Αώος: Η Αλβανία δημιουργεί εθνικό πάρκο στο τελευταίο ελεύθερο ποτάμι της Ευρώπης

Δικαιώνοντας τις περιβαλλοντικές οργανώσεις που προσπαθούσαν εδώ και χρόνια να ματαιώσουν την κατασκευή νέων υδροηλεκτρικών σταθμών, η Αλβανία αναγνωρίζει ως εθνικό πάρκο τον ποταμό Αώο, το μοναδικό ποτάμι της Ευρώπης που κυλά ανεμπόδιστο μέχρι τη θάλασσα.

Ο Αώος (Vjose στα αλβανικά) πηγάζει στη Βάλια Κάλντα της Βόρειας Πίνδου, διανύει 70 χλμ στην Ελλάδα και 200 στην Αλβανία και τελικά εκβάλλει στην Αδριατική. Φιλοξενεί γύρω στα 1.000 είδη ζώων και φυτών, ανάμεσά τους το απειλούμενο ευρωπαϊκό χέλι και αρκετά ενδημικά φυτά.

Η Αλβανία, η οποία βασίζεται στα υδροηλεκτρικά έργα σχεδόν για το σύνολο των αναγκών της σε ηλεκτρική ενέργεια, σχεδίασε να κατασκευάσει 30 φράγματα κατά μήκος του παρθένου ποταμού. Το σχέδιο ματαιώνεται με τη δημιουργία εθνικού πάρκου.

«Σήμερα προσφέρουμε προστασία στο τελευταίο άγριο ποτάμι της Ευρώπης» δήλωσε ο αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα σε τελετή που πραγματοποιήθξλε στο Τεπελένι, περίπου 215 χιλιόμετρα από τα Τίρανα.

Το εθνικό πάρκο θα έχει έκταση 127.000 στρέμματα, είπε σύμφωνα με το Reuters.

Για ράφτινγκ στον Αώο κοντά στην Πρεμετή της Αλβανίας (Reuters)

«Είναι μια ιστορική στιγμή για τον Αώο […] Θα ρέει ελεύθερος για πάντα» σχολίασε η περιβαλλοντική οργάνωση EcoAlbania.

Παραμένει ωστόσο ασαφές αν με την αναγνώριση εθνικού πάρκου ματαιώνεται και η κατασκευή του νέου αεροδρομίου που θα εξυπηρετεί τον Αυλώνα, μόλις 5 χιλιόμετρα από την προστατευόμενη λιμνοθάλασσα Αώου-Νάρτα.

Ο Αώος κοντά στο Τεπελένι (Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0)

Η γραφική λιμνοθάλασσα στις ακτές της Αδριατικής είναι σημαντικός σταθμός για τη μετανάστευση πτηνών ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αφρική.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας μέλος ελπίζει να γίνει μια μέρα η Αλβανία, θεωρεί ότι το έργο, το οποίο ξεκίνησε το 2021 και προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2024, έρχεται σε αντίθεση με εθνικούς νόμους και το διεθνές δίκαιο για την προστασία της βιοποικιλότητας.