Ο μύθος ότι «οι Γαλλίδες δεν παχαίνουν» είναι λάθος και επικίνδυνος

«Ήμουν έξι ετών την πρώτη φορά που χρησιμοποίησα τη λέξη «χοντρή» ως προσβολή» γράφει η Iris Goldsztajn στο self.com και συνεχίζει:

«Αν και τώρα ξέρω ότι δεν είναι κακή λέξη, τότε δεν το ήξερα. Δεν μου πήρε πολύ καιρό μεγαλώνοντας στη Γαλλία για να εσωτερικεύσω την ανεξέλεγκτα λιποφοβική κουλτούρα της χώρας και να την χρησιμοποιήσω ως όπλο εναντίον ενός συνομηλίκου. Όταν ήμουν έφηβη, είχα ξεκινήσει την πρώτη μου δίαιτα, ξεκινώντας μια δεκαετία διαταραγμένων σχέσεων τόσο με το σώμα μου όσο και με το φαγητό στο πιάτο μου.

»Εμπειρίες σαν τη δική μου δεν είναι μοναδικές στη Γαλλία αλλά η ίδια η γαλλική επιμονή στη λεπτότητα είναι τόσο ύπουλη που με κάποιο τρόπο έχει εξαχθεί μαζικά σε άλλες δυτικές χώρες -συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, τα δύο μέρη στα οποία έχω ζήσει από τότε που έφυγα από τη Γαλλία στα 17 μου. Σε αυτά τα μέρη, τα γυναικεία περιοδικά lifestyle υποτίθεται εδώ και καιρό ότι διδάσκουν στις αναγνώστριές τους πώς να μοιάζουν περισσότερο με αυτή τη μυθική Γαλλίδα, αυτή που -όπως το έθεσε τόσο αδόκιμα η συγγραφέας Mireille Guiliano στον τίτλο του μπεστ-σέλερ του 2004, French Women Don’t Get Fat- υποτίθεται ότι είναι για πάντα αδύνατη».

Δεν τα έχω βρει με το σώμα μου

«Κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών και μεταπτυχιακών μου χρόνων στο Λος Άντζελες και το Λονδίνο, οι Αμερικανίδες και οι Βρετανίδες ακολουθούσαν όλο και περισσότερο την ιδέα ότι θα έπρεπε να μοιάζουν περισσότερο με αυτό το απίστευτα, αβίαστα λεπτό άτομο (άλλη μια ύπουλη επανάληψη της κουλτούρας της δίαιτας). Καθώς απορροφούσα αυτά τα μηνύματα, ενισχύθηκαν τα ίδια ακριβώς προβλήματα που είχα με το δικό μου σώμα μεγαλώνοντας -δηλαδή, ότι δεν ήταν αρκετά καλό όπως ήταν» γράφει η Iris Goldsztajn.

«Παρόλο που έχω ακόμα μέρες που η δική μου προκατάληψη κατά του λίπους ξεπροβάλλει το άσχημο κεφάλι της, θεωρώ ότι έχω ανακάμψει από τη διαταραγμένη διατροφή τώρα, σχεδόν 11 χρόνια αφότου έφυγα για πρώτη φορά από την πατρίδα μου. Να τι έμαθα στην πορεία σχετικά με τα στρεβλά μηνύματα που μου πούλησαν για το γυναικείο σώμα, συμπεριλαμβανομένης της γελοίας και βαθιά επιβλαβούς και επικίνδυνης ιδέας ότι όλες πρέπει να προσπαθούμε να μοιάζουμε με αυτή τη μυθική Γαλλίδα».

Photo: Maxi Malt / Unsplash

Υπάρχουν, πράγματι, ευτραφείς γυναίκες στη Γαλλία

«Η ιδέα ότι οι Γαλλίδες δεν παχαίνουν είναι, αν όχι εντελώς επινοημένη, τουλάχιστον θλιβερά διαστρεβλωμένη. Η αλήθεια είναι ότι πολλές Γαλλίδες δεν είναι αδύνατες. Πολλές από αυτές -όπως συνέβη και με μένα- αναπτύσσουν επίσης προβλήματα διαταραγμένης διατροφής καθώς προσπαθούν να ανταποκριθούν σε ένα βλαβερό ιδεώδες.

»Η Céline Casse, ιδρύτρια του StopTCA, μιας γαλλικής πλατφόρμας θεραπείας που συνδέει ανθρώπους που αντιμετωπίζουν διαταραγμένες διατροφικές συνήθειες με διατροφολόγους και θεραπευτές, έχει οδυνηρή επίγνωση αυτής της πραγματικότητας, αναφέροντας το παράδειγμα ενός 10χρονου κοριτσιού με το οποίο συνεργάστηκε και το οποίο τη ρώτησε «αν είναι φυσιολογικό να κάνει εμετό».

