Σερβία: Η ακροδεξιά στο πλευρό του Πούτιν με το βλέμμα στραμμένο στο Κόσοβο

Με το βλέμμα στραμμένο στο Κόσοβο, σέρβοι ακροδεξιοί τάσσονται υπέρ της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και επιτίθενται σε ρώσους αντιφροντούντες που έχουν βρει καταφύγιο στο Βελιγράδι, σύμφωνα με πρόσφατο ρεπορτάζ του Politico.

Όπως αναφέρει το πολιτικό δίκτυο, όλα – συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων – ξεκινούν από πολιτικούς που τοποθετούνται στα δεξιά του σέρβου προέδρου, Αλεξάντερ Βούτσιτς, και οι οποίοι αντιμετωπίζουν τον πόλεμο ως ευκαιρία για την ανάκτηση του Κοσόβου. Όλα αυτά, τη στιγμή που ο Βούτσιτς βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη μεσολάβηση της ΕΕ που έχουν στόχο την κανονικοποίηση – μέχρι έναν βαθμό – των σχέσεων με το Κόσοβο, η ανεξαρτησία του οποίου δεν έχει αναγνωριστεί ούτε από το Βελιγράδι, ούτε από τη Μόσχα.

Σύμφωνα με τον Μίσα Βάτσιτς, ηγέτη του υπερεθνικιστικού, φιλορωσικού κόμματος Σερβική Δεξιά, μια νίκη του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία είναι το πρώτο βήμα για την εκ νέου προσάρτηση του Κοσόβου στη Σερβία.

«Θα πρέπει να είμαστε υπομονετικοί και να περιμένουμε να τελειώσει με την Ουκρανία. Μετά θα έχουμε αρκετό καιρό», δήλωσε στο Politico.

«Επανάσταση φιλελεύθερων»

Πάνω από 200.000 Ρώσοι έχουν βρει καταφύγιο στη Σερβία έπειτα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Πράγμα μάλλον αναμενόμενο, αφού η χώρα ανήκει στα ελάχιστα ευρωπαϊκά κράτη που επιτρέπουν σε κατόχους ρωσικών διαβατηρίων να περάσουν τα σύνορά τους χωρίς βίζα. Έτσι, αποτελεί έναν ασφαλή προορισμό για όσους θέλουν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους για οικονομικά ή ιδεολογικά αίτια.

Ο Βάτσιτς, ο οποίος τον Σεπτέμβριο ταξίδεψε στο υπό ρωσική κατοχή Ντονέτσκ ως παρατηρητής του δημοψηφίσματος για την προσάρτηση της επαρχίας στη Ρωσία (και το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως απάτη από τη Δύση), ισχυρίζεται ότι οι ρώσοι φιλελεύθεροι ακτιβιστές που βρίσκονται στη Σερβία αποτελούν απειλή για αυτό που αντιλαμβάνεται ως ιδανική κοινωνία, σε περίπτωση που ενώσουν τις δυνάμεις τους με τους ντόπιους ομοϊδεάτες τους.

«Είναι μια πραγματική επανάσταση των φιλελεύθερων», είπε ο Βάτσιτς μιλώντας στο Politico προσθέτοντας ότι ακόμη και αν μόλις το 10% των Ρώσων που έχουν μετακινηθεί στη Σερβία είναι ορκισμένοι φιλελεύθεροι ακτιβιστές, η χώρα και πάλι έχει πλημμυρίσει με – τουλάχιστον – 20.000 «πολιτικούς εχθρούς» του. «Πιστεύουν ότι πρέπει να ελευθερώσουν τη Σερβία από τους Σέρβους, από τις παραδοσιακές σερβικές αρχές».

