Εκλογές στην Τουρκία: Τα όπλα του Ερντογάν και η συμμαχία με την Χεζμπολάχ

Ο Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας από τους ηγέτες που δεν τα βάζει εύκολα κάτω. Παρά το δυσμενές κλίμα που φαίνεται από τις δημοσκοπήσεις, ο Τούρκος πρόεδρος έχει ένα βασικό ατού, τον απόλυτο και αδιασφιμβήτητο έλεγχο του κρατικού μηχανισμού.

Η αδυναμία του είναι μία. Η παραμονή στην εξουσία για 20 χρόνια και η φθορά που αυτή επιφέρει. Οπότε αν θέλει να σταθεί απέναντι σε έναν πολιτικό όπως ο Κιλιτσντάρογλου, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να μην του δώσει χρόνο. Για αυτόν τον λόγο αποφάσισε να προκηρυχθούν οι εκλογές τον Μάϊο παρά τους φονικούς σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου.

Τι προβλέπουν οι δημοσκοπήσεις

Μετρώντας μόλις δύο μήνες πριν τις εκλογές της 14ης Μαΐου, ο Ερντογάν βρίσκεται 10 ποσοστιαίες μονάδες πίσω από τον αντίπαλό του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, σε μια εκλογική αναμέτρηση που θεωρείται από πολλούς η πιο κρίσιμη στην ιστορία της Τουρκίας.

Δημοσκόπηση που διεξήχθη στις 6-7 Μαρτίου από την Alf Research έδειξε ότι ο Κιλιτσντάρογλου βρίσκεται στο 55,1% και ο Ερντογάν στο 44,9%. Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) του Κιλιτσντάρογλου ήταν το δημοφιλέστερο με 31,8%, ενώ το κόμμα ΑΚ υστερούσε με 31%. Το μπλοκ της αξιωματικής αντιπολίτευσης κέρδισε το 43,5% των ψήφων, ενώ η συμμαχία της κυβέρνησης (ΑΚΡ και MHP) μαζί είχαν 37,5% υποστήριξη.

Σε άλλη έρευνα της Piar, ο Κιλιτσντάρογλου κέρδισε με 57,1%, με τον Ερντογάν να υστερεί με 42,9%. Το CHP πήρε 32,3%, το AKP 30,8% και το HDP 11,6%. Το μπλοκ της αξιωματικής αντιπολίτευσης συγκέντρωσε 46,4%, ενώ το AKP και το MHP έλαβαν 37,8%, όπως έδειξε η δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε στις 10 Μαρτίου.

Άλλη δημοσκόπηση του ORC που διενεργήθηκε στις 4-6 Μαρτίου -πριν ο Κιλιτσντάρογλου ανακοινωθεί επίσημα ως υποψήφιος της αντιπολίτευσης-έδειξε ότι ο Κιλιτσντάρογλου προηγείτο με 56,8% και ο Ερντογάν περιορίστηκε στο 43,2%.

Σε δημοσκόπηση της Metropoll, τέλος, το 34,4% των πολιτών κατηγόρησε την κυβέρνηση για τις απώλειες κατά τη διάρκεια του σεισμού, ενώ το 26,9% κατηγόρησε τους εργολάβους. Οι δήμοι ήρθαν στην τρίτη θέση, με το 15,4% να τους αναφέρει ως υπεύθυνους, ενώ το 12,9% απάντησε ότι «φταίνει όλοι».

Τα όπλα του Ταγίπ Ερντογάν

Το πρώτο και μεγαλύτερο όπλο του Τούρκου προέδρου είναι ο έλεγχος του κρατικού μηχανισμού. Βέβαια, από εκεί πηγάζει και η μεγάλη του πτώση στις δημοσκοπήσεις. Τις πρώτες μέρες του σεισμού κατηγορήθηκε για ολιγωρία σε σχέση με την ανταπόκριση των σωστικών συνεργείων. Όμως αυτό κατάφερε να το αλλάξει, καλλιεργώντας μία εικόνα ανοικοδόμησης των πληγεισών περιοχών. Από την Αντιόχεια έχει υποσχεθεί την παράδοση 319.000 κατοικιών το επόμενο έτος, που αν πραγματοποιηθεί θα είναι πολύ μεγάλο επίτευγμα.

