«Κάποιος να μας προσέχει»

Η αλήθεια είναι ότι υπουργοί και γαλάζιοι βουλευτές δεν περίμεναν τις δημοσκοπήσεις για να καταγράψουν το βαρύ κλίμα που διαμορφώθηκε από την πολύνεκρη τραγωδία στα Τέμπη. Μετά το αρχικό σοκ, το δυστύχημα στις σιδηροτροχιές προκάλεσε αντιδράσεις που συντάραξαν περισσότερο από κάθε άλλη στιγμή μέσα στην τετραετία τον πυρήνα των συντηρητικών ψηφοφόρων – και, συνακόλουθα, τα υπουργικά και βουλευτικά γραφεία. Αν ο κορμός της ΝΔ στηρίζεται στους «οικογενειάρχες» που προσδοκούν ένα ευνομούμενο κράτος και ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά τους, η τραγωδία ανέδειξε τους μεγαλύτερους φόβους τους. Στο μοιραίο τρένο θα μπορούσαν να βρίσκονται τα δικά τους παιδιά – και το σοκ έγινε ακόμη μεγαλύτερο. Η πληγή για την κυβέρνηση άνοιξε κι άλλο γιατί ο θυμός και η οργή ξεπήδησαν πρωτίστως από το δικό της ακροατήριο.

Δύο και πλέον εβδομάδες μετά την τραγωδία, είναι σαφές – και δημοσκοπικά – ότι η ανάταξη δυνάμεων δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Οσοι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, έχουν χρεωθεί από την ευρύτερη κοινωνία την ευθύνη για την πορεία της χώρας, μετρούν πληγές. Οι απώλειες όχι μόνο για τη ΝΔ, αλλά και για τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, δεν είναι δυσεξήγητες. Στην αμαξοστοιχία 62 του Intercity, οι περισσότεροι βλέπουν το δρομολόγιο μιας χώρας που δεν μπορεί να ξεφύγει από κενά, ελλείψεις, παραλείψεις και κινδύνους. Ξαφνικά, ο εκσυγχρονισμός δομών και υποδομών δείχνει μια οφθαλμαπάτη, ένα φτιασίδωμα που δεν καταφέρνει να κρύψει τις διαχρονικές παθογένειες και την ασχήμια τους. Εκείνο που μένει δεν είναι η νέα, διπλή ηλεκτροκίνητη γραμμή και οι υψηλές ταχύτητες στον κεντρικό σιδηροδρομικό άξονα.

Η εξέλιξη δεν άλλαξε την εικόνα, το βλέμμα σταματά σε έναν διαλυμένο και αιματοβαμμένο συρμό. Αποκαλύπτοντας, τελικώς, μια σειρά από διαλυτικές καταστάσεις σχεδόν σε κάθε χώρο και κάθε δραστηριότητα όπου θα έπρεπε να κυριαρχεί η υπευθυνότητα. Η νέα γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη δεν μας έφερε πιο κοντά στην Ευρώπη, αντιθέτως άνοιξε ακόμη έναν κύκλο απώλειας. Αυτή είναι από την 1η Μαρτίου η μεγάλη εικόνα στο μυαλό των περισσότερων και ο φόβος γενικεύεται επειδή σχεδόν όλοι σκέφτονται ότι ο «ωχαδερφισμός» και η ανευθυνότητα κυριαρχούν παντού – και μαζί τους αυξάνεται και ο κίνδυνος.

Στην τελευταία στροφή για τη συμπλήρωση της τετραετίας, αυτό φαίνεται ότι είναι κι ένα χαμένο στοίχημα για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η καθολική ανάγκη «κάποιος να μας προσέχει», που αποτελεί και μια βασική κυβερνητική υποχρέωση, έρχεται να αντικατασταθεί από επιφυλάξεις και αμφισβήτηση. Στην αρχική φάση της πανδημίας η παρούσα κυβέρνηση το είχε κερδίσει αυτό το στοίχημα, αυξάνοντας και τον ζωτικό χώρο της, αλλά τα Τέμπη οδηγούν σε αναθεωρήσεις. Και για το μεγάλο ακροατήριο, η ΝΔ δεν κυβερνάει πλέον μόνο τέσσερα χρόνια, ούτε είναι άμοιροι ευθυνών στην Κουμουνδούρου και στη Χαριλάου Τρικούπη. Καθ’ οδόν προς μία εκλογική αναμέτρηση, η σύγκρουση για το ποιος είναι μεγαλύτερος «σωτήρας» του έθνους δείχνει να κινητοποιεί ελάχιστους.

Σε μια φάση που η χώρα θεωρούσε ότι είχε αφήσει πίσω της τη δοκιμασία των Μνημονίων και μια εθνική ταπείνωση, με αφορμή την τραγωδία στα Τέμπη άλλη μια γενιά κινδυνεύει να ακροβολιστεί. Το πιθανότερο είναι ότι η τοξικότητα στον πολιτικό λόγο θα επιστρέψει όταν η γενικευμένη θλίψη θα ξεπεραστεί από μια άλλη επικαιρότητα. Η οξύτητα θα είναι ξανά το φάρμακο για να αυξηθούν οι συσπειρώσεις και να διασωθούν οι διαχωριστικές γραμμές. Το αποτέλεσμα, όπως συμβαίνει πάντα, θα κριθεί στην κάλπη. Το ζητούμενο είναι με ποιες προσδοκίες.