»Η Casse λέει στο self.com ότι, εν μέρει λόγω μιας κουλτούρας που προωθεί τη λεπτότητα πάνω από την υγεία, βλέπει τις διατροφικές διαταραχές να ξεκινούν όλο και πιο νωρίς μεταξύ των παιδιών του γυμνασίου και του λυκείου. Η παρατήρηση αυτή ευθυγραμμίζεται με την έρευνα που δείχνει μια σημαντική έξαρση στη θεραπεία των διατροφικών διαταραχών κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19: Μια μελέτη του 2022 στο Journal of Clinical Medicine διαπίστωσε ότι από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Νοέμβριο του 2021, οι νοσηλείες που σχετίζονται με την ανορεξία στη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 46% για τα κορίτσια ηλικίας 10 έως 19 ετών και κατά 7% για τις γυναίκες ηλικίας 20 έως 29 ετών.

»»Αυτή η εικόνα της αδύνατης Γαλλίδας αφορά μια μικρή μερίδα ατόμων», λέει η Casse, η οποία κατηγορεί εν μέρει εκπομπές όπως η Emily in Paris για τη διαιώνιση του μύθου της μονολιθικής Γαλλίδας, ενώ οι Γαλλίδες υπάρχουν σε όλους τους σωματότυπους. Επισημαίνει επίσης ότι γενετικοί και κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό το μέγεθος του σώματος ενός ατόμου και ότι η αρχετυπική Γαλλίδα που φανταζόμαστε είναι σχεδόν πάντα πλούσια και λευκή – κάτι που, και πάλι, δεν είναι καθόλου αντιπροσωπευτικό για όλες τις γυναίκες στη Γαλλία».

Η υποτιθέμενη λεπτότητα των Γάλλων γυναικών δεν είναι τόσο αβίαστη όσο φαίνεται

«Περιοδικά και influencers προσπαθούν να μας διδάξουν πώς να τρώμε και να ζούμε σαν Γαλλίδες, το μήνυμα, όμως, που περνάνε συνήθως ότι δεν χρειάζεται να προσπαθήσουν να είναι αδύνατες. Απλά είναι. Το ιδανικό της αβίαστα αδύνατης Γαλλίδας προϋποθέτει ότι η κουλτούρα της δίαιτας δεν υπάρχει στη Γαλλία, ενώ οι εμπειρίες της δικής μου και των περισσότερων Γάλλων φίλων μου ακυρώνουν πλήρως αυτή τη θεωρία.

Η Casse επιβεβαιώνει ότι η κουλτούρα της δίαιτας είναι δυστυχώς ακόμα ζωντανή και καλά στη Γαλλία. «Όταν ακούω συνομιλίες σε δημόσιο χώρο, στο ραδιόφωνο ή σε εκπομπές της γαλλικής τηλεόρασης, ακούω πράγματα όπως: «Η νηστεία με βοήθησε να χάσω βάρος, πρέπει να το δοκιμάσεις κι εσύ», «Δεν πρέπει να πάρω βάρος, αλλιώς ο σύντροφός μου δεν θα είναι ευτυχισμένος» ή «Τρώω πολλά φρούτα και λαχανικά και αποφεύγω όσο το δυνατόν περισσότερο τα αμυλούχα τρόφιμα για να παραμείνω λεπτή»», λέει.

Αν και η Casse πιστεύει ότι η αποδοχή του σώματος κερδίζει σιγά σιγά έδαφος στη Γαλλία, προειδοποιεί ότι η κουλτούρα της αντι-παχυσαρκίας κυριαρχεί. Οι παχύσαρκοι άνθρωποι εξακολουθούν να αποκαλούνται και να θεωρούνται (και να απεικονίζονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης) τεμπέληδες ή χωρίς θέληση, ενώ οι αδύνατοι άνθρωποι εξακολουθούν να επαινούνται. Η ευκολία που συνδέουμε με το αρχέτυπο του γαλλικού κοριτσιού δεν βασίζεται στην πραγματικότητα, ωστόσο εξακολουθούν να μας πλασάρουν τις αντιλαμβανόμενες συνήθειες της διατροφής και του τρόπου ζωής της ως το αποκορύφωμα της θηλυκότητας».