Ακόμη, το δίλημμα που θα θέσει ο Ερντογάν, κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, είναι κυβέρνηση συμμαχίας ή αυτοδύναμη κυβέρνηση. Εκείνος θα προωθήσει το πρότυπο μίας αυτοδύναμης σταθερής κυβέρνησης κόντρα στην κυβέρνηση που θα συγκροτήσει η συμμαχία των 6 αν καταφέρει ο Κιλιτσντάρογλου να εκλεγεί. Για να αποδείξει την θέση του θα θυμίσει τις κυβερνήσεις συνασπισμού της δεκαετίας του 50 και του 60 που ήταν πολύ αδύναμες.

Από την άλλη, ο Κιλιτσντάρογλου θα προωθήσει ότι αντιπροσωπεύει την αλλαγή, την ανατροπή. Μάλιστα πρόσφατα, ο υποψήφιος της εξακομματικής συμμαχίας για την προεδρία της χώρας έχει διαμηνύσει πως σε περίπτωση νίκης του δεν θα εγκατασταθεί στο υπερπολυτελές «Ak Saray», αλλά στο προεδρικό μέγαρο Τσάνκαγια, όπου ζούσαν όλοι οι πρόεδροι της χώρας μέχρι την κατασκευή του παλατιού στην Άγκυρα το 2014.

Σοβαρά ερωτήματα

Τα ερωτήματα που εμφανίζονται στην παρούσα προεκλογική περίοδο είναι κατά πόσο θα στηρίξει την αντιπολίτευση το φιλοκουρδικό κόμμα χωρίς να κατεβάσει δικό του υποψήφιο για την προεδρία.

Ακόμη, κανείς δεν γνωρίζει αν όλα τα κόμματα που στηρίζουν τον Κιλιτσντάρογλου πρόκειται να μπουν στην Βουλή. Πέρα από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα και το Καλό Κόμμα της Ακσενέρ, οι υπόλοιποι σχηματισμοί είναι πολύ δύσκολο να πετύχουν το 7%, συνεπώς πρέπει να υπάρξει κάποια είδους συμφωνία με το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, ώστε να πάρουν κάποιες έδρες, διαδικασία που δεν είναι τόσο απλή.

Ένα ακόμα ερώτημα που αφορά τον συνασπισμό των «έξι» είναι τι θα γίνει αν το Εφετείο επικυρώσει την καταδίκη του Εκρέμ Ιμάμογλου πριν από τις εκλογές. Αυτομάτως δεν θα έχει το δικαίωμα να παραμείνει στη θέση του Δημάρχου Κωνσταντινούπολης χαλώντας το κλίμα στις τάξεις της αντιπολίτευσης σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο.

Στόχος του Ερντογάν η στήριξη των ισλαμικών κομμάτων και η Χεζμπολάχ

Είναι ηλίου φαεινότερον πως ο Ερντογάν προσπαθεί να βρει συμμάχους στα ισλαμικά κόμματα προκειμένου να κερδίσει τις εκλογές. Αντιστοίχως, ο Κιλιτσντάρογλου καταβάλλει προσπάθειες να πάρει την στήριξη του κουρδικού κόμματος.

Ο Τούρκος πρόεδρος για να προσεγγίσει συμμαχίες αποδέχθηκε την απόσυρση του νόμου που προστάτευε τις γυναίκες από την κακοποίηση. Συγκεκριμένα, το ισλαμικό κόμμα Νέας Ευημερίας συμμάχησε με τον Ταγίπ Ερντογάν και ζήτησε να αποσυρθεί ο νόμος. «Αποδέχθηκαν όλους τους όρους μας» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ισλαμιστές, με την κυβέρνηση να μην απαντάει.

Και με… Χεζμπολάχ

Φυσικά ο Τούρκος πρόεδρος δεν πρόκειται να σταματήσει εκεί. Από ότι φαίνεται πρόκειται να συμμαχήσει ακόμα και με την Χεζμπολάχ. Και μόνο το γεγονός αυτός έφερε την έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης. Η τουρκική αντιπολίτευση τον κατηγορεί ότι συμμαχεί με το κόμμα HUDA-PAR, δηλαδή, όπως τονίζει χαρακτηριστικά «με τους υποστηρικτές και το πολιτικό σκέλος της τρομοκρατικής οργάνωσης Χεζμπολάχ» που η Τουρκία θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση.

«O Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να συνεχίζει να παραμείνει στην εξουσία, βάζει στη συμμαχία του το κόμμα που έχει άμεση σχέση με την Χεζμπολάχ!» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μπαχαντίρ Ερντέμ, αντιπρόεδρος του Καλού Κόμματος. Από πλευράς του, ο πρόεδρος του HUDA-PAR Ζεκεργιά Γιαπιτζίογλου επιμένει ότι η «Χεζμπολάχ δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση, αλλά αμύνεται όταν δέχεται επίθεση».