Γαλλία: Θα καταφέρει ο Μακρόν να περάσει το νομοσχέδιο για τις συντάξεις; – Οι στόχοι και οι αντιδράσεις

Κρίσιμο για την υστεροφημία του Εμανουέλ Μακρόν, παντελώς ανεπιθύμητο για τη συντριπτική πλειοψηφία των Γάλλων, το νομοσχέδιο για την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης έχει φέρει τον γάλλο πρόεδρο σε δύσκολη θέση, σχολιάζει ο αρθρογράφος των Times της Νέας Υόρκης, Ρότζερ Κόεν, σε πρόσφατη ανάλυσή του.

Στο μακροσκελές άρθρο του εξετάζει τα επιχειρήματα που προβάλλουν οι δυο πλευρές γύρω από το νομοσχέδιο της γαλλικής κυβέρνησης που ανεβάζει το όριο συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη, και το οποίο αναμένεται αυτή την εβδομάδα να τεθεί προς ψήφιση εν μέσω τεράστιων και δυναμικών διαδηλώσεων. Όπως επισημαίνει η αμερικανική εφημερίδα, βάσει των μέχρι στιγμής διαμαρτυριών, ο Μακρόν θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον ένα εκατομμύριο Γάλλους στους δρόμους την παραμονή της ψηφοφορίας – αριθμός που ενδέχεται μάλιστα να αποτελεί υπερβολικά συντηρητική εκτίμηση.

Ο Κόεν αποδίδει τις αντιδράσεις των πολιτών της Γαλλίας στην ευρύτερη νοοτροπία τους. Όπως λέει, η χώρα πάντοτε αντιπαθούσε τον ανεξέλεγκτο καπιταλισμό, ενώ ταυτόχρονα έδινε μεγάλη βαρύτητα στην κοινωνική αλληλεγγύη. Ακόμη, για πολλούς Γάλλους, η εργασία γίνεται αντιληπτή ως καταδίκη, από την οποία αναμένουν να απελευθερωθούν μέσω της συνταξιοδότησης.

«Κάθε χώρα έχει μια ψυχή, και ψυχή της Γαλλίας είναι η ισότητα» είχε δηλώσει κάποτε ο Φρανσουά Ολάντ, προκάτοχος του Μακρόν στην προεδρία. Και είναι βέβαιο ότι για τα εκατομμύρια των διαδηλωτών που πλημμύρισαν τους γαλλικούς δρόμους – σύμφωνα με εκτιμήσεις σωματείων έφτασαν τα 3,5 εκατ. σε όλη τη χώρα – συμφωνούν με αυτή την άποψη. «Δουλέψτε λιγότερο, ζήστε περισσότερο» παρότρυνε ένα σύνθημα που ακούστηκε στη διάρκεια των διαδηλώσεων.

Ο αμετακίνητος Μακρόν

Παρά τις έντονες αντιδράσεις των πολιτών, ωστόσο, ο Μακρόν δεν μοιάζει πρόθυμος να αποσύρει το νομοσχέδιο. Κατά την άποψη του 45χρονου προέδρου, η μεταρρύθμιση είναι αναγκαία για την ενίσχυση της γαλλικής οικονομίας, μιας και οι σημερινοί εργαζόμενοι πληρώνουν τις συντάξεις ενός αυξανόμενου αριθμού συνταξιούχων, οι οποίοι ζουν περισσότερο από ό,τι στο παρελθόν. Ο Μακρόν εκτιμά ότι για να πραγματοποιήσει τα σχέδιά του για πράσινη μετάβαση της Γαλλίας και για επενδύσεις στην άμυνα, εξαιτίας και του πολέμου στην Ουκρανία, θα  πρέπει να αποτρέψει τη δημιουργία ελλειμμάτων, ενώ ταυτόχρονα πιστεύει ότι τα συνταξιοδοτικά όρια αντανακλούν μια παλαιότερη εποχή, μικρότερου προσδόκιμου διαβίωσης.

Οι Γάλλοι δεν φαίνονται να πείθονται από τα επιχειρήματά του. Ούτως ή άλλως, για πολλούς ψηφοφόρους η προεδρία του αποτέλεσε λύση ανάγκης, για την αποτροπή της εκλογής της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν, ενώ και το timing της μεταρρύθμισης οξύνει την οργή τους. Ήδη το 40% των οικογενειών στη Γαλλία δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα.

Απέναντι στα αρνητικά συναισθήματα των Γάλλων, ο Μακρόν επιθυμεί να προτάξει τις επιτυχίες της κυβέρνησής του, όπως τη μείωση της ανεργίας σε λίγο πάνω από 7% (σε σύγκριση με το 9,5% πριν εκλεγεί ως πρόεδρος), και την οποία αποδίδει στην απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και την επακόλουθη προσέλκυση ξένων επενδύσεων.

Οι Γάλλοι μέχρι στιγμής έχουν απαντήσει με έξι ημέρες απεργίας και διαδηλώσεων σε διάστημα δυο μηνών, ενώ σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, τουλάχιστον τα δυο-τρίτα του συνολικού πληθυσμού διαφωνούν με την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης.