Επιθέσεις σε ακτιβιστές

Ο Ίλια Ζερνόφ είναι ένας 19χρονος ρώσος ακτιβιστής από το Τολιάτι που από τον περασμένο Μάρτιο ζει στο Βελιγράδι. Έφυγε από τη χώρα του όταν, μετά τη συμμετοχή του σε αντιπολεμικές διαδηλώσεις, πραγματοποιήθηκε αστυνομική έρευνα στο δωμάτιο που ζούσε στις φοιτητικές εστίες του Καζάν.

«Κατάλαβα ότι δεν θα μπορούσα να συνεχίσω τις σπουδές μου και ότι δεν έπρεπε να βρίσκομαι στη Ρωσία για ένα μεγάλο διάστημα», δήλωσε ο ίδιος στο Politico, προσθέτοντας ότι οι αστυνομικοί που έψαξαν το δωμάτιό του τον απείλησαν με βία και φυλάκιση.

Ο Ζερνόφ είναι ενεργό μέλος της Ρωσικής Δημοκρατικής Εταιρείας (RDS), μιας αντιπολεμικής οργάνωσης που ιδρύθηκε πέρσι στο Βελιγράδι με εκπεφρασμένο στόχο την υποστήριξη της νίκης της Ουκρανίας. Έκτοτε αποτελεί μια από τις πιο δραστήριες φιλοουκρανικές οργανώσεις της Σερβίας και οργανώνει συχνά διαδηλώσεις για αυτό το σκοπό.

Η δραστηριότητα αυτή δεν έχει περάσει απαρατήρητη από την ακροδεξιά. Ο Ζερνόφ, για παράδειγμα, κατήγγειλε τον περασμένο μήνα τον ξυλοδαρμό του από τον Βάτσιτς. Κατά τα λεγόμενά του, ο ακροδεξιός πολιτικός του επιτέθηκε ενώ επιχειρούσε να σβήσει ένα αντιουκρανικό γκράφιτι από έναν τοίχο στο Βελιγράδι. Στη διάρκεια της επίθεσης, αναφέρει ότι υπέστη διάτρηση τυμπάνου. Ο Βάτσιτς αρνείται τις κατηγορίες.

«Προσπαθούν να μετατρέψουν τη Σερβία σε Ρωσία»

Πέρα από την ίδια τη βία, τα μέλη της RDS αντιμετωπίζουν και την απειλή της, η οποία δεν τους επέτρεψε να πραγματοποιήσουν τις προγραμματισμένες διαδηλώσεις στις 24 Φεβρουαρίου, δηλαδή, την ημέρα που συμπληρωνόταν ένας χρόνος από τη ρωσική ειδβολή.

Όπως είπε στο Politico ο Πίτερ Νικίτιν, ένας εκ των ιδρυτών της οργάνωσης, η αστυνομία προειδοποίησε τους διοργανωτές ότι οι ακροδεξιοί σχεδίαζαν βίαια επεισόδια εις βάρος τους. Ταυτόχρονα, ο Νικίτιν αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι ο ίδιος ή οι υπόλοιποι Ρώσοι έχουν σκοπό να επηρεάσουν την πολιτική ζωή της Σερβίας.

«Μόνος στόχος μας είναι να δείξουμε στον κόσμο και στον σερβικό πληθυσμό τι συμβαίνει και να κινητοποιήσουμε την κοινή γνώμη υπέρ της Ουκρανίας», τόνισε, προσθέτοντας ότι ο Βάτσιτς είναι εκείνος που θέλει να υποτάξει τη Σερβία σε ξένα συμφέροντα. «Προωθεί τα ρωσικά συμφέροντα και τα συμφέροντα του Πούτιν στη Ρωσία με πολύ άμεσο τρόπο και είναι εκείνος που προσπαθεί να μετατρέψει τη Σερβία σε Ρωσία», ανέφερε.

