Θαλάσσιοι καύσωνες, η κρυφή πληγή της κλιματικής αλλαγής

Ακόμα και ο βυθός των ωκεανών δεν γλιτώνει από τις επιπτώσεις της παγκόσμιας θέρμανσης.

Θαλάσσιοι καύσωνες που εκδηλώνονται σε μεγάλο βάθος φέρνουν μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας και έχουν μεγαλύτερη διάρκεια από ό,τι οι καύσωνες στην ξηρά ή την επιφάνεια του νερού, αποκαλύπτει νέα μελέτη για αυτό το ελάχιστα μελετημένο φαινόμενο.

Οι επιπτώσεις των θαλάσσιων καυσώνων έγιναν αισθητές το περυσινό καλοκαίρι στη Μεσόγειο λόγω του πρωτοφανούς κύματος ζέστης που ανέβασε την επιφανειακή θερμοκρασία στους 30 βαθμούς, 5 βαθμούς πάνω από τα κανονικά επίπεδα.

Ως αποτέλεσμα, ολόκληρα δάση κοραλλιών απονεκρώθηκαν στη Μασσαλία, στην Ισπανία και τη Σαρδηνία, ενώ στην Ελλάδα επηρεάστηκαν οι καλλιέργειες μυδιών.

Η νέα μελέτη, την οποία παρουσιάζουν στο Nature Communications ερευνητές της αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), εστιάζεται στους θαλάσσιους καύσωνες μεγάλου βάθους γύρω από τις ακτές της Βόρειας Αμερικής.

Οι καύσωνες αυτοί ανεβάζουν τη θερμοκρασία του νερού κατά 0,5 έως 3,0 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα κανονικά επίπεδα και μπορούν να διαρκέσουν πάνω από έξι μήνες.

Σε αντίθεση με τους θαλάσσιους καύσωνες στα επιφανειακά ύδατα, οι καύσωνες μεγάλου βάθους δεν γίνονται εύκολα αντιληπτοί λόγω της απουσίας μετρήσεων.

Για να κλείσουν αυτό το κενό, οι ερευνητές της NOAA χρησιμοποίησαν τις διαθέσιμες παρατηρήσεις σε συνδυασμό με υπολογιστικά μοντέλα της ωκεάνιας κυκλοφορίας και της αλληλεπίδρασης με την ατμόσφαιρα.

Η ανάλυση δείχνει ότι θαλάσσιοι καύσωνες μπορούν να εκδηλώνονται σε μεγάλο βάθος ακόμα και αν οι επιφανειακές θερμοκρασίες παραμένουν κανονικές.

Μέχρι σήμερα οι ωκεανοί έχουν απορροφήσει το 90% της πλεονάζουσας θερμότητας από την κλιματική αλλαγή και η μέση επιφανειακή θερμοκρασία τους έχει αυξηθεί κατά περίπου 1,5 βαθμό από τις αρχές του 20ού αώνα.

Σύμφωνα με διεθνή μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2018 στο Nature Communications, από το 1925 έως το 2016, ο ετήσιος αριθμός των ωκεάνιων καυσώνων αυξήθηκε κατά 54%.

Σύμφωνα με άλλη μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2019 στο Climate Dynamics, η Μεσόγειος δεν αποκλείεται να πλήττεται από τουλάχιστον έναν σοβαρό και παρατεταμένο θαλάσσιο καύσωνα από τώρα έως το 2100.

Οι δυνητικές επιπτώσεις είναι σοβαρές όχι μόνο για τα οικοσυστήματα αλλά και για την οικονομία: έπειτα από σοβαρό θαλάσσιο καύσωνα που έπληξε τον Κόλπο της Αλάσκα το 2025, ο πληθυσμός του μπακαλιάρου, σημαντικού αλιεύματος της περιοχής, μειώθηκε κατά 75%.