Μετά τα Τέμπη… εκλογικό σχέδιο από την αρχή

Οριακές προθεσμίες, πιεστικά ερωτήματα και τα αυξανόμενα «ντεσιμπέλ» της αντιπολίτευσης λαμβάνει υπόψη του το Μαξίμου που καλείται να ξεκαθαρίσει το πλάνο των μελλοντικών πολιτικών εξελίξεων, συμπεριλαμβανομένου του εκλογικού χρόνου, μετά την τραγωδία των Τεμπών.

Υπό το βάρος της τραγικότητας των στιγμών και με βαρύ κλίμα στον «πρωινό καφέ» του Μαξίμου, υπάρχουν από την πρώτη στιγμή αναγκαστικές αναπροσαρμογές, ενώ αυτή τη στιγμή είναι όλα ανοιχτά και για τον εκλογικό ορίζοντα. Αφενός τα όλο και πιο στενά (αντικειμενικώς) χρονικά περιθώρια οδηγούν την κυβέρνηση και προσωπικά τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην αναζήτηση νέου βηματισμού σε προεκλογικό χρόνο, αφετέρου τα πολλαπλά «γιατί» που παραμένουν πάνω από τα συντρίμμια, βασανίζοντας δεκάδες οικογένειες που έχασαν τους ανθρώπους τους στο φριχτό δυστύχημα, απαιτούν γρήγορες αλλά και ακριβείς απαντήσεις. Το βέβαιο είναι ότι η παρέλευση του τριημέρου εθνικού πένθους αλλάζει το περιβάλλον για τα επιτελεία σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Την ίδια ώρα συνεχίζονται οι δραματικές εξελίξεις (όπως η σκληρή διαδικασία της ταυτοποίησης σορών) και έρχονται στο φως προειδοποιήσεις που αγνοήθηκαν, ή έστω υποβαθμίστηκαν. Συνεπώς όλοι περιμένουν πια δημόσιο διάλογο με εντάσεις και αναμενόμενες εκατέρωθεν βολές σχετικά με ελλείψεις στις υποδομές ή και απουσία πολιτικής βούλησης και σχεδίου για το σιδηροδρομικό τοπίο στη χώρα. Ενδεικτικά τα πρώτα «μετρημένα» πυρά από τον ΣΥΡΙΖΑ περί «προαναγγελθείσας τραγωδίας» στις ράγες, όσο η κυβέρνηση στέκεται στο μήνυμα ότι «θα αποδοθούν ευθύνες».

Οι θέσεις μάχης λαμβάνονται με ορατό σε κάθε περίπτωση τον εκλογικό ορίζοντα και με έναν υπαρκτό, πλην υπόκωφο, προβληματισμό για την επίδραση της τραγωδίας στο πολιτικό πεδίο. Για τον χρόνο της κάλπης δεν καταγράφεται καν κοινή γραμμή εντός του γαλάζιου στρατοπέδου – ανάμεσα σε πρωθυπουργικούς συνεργάτες, υπουργούς, βουλευτές και κομματικά στελέχη -, κάτι που φέρνει στο προσκήνιο ως πιθανές όλες τις επιλογές. Μέρα με τη μέρα πάντως εντείνεται η συζήτηση για μετάθεση των εκλογών σε άλλες «διαθέσιμες» Κυριακές: είτε στο τέλος του Απριλίου (23 ή 30 του μήνα) είτε, όπως οι περισσότερες «φωνές» εισηγούνται, στα μέσα ή στο τέλος του Μαΐου (14 ή 21 του μήνα) ώστε η δεύτερη κάλπη να στηθεί στις 2 Ιουλίου. Ο Μητσοτάκης, σύμφωνα με πληροφορίες, αρχίζει να «ακούει», αλλά δεν αποκαλύπτει σκέψεις του, αντίθετα θέλει να φρενάρει προσώρας κάθε εκλογολογία.

Κατά πληροφορίες, πρωθυπουργικές αποφάσεις θα ληφθούν την ερχόμενη εβδομάδα και μάλλον στο τέλος της, αφού κυρίαρχο σενάριο είναι ότι μέχρι τότε δεν πρόκειται να ανακοινωθεί προσφυγή στις κάλπες. Μέχρι να υπάρξει πιο σαφές σήμα από τον Μητσοτάκη ο εκλογικός χρόνος βρίσκεται στον «αέρα», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτομάτως έχει φύγει από το κάδρο η 9η Απριλίου. Αλλωστε περιθώριο για διάλυση της Βουλής και προκήρυξη εκλογών υπάρχει μέχρι και τη μεθεπόμενη εβδομάδα, από τις 15 έως το αργότερο τις 19 Μαρτίου, εφόσον προκριθεί αυτός ο αρχικός, έστω άτυπος, σχεδιασμός. Γαλάζιες πηγές τηρούν στάση αναμονής για το αν είναι πρακτικά εφικτό το εν λόγω πλάνο με τις ασφυκτικές συνταγματικές προθεσμίες, την ώρα που είναι άγνωστη η διάρκεια των εξελίξεων στα Τέμπη.

