Generation Z: μορφωμένοι, ρεαλιστές και εργασιακά ευάλωτοι

Η επόμενη γενιά, που αναφέρεται ως Generation Z ή Gen Z, περιλαμβάνει παιδιά και νέους που γεννήθηκαν μετά το 1995/1996.

Επίσης γνωστοί ως iGeneration, είναι οι πρώτοι ψηφιακοί πολίτες. Είναι η γενιά που κινδυνεύει περισσότερο από τη φτώχεια και πλήττεται περισσότερο από την έλλειψη κινητικότητας μεταξύ των γενεών.

Η ευημερία, η εκπαιδευτική επιτυχία και η ένταξη στην αγορά εργασίας αυτής της γενιάς έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη γενική ευημερία της κοινωνίας, καθώς και στην αύξηση της παραγωγικότητας, και επομένως σε ολόκληρη την οικονομία τώρα και στο μέλλον.

Ωστόσο, θα χρειαστούν ακόμη 15 χρόνια πριν αυτή η γενιά, μαζί με τους Millennials (που γεννήθηκαν μεταξύ 1981 και 1996), να αποτελέσει την πλειοψηφία του πληθυσμού με δικαίωμα ψήφου σε ολόκληρη την ΕΕ και οι απόψεις, οι προσδοκίες και οι στάσεις τους απαιτούν σήμερα την προσοχή κατά τον σχεδιασμό πολιτικών του αύριο.

«Η αναζήτηση της αλήθειας»

Υπήρξαν πολλές έρευνες για τον καθορισμό των χαρακτηριστικών της Gen Z – που διεξήχθησαν κυρίως στον αγγλόφωνο κόσμο και φαίνεται να συμφωνούν σε ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά. Αυτή η γενιά περιγράφεται ως αυτοσυνείδητη, επίμονη, ρεαλιστική, καινοτόμος και αυτοδύναμη, σε αντίθεση με τους Millennials, οι οποίοι είναι πιο εγωκεντρικοί, με status anxiety, ιδεαλιστές, δημιουργικοί και εξαρτημένοι. Η Generation Z είναι καλύτερα μορφωμένη αναλογικά, καθώς και φιλελεύθερη και ανοιχτή σε αναδυόμενες κοινωνικές τάσεις. Κάποιοι θα υποστήριζαν ότι «η αναζήτηση της αλήθειας» βρίσκεται στο επίκεντρο της ταυτότητάς τους. Αυτό περικλείει την κατανόηση και έκφραση διαφορετικών ατομικών ταυτοτήτων. Αρχικά, γνωστή ως iGeneration, αναφερόμενη στο γεγονός ότι μεγάλωσε με iPhone και iPad, αποτελείται από τα πρώτα ψηφιακά εγγενή άτομα. Οσον αφορά τη συμπεριφορά τους, αυτό συνεπάγεται ότι χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολύ περισσότερο από τις προηγούμενες γενιές για να ενημερώνονται. Νοιάζονται βαθιά για τη δική τους υγεία και ευεξία και για τον πλανήτη. Επηρεάζονται πολύ περισσότερο από την ψηφιακή διαφήμιση και τις ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες από τις παλαιότερες γενιές. Δεν επιθυμούν την κατοχή υλικών όπως οι προηγούμενες γενιές, αλλά τη χρήση τους.

Οι προσδοκίες και οι στάσεις

Σε επίπεδο οικονομικών αξιών, η Gen Z εκφράζεται μέσα από τον σκοπό και το ευρύτερο όφελος, πέρα από το κέρδος – Shareholders Vs Stakeholders Capitalism -, έχει έντονο ενδιαφέρον για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την εφαρμογή προγραμμάτων περιβαλλοντικής αειφορίας.

Οι περισσότεροι από τους νέους έχουν πειστεί ότι ο ιδιωτικός τομέας είναι αποδοτικότερος για τη δημιουργία θέσεων εργασίας από τον δημόσιο τομέα. Η ευρωπαϊκή γενιά Z διαθέτει μια πιο θετική άποψη για την παγκοσμιοποίηση από ό,τι άλλες ηλικιακές ομάδες.

Αγορά εργασίας

Οσον αφορά την κατάσταση στην αγορά εργασίας των νέων, φαίνεται να είναι μεταξύ των μεγαλύτερων θυμάτων της πανδημίας. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Απασχόλησης, συνολικά 178 εκατομμύρια νέοι εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο, περισσότεροι από τέσσερις στους δέκα νέους που απασχολούνταν παγκοσμίως το 2021, εργάζονταν σε τομείς που επηρεάστηκαν βαθιά από την κρίση.

Σχεδόν το 77% (ή 328 εκατομμύρια) των νέων εργαζομένων στον κόσμο βρίσκονταν σε θέσεις άτυπης μορφής εργασίας, σε σύγκριση με περίπου το 60% των ενήλικων εργαζομένων (ηλικίας 25 ετών και άνω). Η ανεπίσημη μορφή απασχόλησης, οι μη τυπικές μορφές εργασίας σημαίνουν επίσης χαμηλότερα επίπεδα κοινωνικής προστασίας.

Οι προκλήσεις του μέλλοντος

Κλιματική αλλαγή και περιβαλλοντική αειφορία. Η Γενιά Z θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να αγωνιστεί για τη δημιουργία ενός πιο βιώσιμου μέλλοντος. Αυτό θα απαιτήσει σημαντικές αλλαγές στην πολιτική, την εταιρική ευθύνη και την ατομική συμπεριφορά.

Οικονομικές προκλήσεις. Η Γενιά Z είναι πολύ πιθανό να αντιμετωπίσει σημαντικές οικονομικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των υψηλών επιπέδων χρέους, μιας δύσκολης αγοράς εργασίας και αύξησης του κόστους ζωής. Αυτό μπορεί να τους δυσκολέψει να επιτύχουν παραδοσιακά ορόσημα όπως η αγορά σπιτιού ή η δημιουργία οικογένειας.

Κοινωνική δικαιοσύνη. Η Γενιά Z θα πρέπει να συνεχίσει τον αγώνα για ισότητα και δικαιοσύνη και να διασφαλίσει ότι η πρόοδος που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια δεν θα αναιρεθεί. Αυτό οδηγεί πολλούς νέους στον ακτιβισμό και την εμπλοκή σε θέματα όπως η φυλή, το φύλο και η σεξουαλικότητα.

Τεχνολογία και ψυχική υγεία. Η Γενιά Z θα περιηγηθεί την πολυπλοκότητα της ζωής μέσα από έναν εξαιρετικά συνδεδεμένο ψηφιακό κόσμο, ο οποίος μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία της. Είναι σαφές ότι μια ισορροπία μεταξύ των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων της τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα απαιτηθεί.

Πολιτική αστάθεια και εθνικισμός. Η Γενιά Ζ θα πορευθεί σε έναν κόσμο που αντιμετωπίζει άνοδο της πολιτικής αστάθειας και του εθνικισμού, θα πρέπει να βρει έναν τρόπο να προωθήσει την παγκόσμια συνεργασία και ενότητα παρά τις προκλήσεις.

Η πρόκληση της προσαρμογής. Η Γενιά Z θα πρέπει να προσαρμοστεί σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο, με νέες τεχνολογίες, νέες ευκαιρίες εργασίας και νέους τρόπους επικοινωνίας, θα πρέπει να είναι προσαρμόσιμη και ανθεκτική στις προκλήσεις, ώστε να πετύχει.

Γιάννης Μαστρογεωργίου (Ειδικός γραμματέας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού της Προεδρίας της Κυβέρνησης)

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΤΑ ΝΕΑ»