Πώς «διάβασε» την επίσκεψη Σι Τζινπίνγκ στη Ρωσία ο κινεζικός Τύπος

Η επίσκεψη του κινέζου ηγέτη, Σι Τζινπίνγκ, στην Μόσχα, όπου και συνάντησε τον ρώσο ομόλογό του, Βλαντίμιρ Πούτιν, μονοπώλησε το ενδιαφέρον του διεθνούς Τύπου στη διάρκεια των τελευταίων ημερών – και δικαίως. Η συνάντηση δεν ήρθε μόνο ένα χρόνο έπειτα από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αλλά και μόλις τρία 24ωρα μετά την έκδοση εντάλματος σύλληψης σε βάρος του ρώσου προέδρου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης για εγκλήματα πολέμου.

Και αν για τη Ρωσία η παρουσία του Σι μεταφράζεται στην ύπαρξη ενός πολύτιμου συμμάχου, σε μια περίοδο κατά την οποία η Δύση εργάζεται για την απομόνωσή της, σύμφωνα με ανάλυση της Washington Post, μια ματιά στα κινεζικά ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης αρκεί για να διαπιστώσει τι σηματοδοτεί το ταξίδι του κινέζου προέδρου για τους πολίτες του.

Όπως αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα, το κινεζικό κοινό αντιλήφθηκε τη συνάντηση ως επίδειξη ισχύος και απόδειξη της ικανότητας του Πεκίνου να διεκδικήσει την παγκόσμια ηγεσία. Αγνοώντας το ένταλμα του ΔΠΔ και εκφράζοντας τη στήριξή του σε έναν ηγέτη που βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς κριτικής, ο Σι δείχνει πως δεν φοβάται την Ουάσιγκτον και δεν υποτάσσεται στα κελεύσματά της.

Η WP επικαλείται δημοφιλή ανάρτηση του Φενγκ Σουέι, ενός ερευνητή που σχετίζεται με την κινεζική δεξαμενή σκέψης Warming Hi-Tech, και ο οποίος έγραψε τα παρακάτω στην πλατφόρμα WeChat:

«Αυτή η επίσκεψη θα πει στους Αμερικανούς με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η Κίνα δεν εκφοβίζεται. Ως μεγάλη δύναμη, έχουμε το δικαίωμα και την ελευθερία να επισκεπτόμαστε όποια χώρα θέλουμε. Αυτό που βλέπουν οι άλλες χώρες, είναι ότι η Κίνα δεν φοβάται την αμερικανική ηγεμονία… Αυτό που βλέπουμε εμείς είναι ότι ο αρχηγός του κράτους μας έχει μεγάλο στρατηγικό θάρρος και σοφία – με μια λέξη, δύναμη!»

Πολυπολικότητα

Υπό τον Σι, το Πεκίνο έχει υιοθετήσει μια ολοένα και πιο αποφασιστική εξωτερική πολιτική, που εστιάζει στην αντιμετώπιση της προσπάθειας των ΗΠΑ να περιορίσουν την άνοδό του ως μεγάλη δύναμη. Η φιλία του Πεκίνου με τη Μόσχα, δεν είναι μόνο επωφελής σε ό,τι έχει να κάνει με την ασφάλεια, μιας και οι δυο χώρες μοιράζονται εξαιρετικά εκτεταμένα σύνορα, αλλά και αναγκαία στο πλαίσιο της στρατηγικής της για μια εναλλακτική παγκόσμια τάξη που θα αμφισβητεί την αμερικανική ηγεμονία, αλλά θα εμπνέεται από την Κίνα. Ο Πούτιν, εξάλλου, ανήκει στους πλέον ένθερμους υποστηρικτές ενός «πολυπολικού» κόσμου, με τη σχετική τοποθέτησή του στη Διάσκεψη του Μονάχου το μακρινό 2007 να έχει μείνει στην ιστορία.

Σε αυτή τη λογική κινήθηκε και άρθρο του Σι, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα σε κινεζικά και ρωσικά ΜΜΕ και το οποίο ανέφερε ότι «δεν υπάρχει καμιά χώρα στον πλανήτη που να είναι ανώτερη από τις άλλες», αλλά ούτε και μοντέλο διακυβέρνησης «που να μπορεί να εφαρμοστεί καθολικά, ούτε διεθνής τάξη στην οποία μια και μόνο χώρα να έχει τον τελικό λόγο».

