Το βάθος της οργής

Οι εκδηλώσεις οργής για το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη δεν δείχνουν μόνο ότι ευρύτερα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας αρνούνται να αποδεχτούν ότι όλα πρέπει να αποδοθούν σε ένα «ανθρώπινο λάθος». Κυρίως καταδεικνύουν μια αρκετά ριζωμένη εκτίμηση ότι εντέλει δεν μετρούν όλες οι ζωές το ίδιο και τη διάχυτη αίσθηση μιας συνολικότερης επισφάλειας ως αποτέλεσμα πολιτικών που κατεξοχήν προκρίνουν την επίτευξη ονομαστικών οικονομικών στόχων αδιαφορώντας για όσα πραγματικά έχουν να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι.

Οτι αυτό το αίσθημα θα ήταν ακόμη εντονότερο σε στρώματα της νεολαίας και ότι το δυστύχημα στα Τέμπη θα πυροδοτούσε ένα μαζικό και επί της ουσίας πρωτότυπο κίνημα δεν θα πρέπει να εκπλήσσει. Και αυτό γιατί μιλάμε για μια γενιά όπου το βασικό της βίωμα είναι η κρίση και η ανασφάλεια, που μεγάλωσε μέσα στα μνημόνια, που είχε την τραυματική εμπειρία της πανδημίας, που ζει ξανά έναν πόλεμο που φέρει το χνάρι μιας παγκόσμιας γεωπολιτικής αντιπαράθεσης, που αρκετές φορές έχει αισθανθεί ότι βρίσκεται στο στόχαστρο αυταρχικών πρακτικών και που βλέπει το μέλλον της να σφραγίζεται από μια επικείμενη κλιματική και οικολογική καταστροφή. Αυτή η γενιά μετατρέπει σήμερα το πένθος σε οργή και κινητοποίηση, ακριβώς γιατί στις πολυεπίπεδες ευθύνες που οδήγησαν σε τόσες τραγικές απώλειες ζωής βλέπει ουσιαστικά μετωνυμία της συνολικότερης απαξίωσης που αισθάνεται.

Ομως, θα ήταν λάθος να περιορίσουμε την οργή απλώς και μόνο στα τμήματα της νεολαίας. Ανάλογα αισθήματα φαίνονται να διαχέονται ευρύτερα μέσα στην κοινωνία. Αυτό δεν είναι αποτέλεσμα της ιδιαίτερης φόρτισης που έχει στη χώρα μας οτιδήποτε αφορά «τα παιδιά μας». Αποτυπώνει και βαθύτερα ριζωμένες πεποιθήσεις ότι το τίμημα της «ανάπτυξης» ή του «εκσυγχρονισμού» παραμένει η αντιμετώπιση ζωών ως αναλώσιμων.

Και αυτό μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία ρηγμάτων και μετατοπίσεων που δύσκολα μπορούν να αντιμετωπιστούν με απλά εργαλεία πολιτικής και επικοινωνιακής διαχείρισης και αναδεικνύουν την ανάγκη συνολικότερων κοινωνικών αλλαγών.