Ταμεία αλληλεγγύης έχουν δημιουργηθεί στη χώρα για την οικονομική στήριξη των απεργών. Εργατικά σωματεία, προερχόμενα από όλο το πολιτικό φάσμα από την άκρα αριστερά μέχρι το κέντρο, αντιδρούν με σπάνια ομοφωνία και έχουν καταγγείλει σε ανοιχτή επιστολή τους τον γάλλο πρόεδρο για «αντιδημοκρατική σιωπή».

Το αβέβαιο μέλλον ενός νομοσχεδίου

Αρχικά όλα έδειχναν ότι το νομοσχέδιο θα περνούσε με άνεση από την κρίση του γαλλικού κοινοβουλίου. Συνολικά, για την έγκρισή του απαιτούνται 289 ψήφοι και με τις 260 έδρες του κόμματος του Μακρόν, La République en Marche και τις 61 επιπλέον ψήφους των Ρεπουμπλικάνων, έμοιαζε εγγυημένη. Ωστόσο, οι διαμαρτυρίες των πολιτών θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντικές απώλειες, ενώ δεν λείπουν και οι φωνές που τάσσονται μεν υπέρ της μεταρρύθμισης, δεν βλέπουν όμως τον λόγο για βιασύνη τη στιγμή που οι συνθήκες δεν φαίνονται να την ευνοούν.

Ο Μακρόν, αντιθέτως, πιστεύει ότι το ζήτημα δεν έχει περιθώρια για αναμονή, προβάλλοντας και τα υψηλότερα όρια συνταξιοδότησης που ισχύουν στο μεγαλύτερο μέρος της ΕΕ – πράγμα που δεν αφορά ιδιαίτερα τους Γάλλους, που θεωρούν θετικό το γεγονός ότι ξεχωρίζουν ως προς τα εργασιακά τους από την υπόλοιπη Ευρώπη.

Ακόμη, αν και αξιωματούχοι της κυβέρνησής του επιμένουν ότι αντίστοιχες μεταρρυθμίσεις έχουν ψηφιστεί διεθνώς από σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, για πολλούς Γάλλους, ο προερχόμενος από τους Σοσιαλιστές Μακρόν έχει αποδειχθεί ιδιαιτέρως δεξιός σε ό,τι αφορά την οικονομική πολιτική.

Ο Κόεν των Times υπογραμμίζει επίσης ότι η γαλλική κυβέρνηση, σε περίπτωση που αποτύχει να εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, έχει τη δυνατότητα βάσει του γαλλικού συντάγματος να ενεργοποιήσει το Άρθρο 49.3 και να περάσει το νομοσχέδιο χωρίς ψηφοφορία. Ωστόσο, είναι βέβαιο πως μια τέτοια επιλογή θα προκαλούσε – δικαίως – ακόμη περισσότερες αντιδράσεις απέναντι στην απρόσιτη και συγκεντρωτική εξουσία του Μακρόν.

Άλλωστε, ο Γάλλος πρόεδρος έχει ήδη αρνηθεί επανειλημμένως να έρθει σε επαφή με τους εκπροσώπους των σωματείων, παρόλο που δηλώνει ότι η κυβέρνησή του είναι ανοιχτή σε διάλογο. Αντ’ αυτού, τους προωθεί… αρμοδίως στην πρωθυπουργό, Ελιζαμπέτ Μπορν.

Υστεροφημία σε κίνδυνο

Γιατί όλη αυτή η ζέση εκ μέρους του Μακρόν; Όπως τονίζουν οι Times, ο γάλλος πρόεδρος διανύει τη δεύτερη και τελευταία θητεία του, επομένως το έργο που θα αφήσει πίσω του είναι κρίσιμο για την υστεροφημία του. Κεντρικός στόχος του ήταν και παραμένει η «στρατηγική αυτονομία» της Ευρώπης, η οποία πιστεύει πως δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς σημαντικές μεταρρυθμίσεις στη γαλλική οικονομία, που θα δημιουργήσουν δημοσιονομικό περιθώριο για γενναίες επενδύσεις στην εκπαίδευση, την τεχνολογική καινοτομία, την βιομηχανική αυτονομία, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις ένοπλες δυνάμεις και την πυρηνική ενέργεια.

Ο τρόπος με τον οποίο επιδιώκει να πείσει τους Γάλλους για την ανάγκη της μεταρρύθμισης, είναι εισάγοντας αντίμετρα, τα οποία φιλοδοξούν να βελτιώσουν τις εργασιακές συνθήκες και να διευρύνουν τα προγράμματα εκπαίδευσης στους χώρους εργασίας. Σύμφωνα με τον υπουργό μεταφορών της κυβέρνησής του, στόχος είναι οι Γάλλοι «να δουλεύουν περισσότερο, αλλά να δουλεύουν καλύτερα».

Ο Κόεν καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πολλά είναι εκείνα που διακυβεύονται από το αν ο γάλλος πρόεδρος θα καταφέρει να πείσει τους πολίτες του – με πρώτο από όλα τον κίνδυνο επικράτησης της ακροδεξιάς. Και αν τον Μακρόν διαδεχθεί η Λεπέν, αυτό είναι κάτι που θα συνοδεύει το όνομά του για πάντα.