Διαδηλώσεις υπέρ του Πούτιν

Όπως μεταδίδει το Politico, τον περασμένο μήνα, ενόψει της συμπλήρωσης ενός έτους από την εισβολή, η ατμόσφαιρα στο Βελιγράδι ήταν τεταμένη. Στα μέσα Φεβρουαρίου, στη διάρκεια διαδήλωσης ακροδεξιών, πραγματοποιήθηκε απόπειρα εισβολής στο γραφείο του προέδρου Βούτσιτς. Ο Ντάμιαν Κνέζεβιτς, ηγέτης του ακροδεξιού δικτύου Λαϊκή Περιπολία, έβγαλε έναν παθιασμένο λόγο ενώπιον περίπου 1.000 ανθρώπων, καλώντας σε ανατροπή του Βούτσιτς με αφορμή τη διχογνωμία που επικρατούσε στη χώρα γύρω από τις διαπραγματεύσεις για το Κόσοβο.

Αρκετοί παρευρισκόμενοι κρατούσαν ρωσικές σημαίες ή φορούσαν σύμβολα υπέρ του πολέμου, όπως το διαβόητο «Ζ», αλλά και το λόγκο του μισθοφορικού στρατού της Wagner.

Η αστυνομία συνέλαβε τον Κνέζεβιτς και δυο συνεργάτες του την επόμενη μέρα, με την κατηγορία της παρότρυνσης σε βία. Την ημέρα της διαδήλωσης, άλλο ένα μέλος του ακροδεξιού δικτύου συνελήφθη στο Νόβι Σαντ για παράνομη οπλοκατοχή, καθώς μετέφερε ένα τυφέκιο, κιάλια και πυρομαχικά.

Οι συλλήψεις προκάλεσαν περαιτέρω οργή μεταξύ των οπαδών του δικτύου, που επέμειναν στα σχέδιά τους για διαδήλωση υπέρ του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου – δηλαδή, την ημέρα κατά την οποία είχε ήδη προγραμματίσει αντιπολεμική διαδήλωση το RDS. Αν και οι αρχές δεν επέτρεψαν στην «Λαϊκή Περιπολία» να διαδηλώσει, φοβήθηκαν το ενδεχόμενο επεισοδίων.

Ως αποτέλεσμα, το RDS περιόρισε τις προγραμματισμένες του εκδηλώσεις ακολουθώντας τις συμβουλές της αστυνομίας.

«Το πάθος έχει χαθεί»

Η Νατάλια Ταρανουστσένκο, μια εκ των διοργανωτών στην ουκρανική ένωση Cini Dobro που βρίσκεται στο Βελιγράδι, και η οποία κατάγεται από την Ουκρανία, δήλωσε στο Politico ότι αν και η Σερβία είναι γενικώς φιλόξενη, «υπάρχουν σύμβολα της ρωσικής επιθετικότητας, βλέπεις το “Z” στους δρόμους του Βελιγραδίου και εξακολουθούμε να ακούμε ότι οι Ουκρανοί είναι ναζί και κάθε μορφής ρωσική προπαγάνδα».

Παρόλα αυτά, το Politico επισημαίνει ότι καθώς η ρωσική εισβολή εξακολουθεί να μην φέρνει τα αποτελέσματα στα οποία ήλπιζε το Κρεμλίνο, η επιρροή της Μόσχας στους σέρβους ακροδεξιούς περιορίζεται.

«Οι Σέρβοι παθιάστηκαν επειδή περίμεναν ότι ο Πούτιν θα κατακτούσε την Ουκρανία σε τρεις μέρες και μετά νόμιζαν ότι θα έλεγε ότι πρέπει να δώσουμε το Κόσοβο στη Σερβία», λέει χαρακτηριστικά ο Τσεντομίρ Στοϊκόβιτς, δικηγόρος από το Βελιγράδι που διερευνά την υπόγεια επιρροή που ασκεί η Ρωσία στη χώρα του.

«Όμως με την πάροδο του χρόνου, καθώς ο πόλεμος δεν εξελίχθηκε όπως περίμεναν, άρχισαν να αλλάζουν και οι προσδοκίες τους. Και τώρα, εξαιτίας της γνωστικής ασυμφωνίας, το πάθος έχει χαθεί».