Αναδίπλωση της Αγκυρας για τους S-400

Από την πολιτική που επέβαλε «γροθιά στο μαχαίρι», η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δείχνει να επιχειρεί να περάσει στην πολιτική των ισορροπιών, απέναντι κυρίως στις ΗΠΑ και με αιχμή τους S-400 που αποτέλεσαν και ένα ορόσημο στην κρίση των σχέσεων Ουάσιγκτον – Αγκυρας και της προσέγγισης με τη Μόσχα.

Λόγω των S-400 άλλωστε η Τουρκία κατέληξε να αποβληθεί και από το πρόγραμμα των F-35, έχοντας σημαντικά προβλήματα ακόμα και στο αίτημά της για εκσυγχρονισμό των παλιών και απόκτηση νέων F-16. Ερωτηματικά για το ενδεχόμενο αλλαγής πλεύσης της Αγκυρας προκάλεσαν δηλώσεις («Milliyet») του Χαλούκ Γκεργκιούν, γενικού διευθυντή της τουρκικής εταιρείας παραγωγής οπλικών και αμυντικών συστημάτων Aselsan, σύμφωνα με τις οποίες υποστήριξε ότι η Τουρκία δεν έχει ανάγκη τους S-300 και S-400.

Η Aselsan αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες τουρκικές εταιρείες οπλικών συστημάτων, η οποία κατασκευάζει συστήματα αεράμυνας και κυρίως ραντάρ, κάμερες, μη επανδρωμένα οχήματα, όπλα και συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου και υποστηρίζει σειρά τουρκικών project όπως τα UCAV και τα UAV, τα ελικόπτερα Atak, τα αεροσκάφη Hürjet, το Εθνικό Μαχητικό Αεροσκάφος, το πλοίο TCG Anadolu. Ο Γκεργκιούν ανέφερε χαρακτηριστικά πως στην Aselsan «παράγουμε συστήματα αεράμυνας. Δεν έχουμε ανάγκη τους S-300 και S-400. Καταργούμε την ανάγκη για αυτά. Αυτή είναι η αποστολή μας» και έφερε ως παράδειγμα το σύστημα αεράμυνας SIPER.

Το αν οι δηλώσεις Γκεργκιούν απηχούν όντως θέσεις του τούρκου προέδρου, καθώς και κατά πόσο αυτό συνδέεται και με τις επικείμενες εκλογές αναμένεται να φανεί, αφού ο Ερντογάν έχει υποστηρίξει με σθένος την απόφασή του υπέρ των S-400. Ενδεχόμενη αναδίπλωσή του θα σημάνει ότι οι ΗΠΑ μπορούν να δώσουν στην Αγκυρα τόσο F-16 όσο και να σκεφτούν την επανένταξη της Τουρκίας στα F-35.

Ο εκπρόσωπος του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν, μιλώντας σε επιχειρηματικό φόρουμ Τουρκίας – ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον επανέλαβε πάντως ότι το θέμα των F-16 δεν πρέπει να συνδέεται με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ καθώς κάτι τέτοιο είναι «παράλογο, απαράδεκτο και αντιπαραγωγικό», το οποίο στέλνει λάθος μήνυμα και δεν βοηθά στη διαδικασία. Σημείωσε δε ότι «οποιεσδήποτε διαφορές έχουμε, μπορούμε να τις θέσουμε επί τάπητος» και να ξεπεραστούν τα όποια εμπόδια. Υπενθύμισε δε για μία ακόμα φορά το βέτο της Ελλάδας στην ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, για πάνω από 10 χρόνια.

Δένδιας – Τσαβούσογλου

Ο Νίκος Δένδιας είχε χθες νέα τηλεφωνική επικοινωνία με τον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος τον ενημέρωσε για θετική έκβαση του αιτήματος για την έκδοση στην Ελλάδα του πατέρα ενός από τα θύματα του δυστυχήματος στα Τέμπη, οποίος εξέτιε ποινή στις τουρκικές φυλακές. Μία απόφαση που ελήφθη στο πλαίσιο της αλλαγής κλίματος μεταξύ των δύο χωρών και χαρακτηρίζεται πρωτοφανής. Το καλό κλίμα εκφράστηκε και στην επίσκεψη του τούρκου πρεσβευτή στην Αθήνα Τσαγατάι Ερτζιγές στις εγκαταστάσεις της ΕΜΑΚ, τη Δευτέρα, όπου τον υποδέχθηκε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Στυλιανίδης. Με τον Ερτζιγές να ευχαριστεί για μία ακόμα φορά την ΕΜΑΚ για τη βοήθεια στην Τουρκία μετά τους φονικούς σεισμούς.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας

Ο Νίκος Δένδιας θα βρίσκεται αύριο στη Νέα Υόρκη όπου θα έχει συνάντηση με τον γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και θα παρουσιάσει την υποψηφιότητα της Ελλάδας για το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών την περίοδο 2025-26. Η Αθήνα έχει εξασφαλίσει δηλώσεις στήριξης από 114 χώρες, ενώ χρειάζεται 129 ψήφους σε σύνολο 193, δηλαδή τα 2/3. Η εκστρατεία για την υποψηφιότητα της Αθήνας για θέση μη μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας αποτελεί μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες της ελληνικής διπλωματίας, κατά τη θητεία του Δένδια στο ΥΠΕΞ. Μία προσπάθεια η οποία χαρακτηρίζεται πολυθεματική και πολυδιάστατη, που αναδείχθηκε και σε όχημα για την Αθήνα να ενισχύσει παραδοσιακές συμμαχίες και να σφυρηλατήσει νέες, με επαφές «έξω από το κουτί». Είναι παράλληλα και ένα στοίχημα οι επαφές αυτές που θα γίνουν με αφορμή την υποψηφιότητα να διατηρηθούν και να ενισχυθούν και πέραν της υποψηφιότητας και όχι να αντιμετωπιστούν ευκαιριακά.

Η συμμετοχή της Ελλάδας, εφόσον εκλεγεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές θα της δώσει τη δυνατότητα να λαμβάνει μέρος στη λήψη σημαντικών αποφάσεων με διεθνές αντίκτυπο. Σήμερα ο Δένδιας, πριν από την επίσκεψή του στη Νέα Υόρκη πραγματοποιεί επίσκεψη στον Καναδά, με ατζέντα την ενίσχυση των διμερών σχέσεων.