιοδήποτε άλλο γεγονός από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου το 1989.

Μια ήπειρος στον αυτόματο πιλότο

Η νοοτροπία της ειρήνης, πιο βαθιά ριζωμένη στη Γερμανία, έδωσε τη θέση της στην συνειδητοποίηση ότι η στρατιωτική ισχύς χρειάζεται για την επίτευξη της ασφάλειας και των στρατηγικών στόχων.

Μια ήπειρος επί μακρόν στον αυτόματο πιλότο, γράφει το αμερικανικό δημοσίευμα, σε χαύνωση από το συνεχές νανούρισμα, έχει σήμερα κινητοποιηθεί μαζικά και αποφασιστικά για την ελευθερία της Ουκρανίας, μιας ελευθερίας που ευρέως θεωρείται συνώνυμη με τη δική της.

«Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν είναι εξοικειωμένοι με το σκεπτικό της σκληρής δύναμης ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής ή γεωπολιτικών υποθέσεων», δήλωσε ο Ρεμ Κορτεβέγκ, Ολλανδός ειδικός στον τομέα της άμυνας.

«Λοιπόν, είχαν μια πορεία συντριβής», τόνισε.

Τανκς και λεφτά

Αυτό τους οδήγησε να αφήσουν στην άκρη την κουβέντα για το μέγεθος της ντομάτας και της μπανάνας και να πάρει φωτιά η συζήτηση για τα τανκς, ίσως και τα F-16 που θα δώσουν στο Κίεβο.

Με αυτά και με αυτά, η ΕΕ έχει προσφέρει 3.8δισ. δολάρια στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.

Επιπλέον, τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν διαθέσει περισσότερα από 50 δισ. δολάρια σε διάφορες μορφές βοήθειας στην Ουκρανία, έχουν επιβάλει 10 γύρους κυρώσεων, έχουν απορροφήσει περισσότερους από 8 εκατομμύρια Ουκρανούς πρόσφυγες (ένας αριθμός που ισούται με τον πληθυσμό της Αυστρίας) και έχουν δώσει λυσσαλέο για να ξεφορτωθούν την εξάρτηση τους από το ρωσικό φυσικό αέριο παρά τις τεράστιες πληθωριστικές πιέσεις.

«Ποιοι είμαστε ως Ευρωπαίοι;»

Όπως χαρακτηριστικά είπε ο Φρανσουά Ντελατρέ «ο πόλεμος γύρισε τους Ευρωπαίους πίσω στα βασικά, στις ερωτήσεις για τον πόλεμο, την ειρήνη και τις αξίες μας. Ουσιαστικά μας έθεσε το ακόλουθο ερώτημα: Ποιοι είμαστε ως Ευρωπαίοι;».

«Ακόμα κι αν ο πόλεμος τελειώσει σύντομα, δεν υπάρχει γυρισμός», σημειώνει από την πλευρά της η Σινικούκα Σαάρι, ειδική στα θέματα της Ρωσίας και διευθύντρια έρευνας στο Φινλανδικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων.

Ούτε με την απόφαση της Φιλανδίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, ούτε με το status quo ante της Ευρώπης.

Το αδιέξοδο

Η Ρωσία δεν είναι διατεθειμένη να χάσει και η Ουκρανία θα αντιστέκεται όσο η Δύση τη στηρίζει.

Όλα δείχνουν ότι αυτό το αδιέξοδο δύσκολα θα αρθεί.

Το τέλος, με όποιον τρόπο κι αν έρθει, δεν θα βρει κανέναν από τους παίκτες του πολεμικού παιχνιδιού, άμεσα και έμμεσα εμπλεκόμενους, στην πρότερη θέση, στις ίδιες σκέψεις και στους παλιούς στόχους.