Επιπλέον, η αμερικανική εφημερίδα παραπέμπει στη δημιουργία ξεχωριστής σελίδας από το κινεζικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua, στην οποία δημοσιεύονταν ειδήσεις σχετικές με την επίσκεψη σε εννέα γλώσσες και στην οποία τα σχόλια του Σι χαιρετίστηκαν ως «έμπνευση για τη διεθνή κοινότητα». Συγκεκριμένα, αναφέρεται σε άρθρο που περιλάμβανε επαινετικά σχόλια από αναλυτές από τη Λευκορωσία, το Καζακστάν, το Πακιστάν, το Ιράν και τη Ρωσία και οι οποίοι περιέγραφαν τις ιδέες του Σι περί ειρηνικών διεθνών σχέσεων ως πιθανώς «την πιο ισχυρή και επίμονη ιδέα του αιώνα μας».

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα λεγόμενα του Σι συνάδουν με τις θεμελιώδεις αρχές της κινεζικής εξωτερικής πολιτικής. Οι λεγόμενες «Πέντε Αρχές της Ειρηνικής Συνύπαρξης», που αναφέρονται για πρώτη φορά στη σινοϊνδική συμφωνία του 1954, συνίστανται στον αμοιβαίο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας, την αμοιβαία αποχή από επιθετικότητα, τη μη ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών, την ισότητα και το αμοιβαίο όφελος των κρατών και την ειρηνική τους συνύπαρξη.

Η αρχή της μη ανάμειξης έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς αξιοποιείται από το Πεκίνο τόσο ως επιχείρημα απέναντι στη διεθνή κατακραυγή για τις καταγγελίες παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την κινεζική κυβέρνηση, όσο και ως αιτιολόγηση της διατήρησης οικονομικών και πολιτικών σχέσεων με χώρες που, όπως η Ρωσία, βρίσκονται στο επίκεντρο της διεθνούς κριτικής – αλλά και των διεθνών κυρώσεων.

Πρωτοσέλιδα, χειραψίες και… πάντα

Όπως αναφέρει η WP, ο κινεζικός Τύπος κατακλύστηκε από πρωτοσέλιδα με τη χειραψία Πούτιν-Σι, με τίτλους που αναφέρονταν στην «ώριμη και ανθεκτική» σχέση των δυο κρατών. «Στη διάρκεια αυτής της σημαντικής επίσκεψης, έχουμε τέσσερα “όχι” για τις ΗΠΑ», ανέφερε ο τίτλος άρθρου – το περιεχόμενό του αφορούσε την αμερικανική κριτική για την «χωρίς όρια» συνεργασία Κίνας και Ρωσίας. Η Guangming Daily έγραψε την Τρίτη ότι η επίσκεψη Σι θα μπορούσε να επιφέρει «περισσότερη κατανόηση και υποστήριξη» για την «ανεξάρτητη και φιλειρηνική κινεζική εξωτερική πολιτική».

Ως προπαγάνδα επικρίνει η αμερικανική εφημερίδα και τη χιονοστιβάδα δημοσιευμάτων που προηγήθηκε της επίσκεψης, καλύπτοντας θέματα όπως ο αριθμός των φορών που έχουν συναντηθεί οι δυο ηγέτες (πλέον έφτασαν τις 40), η κατάσταση της υγείας δυο πάντα που έχει δανείσει το Πεκίνο στον Ζωολογικό Κήπο της Μόσχας, κλπ. Όπως τονίζει, απουσίαζαν σχεδόν απόλυτα οι κριτικές φωνές, ακόμη και από τα κοινωνικά δίκτυα, όπου κυριαρχούσαν άρθρα κρατικών ΜΜΕ και αναρτήσεις από επίσημους λογαριασμούς. Το hashtag «Ρωσία και Κίνα ενωμένες από βουνά και ποτάμια» εμφανίστηκε σε πολλές από τις τελευταίες, αναφερόμενο στα μεγάλα χερσαία σύνορα που συνδέουν τα δύο κράτη.

Παρόλα αυτά, η αμερικανική εφημερίδα εντόπισε και ορισμένους χρήστες που εξέφραζαν την αντίθεσή τους, υποστηρίζοντας πως η Κίνα θα έπρεπε να είχε καταδικάσει τη ρωσική επιθετικότητα και παραλληλίζοντας τα δεινά που υποφέρει η Ουκρανία με τα όσα υπέστη η Κίνα από την Ιαπωνία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.