Το γεγονός ότι κάποιες Γαλλίδες είναι αδύνατες δεν σημαίνει ότι είναι και υγιείς

«Η Γαλλίδα γυναίκα για την οποία γράφει η Guiliano αντιπροσωπεύει έναν συγκεκριμένο τύπο ατόμου – μία Παριζιάνα, πλούσια και συνήθως λευκή. Η λεπτότητά της είναι σε κάποιο βαθμό υποπροϊόν αυτών των παραγόντων (καθώς, και πάλι, οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, όπως το εισόδημα και το επίπεδο εκπαίδευσης, μπορούν να επηρεάσουν το βάρος ενός ατόμου), σε συνδυασμό με τη γενετική. Επίσης, συνήθως θεωρείται ότι είναι υγιής απλώς και μόνο επειδή είναι αδύνατη, παρόλο που γνωρίζουμε ότι η υγεία και το σωματικό μέγεθος δεν είναι σε καμία περίπτωση το ίδιο πράγμα. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ένας στους τρεις Γάλλους κάπνιζε προϊόντα καπνού από το 2020, μια συνήθεια που συχνά συνδέεται με το αρχέτυπο της Γαλλίδας και που δυστυχώς χρησιμοποιείται συχνά ως μέθοδος απώλειας βάρους – παρά το γεγονός ότι το κάπνισμα είναι σαφώς κακό για την υγεία μας.

»Σχεδόν 20 χρόνια μετά τη δημοσίευση της Guillano «Οι Γαλλίδες δεν παχαίνουν», ο κόσμος εξακολουθεί να συγχέει την αντιληπτή λεπτότητα των Γαλλίδων με τη φυσική κατάσταση και την υγεία. Μια νέα γενιά επιρροών και ιστολογίων διδάσκει στους αναγνώστες να τρώνε «όπως οι Γαλλίδες» προκειμένου να «παραμείνουν υγιείς» -αν και οι συμβουλές που πλασάρουν συχνά απευθύνονται σε αναγνώστες που επιθυμούν να χάσουν βάρος και όχι να φροντίσουν ολιστικά την υγεία τους. Και φυσικά, τα mainstream περιοδικά και οι διαδικτυακές εκδόσεις εξακολουθούν να το κάνουν επίσης, αν και ευτυχώς πολύ λιγότερο απ’ ό,τι ίσως πριν από μερικά χρόνια. Αλλά αυτό που αγνοούν αυτοί οι δημιουργοί περιεχομένου είναι ότι δεν μπορεί κανείς να καταλάβει πόσο υγιής είναι κάποιος από το μέγεθος του σώματός του.

»Οι έρευνες για το βάρος δείχνουν ότι περίπου το 75% του σωματικού μας βάρους καθορίζεται από τη γενετική- αντίθετα, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι το ύψος είναι περίπου 80% γενετικά καθορισμένο, λέει στο self.com η Laura Thomas, PhD, εγγεγραμμένη διατροφολόγος με έδρα το Λονδίνο. «Γνωρίζουμε επίσης ότι η συντριπτική πλειονότητα των προσπαθειών δίαιτας καταλήγει σε επαναπρόσληψη βάρους, και ένα μεγάλο μέρος των ανθρώπων θα συνεχίσει να ανακτά περισσότερο βάρος από αυτό που έχασε με τη δίαιτα», προσθέτει η Δρ Thomas. H επιστημονική πραγματικότητα είναι ότι όσο κι αν προσπαθήσετε να «φάτε σαν Γαλλίδα», είναι απίθανο να αλλάξετε δραστικά τον σωματότυπό σας μακροπρόθεσμα – ούτε ο περιορισμός της διατροφής σας με αυτόν τον τρόπο θα καθορίσει αν είστε συνολικά πιο υγιείς.

»Η βαθιά ριζωμένη λιποφοβία στη Γαλλία, σε συνδυασμό με το ψευδές ιδεώδες της αβίαστα αδύνατης (και άρα υγιούς) Γαλλίδας, κατέστρεψε τη σχέση μου με το φαγητό και το σώμα μου, όπως ξέρω ότι έχει συμβεί και σε χιλιάδες άλλες γυναίκες. Αυτό το δοκίμιο είναι η έκκλησή μου προς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τους δημιουργούς περιεχομένου και όποιον άλλον θέλει να ακούσει να σκεφτούν τις συνέπειες της πώλησης ενός τέτοιου αποκλειστικού ιδανικού σε ευάλωτα κορίτσια και γυναίκες και να το βάλουν μια για πάντα στην άκρη. Έχει περάσει προ πολλού η ώρα».

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο self.com