Tα χαμένα υφάσματα του Άντι Γουόρχολ – «Θα μπορούσαν να καταλήξουν μαξιλάρια»

Τον Ιούνιο του 2019, ένα άθλιο αλλά κατά τα άλλα αδιάφορο δέμα έφτασε στο σπίτι των Τζέφρι Ράινερ και Ρίτσαρντ Τσαπμερλέιν στο Λονδίνο. Οι συλλέκτες του ντιζάιν του 20ού αιώνα περίμεναν μήνες για το πακέτο – τόσο πολύ, μάλιστα, που είχαν σχεδόν χάσει την ελπίδα να παραλάβουν ποτέ το μεταξωτό φόρεμα που περιείχε.

Η αποστολή του ζεύγους να εντοπίσει το ρούχο είχε ξεκινήσει σχεδόν μια δεκαετία πριν, στα βάθη της βιβλιοθήκης του Μουσείου V&A, όπου ένα 60 ετών αντίτυπο του περιοδικού Glamour τους ειδοποίησε για την ύπαρξη του σχεδίου. Στα ψιλά γράμματα ενός τετρασέλιδου άρθρου, η εικόνα ενός φορέματος με το ίδιο, χαρακτηριστικό σχέδιο αναγραφόταν απλά: «Ζωηρές Πεταλούδες, σχεδιασμένο από τον Άντι Γουόρχολ».

Επιτέλους!

Μετά από οκτώ χρόνια διαδικτυακής αναζήτησης, στον ιστότοπο ενός σκοτεινού vintage καταστήματος στο Αλμπουκέρκι του Νέου Μεξικού, ο Τσάμπερλεϊν είδε τελικά ξανά το σχέδιο. «Αγοράσαμε το φόρεμα σχετικά φτηνά κοστολογημένο» λέει -ο σχεδιαστής του δεν είχε αναγνωριστεί φυσικά.

Ενώ φαίνεται αδύνατο ένας πίνακας του Άντι Γουόρχολ να παραδοθεί ποτέ με το ταχυδρομείο – ή να μεταφερθεί οπουδήποτε χωρίς τυμπανοκρουσίες- τα υφασμάτινα σχέδια του επιδραστικότατου ποπ καλλιτέχνη δεν έχουν τύχει του ίδιου επιπέδου σεβασμού. Ο καλλιτέχνης πούλησε πολλές από τις εικονογραφήσεις του σε κατασκευαστές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων ανώνυμα – μια πρακτική που, όπως ανακάλυψαν οι δύο συλλέκτες, τις καθιστά σήμερα τόσο δυσεύρετες όσο και σχετικά φθηνές στην αγορά, αλλά που κάποτε αποτελούσε βασικό μέρος μιας επιτυχημένης εμπορικής καριέρας.

Ποια είναι η ιστορία

Με την άφιξή του στη Νέα Υόρκη το 1949 -δύο χρόνια αφότου ζωγράφισε το πιο διάσημο ίσως έργο του, το δίπτυχο της Μέριλιν- ο Γουόρχολ ήταν ένας δημοφιλής εικονογράφος περιοδικών, βιβλίων, δίσκων και υφασμάτων. Έξυπνος επιχειρηματίας, έβλεπε κάθε μία από αυτές τις ασχολίες ως πολύτιμη πηγή εσόδων -μέσω αυτής της δουλειάς ο καλλιτέχνης ανέπτυξε το πλέον συνώνυμο στυλ του.

«Αυτή η περίοδος του έργου του έχει επανεκτιμηθεί εδώ και πολλά χρόνια και θεωρείται σημαντικό μέρος αυτού που συνθέτει την όλη εικόνα του Γουόρχολ» εξηγεί ο ένας συλλέκτης. «Είναι σημαντικό να δούμε την εξέλιξή του με το σχεδιασμό υφασμάτων ως κάτι που βοήθησε άμεσα στην ενημέρωση της πρώιμης ποπ τέχνης του, τόσο ως προς το θέμα όσο και ως προς την προσέγγιση».

Η έκθεση

Οι Ράινερ και Τσάμπερλέιν έχουν τώρα επιμεληθεί μια νέα έκθεση με το Μουσείο Μόδας και Κλωστοϋφαντουργίας του Λονδίνου, η οποία, εκθέτοντας περισσότερα από 60 από τα σημαντικότερα υφάσματα του Γουόρχολ – πολλά από αυτά για πρώτη φορά – εξερευνά αυτό το λιγότερο γνωστό, αν και σαφώς σημαντικό, μέρος της καριέρας του καλλιτέχνη.

Όπως και η ανακάλυψη του μεταξωτού φορέματος, η έκθεση ετοιμάζεται εδώ και χρόνια και εμπεριέχει πολλή τύχη, αφοσίωση και λανθασμένες εκκινήσεις. «Θέσαμε ένα κριτήριο -το ιδιότυπο ύφος του, το χρώμα του, το χιούμορ του» λέει ο ένας εκ των συλλεκτών για την πρώιμη έρευνα του ζευγαριού.

Οι συλλέκτες χρησιμοποίησαν αυτή τη φόρμουλα για να εντοπίσουν ξεχασμένα από καιρό υφάσματα που έφεραν τις χαρακτηριστικές εικονογραφήσεις σε στυλ faux-naif του Γουόρχολ, προτού ξεκινήσουν την διαδικασία αυθεντικότητας των σχεδίων. Έψαξαν σε αρχεία, αναζήτησαν κατασκευαστές υφασμάτων και έφεραν στο φως αρχεία από φίλους του Γουόρχολ, προκειμένου να επιβεβαιώσουν ότι πρόκειται για έργα του καλλιτέχνη.

Δείτε το βίντεο

Η αγάπη για την επανάληψη

Μέσα από αυτά τα χρόνια αφοσιωμένης έρευνας, με το πέρασμα των χρόνων, οι δύο συλλέκτες συνέλεξαν υφάσματα που μιλούν ξεκάθαρα για την αγάπη του Γουόρχολ για τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα και την έμφυτη ικανότητά του να αναβαθμίζει την καθημερινότητα.

Σε μια προσπάθεια να ταιριάξουν με την τελετή που παρέχεται στα ζωγραφικά έργα του καλλιτέχνη, η επερχόμενη έκθεσή τους θα παρουσιάσει αυτά τα υφάσματα σε έναν απλό, σκοτεινό χώρο, προβάλλοντας προσεκτικά κάθε πολύχρωμο, προσεκτικά εικονογραφημένο μήλο, καραμέλα, κουμπί και τσαμπουκαλεμένο κλόουν.

Με αυτόν τον τρόπο, οι συλλέκτες θα έχουν επιτύχει όχι μόνο την αποστολή τους να ανακαλύψουν εκ νέου τα υφάσματα του Γουόρχολ, αλλά και να τα αναδείξουν ως μια σημαντική πτυχή του έργου του καλλιτέχνη – ένα βασικό σημείο εξέλιξης στην πορεία του προς τα μπουκάλια κόκα κόλα και τα κουτάκια σούπας για τα οποία είναι περισσότερο γνωστός.

«Πάνω απ’ όλα, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα καταδεικνύουν ξεκάθαρα πόσο ιδιαίτερα ξεχωριστός και ταλαντούχος σχεδιαστής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων ήταν ο Γουόρχολ. Χωρίς εμάς, πιθανότατα θα κατέληγαν κομμένα και θα χρησιμοποιούνταν για μαξιλάρια» λέει ο Τσαμπερλέιν.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες εδώ

*Με στοιχεία και φωτογραφίες από theguardian.com 

Photograph: © The Andy Warhol Foundation for the Visual Arts, Inc. Licensed by DACS, London