Σήμερα η έγνοια – ίσως η μόνη – του πρωθυπουργικού γραφείου είναι να υπάρχει εμπροσθοβαρής διαχείριση κάθε παραμέτρου της φριχτής σύγκρουσης αμαξοστοιχιών που σκόρπισε τον θάνατο στην είσοδο της κοιλάδας των Τεμπών τα μεσάνυχτα της Τρίτης. Θεωρείται ότι στην πρώτη φάση της κρίσης λειτούργησαν ως βαλβίδα αποσυμπίεσης η αντίδραση του κυβερνητικού και του κρατικού μηχανισμού στον τόπο του εφιάλτη, η έγκαιρη ανάληψη της «αντικειμενικής», κατά τον Μητσοτάκη, «πολιτικής ευθύνης» από τον αρμόδιο Κώστα Αχ. Καραμανλή και η «συγγνώμη» του υπουργού Επικρατείας Γιώργου Γεραπετρίτη στις οικογένειες των θυμάτων «κάνοντας μια συνολική αυτοκριτική και για όλο το πολιτικό σύστημα και την πολιτεία».

Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων

Το Μαξίμου ρίχνει τις δυνάμεις ώστε να δίνει τέτοιο στίγμα περί μη συγκάλυψης ευθυνών – «η αλήθεια σώζει, η κυβέρνηση δεν έχει να φοβάται τίποτα, ελπίζω και κανείς άλλος», έλεγε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου. Και μεγάλο βάρος πέφτει στην «ειδική αποστολή» του μεταβατικού μέχρι τις εκλογές υπουργού Υποδομών Γιώργου Γεραπετρίτη, ο οποίος σύστησε την «υπερκομματική επιτροπή εμπειρογνωμόνων» για διερεύνηση των αιτιών της τραγωδίας και δρομολόγηση παρεμβάσεων. Και αυτή από μόνη της όμως, για την οποία ο Γεραπετρίτης άνοιξε κύκλο επικοινωνίας με ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ, προκαλεί τριβές μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.

Το Μαξίμου έχει απέναντί του τον χρόνο. Εξού και ούτε οι εργασίες της συγκεκριμένης επιτροπής, συγκεκριμένα η ανάγκη να υπάρξει πόρισμα έγκαιρα, χωρίς όμως πρόχειρες, αλλά με πρακτικές, απαντήσεις, μπορεί να είναι ανεξάρτητες από τον εκλογικό χρόνο. Παράλληλα η κοινοβουλευτική δραστηριότητα θα επιστρέψει, αλλά ο «πάγος» παραμένει και για το Σαββατοκύριακο καθώς και για την προσεχή εβδομάδα σε κομματικές δράσεις. Οι πληροφορίες μιλούν για επ’ αόριστο αναβολή – σίγουρα μέχρι τις 12 Μαρτίου – σε προγραμματισμένες από καιρό κινήσεις. Προτεραιότητα έχει το Υπουργικό Συμβούλιο για την έγκριση μέχρι τις 10 Μαρτίου της αύξησης του κατώτατου μισθού που θα ισχύει από 1ης Απριλίου. Οσον αφορά την ολοκλήρωση του νομοθετικού έργου, είναι και αυτή άλλη μια προϋπόθεση που καθορίζει την προσφυγή σε εκλογές.

Προσεχώς νομοσχέδια

Μετά την τριήμερη αναστολή θα ανάψουν οι κοινοβουλευτικές μηχανές με μια «χούφτα» νομοσχέδια που αποτελούν προαπαιτούμενα για την εκταμίευση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Δεν υπάρχει πια κανένα νομοθέτημα σε δημόσια διαβούλευση, έχουν κλείσει όλα από την 1η Μαρτίου. Κοινώς, μένει να ψηφιστούν νομοθετήματα που έχουν εγκριθεί σε συνεδριάσεις του Υπουργικού. Σύμφωνα με τα κυβερνητικά κιτάπια, κρισιμότερες είναι οι τέσσερις πρωτοβουλίες: οι αλλαγές στη Διοικητική Δικαιοσύνη με χρήση τηλεματικής, η νέα ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, η καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού, το νομοθέτημα για τη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων.