Άσκηση με εναλλαγές έντασης ξεπερνά πιο εύκολα το εγκεφαλικό

Οι περισσότεροι ασθενείς που επιβιώνουν μετά από εγκεφαλικό φτάνουν τελικά να περπατούν χωρίς βοήθεια, όμως κατά τη φάση της ανάρρωσης, οι περισσότεροι δεν μπορούν χωρίς βοήθεια να εξυπηρετηθούν και να επιστρέψουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Τα προβλήματα κινητικότητας μπορούν να αντιμετωπιστούν με άσκηση στη διάρκεια της ανάρρωσης, όμως μέχρι τώρα δεν ήταν γνωστό ποια είναι η βέλτιστη ένταση για την ταχύτερη αποκατάσταση στο περπάτημα.

Οι περισσότερες μελέτες εστιάζουν στην αερόβια προπόνηση μέτριας έντασης, που συνήθως περιλαμβάνει περπάτημα σε διάδρομο με μέσους καρδιακούς παλμούς προπόνησης στο 40-60% του αποθέματος καρδιακού ρυθμού (το απόθεμα καρδιακού ρυθμού είναι η διαφορά μεταξύ μέγιστου και ελάχιστου καρδιακού ρυθμού). Σύμφωνα με αυτές τις μελέτες, η αερόβια προπόνηση μέτριας έντασης έχει δείξει μεγαλύτερη βελτίωση της ικανότητας των ασθενών να βαδίζουν (απόσταση 6 λεπτών με τα πόδια) σε σύγκριση με την βάδιση χαμηλότερης έντασης ή την άσκηση χωρίς περπάτημα. Για το λόγο αυτό, οι κατευθυντήριες οδηγίες αποκατάστασης εγκεφαλικού επεισοδίου συνιστούν την αερόβια προπόνηση μέτριας έντασης.

Διάφορες μελέτες προτείνουν άσκηση μεγαλύτερης έντασης (πάνω από το 60% του αποθέματος καρδιακού ρυθμού έναντι 40%-60% που προτείνει η μέτρια αερόβια άσκηση) η οποία θα μπορούσε να αυξήσει τα αποτελέσματα, αλλά μια μεγάλη ένταση είναι δύσκολο να επιτευχθεί και να διατηρηθεί για πολλά άτομα με εγκεφαλικό. Έτσι, η διαλειμματική προπόνηση υψηλής έντασης (HIIT) έχει αναδειχθεί ως μια πολλά υποσχόμενη στρατηγική για την άσκηση κινητικότητας μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει εναλλαγές μεταξύ γρήγορου και ηπιότερου ρυθμού περπατήματος που επιτρέπει παρατεταμένη μεγάλη ένταση, όμως συνολικά η αντιληπτή προσπάθεια είναι χαμηλότερη από τη συνεχή άσκηση υψηλής έντασης.

Η βέλτιστη άσκηση

Τώρα, ερευνητές από το Σινσινάτι και το Κάνσας, αναζήτησαν με μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο JAMA, τη βέλτιστη άσκηση που θα έφερνε το μέγιστο αποτέλεσμα στην ανάκτηση της κινητικότητας των ασθενών που πέρασαν εγκεφαλικό επεισόδιο.

Η μελέτη που σχεδίασε ο αναπληρωτής καθηγητής και διευθυντής του εργαστηρίου νευροαποκατάστασης του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι Πιρς Μπόιν και οι συνεργάτες του, συμπεριέλαβε 55 ασθενείς που επιβίωσαν από εγκεφαλικό ηλικίας 40-80 ετών με προβλήματα στο βάδισμά τους ακόμη και μετά την πάροδο εξαμήνου από την πάροδο του εγκεφαλικού. Σε αυτούς εφαρμόστηκαν προγράμματα αποκατάστασης από τον Ιανουάριο του 2019 ως τον Απρίλιο του 2022.

Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε δυο ομάδες όπου οι μισοί ακολουθούσαν υψηλής έντασης διαλειμματική άσκηση και οι άλλοι μισοί μέτριας έντασης αεροβική άσκηση, κάνοντας και οι δυο ομάδες 45 λεπτά βαδίσματος 3 φορές την εβδομάδα, για 12 εβδομάδες.

Το πρωτόκολλο υψηλής έντασης χρησιμοποίησε επαναλαμβανόμενα σετ βαδίσματος 30 δευτερολέπτων με τη μέγιστη ασφαλή ταχύτητα, εναλλάξ με περιόδους ανάπαυσης 30 έως 60 δευτερολέπτων, στοχεύοντας σε μια μέση αερόβια ένταση πάνω από το 60% του αποθέματος καρδιακού ρυθμού. Το πρωτόκολλο αεροβικής άσκησης προέβλεπε συνεχές βάδισμα με ταχύτητα τέτοια, ώστε να διατηρείται ο αρχικός στόχος του 40% του καρδιακού αποθέματος φτάνοντας μέχρι και το 60% του καρδιακού αποθέματος όπου ήταν ανεκτή.

Διαπιστώθηκε ότι οι ομάδες παρουσίασαν πρόοδο τέσσερις εβδομάδες μετά, με την ομάδα της άσκησης υψηλής έντασης να έχει πετύχει βάδισμα 27 μέτρων έναντι 12 μέτρων με την ήπια άσκηση, στις 8 εβδομάδες να φτάνουν τα 58 μέτρα έναντι 29 μέτρων και στις 12 εβδομάδες να φτάνουν τα 71 μέτρα έναντι 27 μέτρων στην ομάδα της μέτριας αεροβικής.

Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι η ένταση της άσκησης είναι μια κρίσιμη παράμετρος που προσδιορίζει τη «δόσης» της άσκησης για την αποκατάσταση του βαδίσματος. Στους ασθενείς με εγκεφαλικό, η έντονη άσκηση βάδισης προκάλεσε σημαντικό όφελος στην ικανότητα βάδισης με μόνο 4 εβδομάδες προπόνησης, αλλά χρειάστηκαν τουλάχιστον 12 εβδομάδες για να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη.