Χάρης Παπαδημητρακόπουλος: Ο άνθρωπος που δημιούργησε την πιο viral εικόνα του λοκντάουν

Ήταν Απρίλιος του 2020 όταν κρατώντας μια σταθερή ροή ενημέρωσης στο σάιτ που δούλευα τότε έπεσα πάνω στην ανατριχιαστικά μαγνητική εικόνα του Χάρη Παπαδημητρακόπουλου στο φέισμπουκ και στο κείμενο που τη συνόδευε:

«Δεν είναι όλες οι καραντίνες ίδιες. Οι άνθρωποι αυτοί μου επέτρεψαν να φωτογραφίσω το μοναδικό παράθυρο της ημιυπόγειας γκαρσονιέρας τους, τα είπαμε και λίγο. Το σπίτι είναι 28 τετραγωνικά, η σύζυγος δούλευε σε καφετέρια που τώρα είναι κλειστή, ο σύζυγος απολύθηκε λίγο πριν ξεκινήσει αυτή η κρίση, δούλευε σε εταιρεία security και ακόμα περιμένει την αποζημίωσή του. Έχουν 2 παιδιά 3 και 9 ετών. Έχουν μία τηλεόραση παμπάλαια, δεν έχουν internet, έχουν όμως ένα κινητό τηλέφωνο, το δεύτερο είναι κομμένο. Ευτυχώς ο Δήμος τούς φέρνει φαγητό και είδη πρώτης ανάγκης καθημερινά. Δεν τους έχει πάρει κανείς συνέντευξη, δεν έχουν παίξει και σε σποτάκια για το Μένουμε Σπίτι».

Εννοείται ότι δημιούργησα αυτομάτως μια είδηση με αυτό το υλικό, όπως ακριβώς έκαναν τόσοι άλλοι συνάδελφοι σε τόσα πολλά ελληνικά σάιτ, παράλληλα, προσπαθώντας να μεταφέρουν την πιο παράλογη ιστορία των τελευταίων χρόνων εκλογικεύοντας με κάθε τρόπο.

Οπότε, τώρα που κρατάω στα χέρια μου το φωτογραφικό λεύκωμα Lockdowned του Χάρη Παπαδημητρακόπουλου με μια ολοκληρωμένη σειρά εικόνων από την εποχή της καραντίνας και συνοδευτικά κείμενα από ανθρώπους του γραπτού λόγου, δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω την κουβέντα με μια ερώτηση που μιλάει για το πρώτο σκίρτημα, το οριστικό σκίρτημα.

-Θυμάμαι χαρακτηριστικά την εικόνα του εξωφύλλου σου στο άλμπουμ. Είχε γίνει viral. Πες μου για αυτό. 

Είχα δημοσιεύσει στη σελίδα μου στο φέισμπουκ ένα φωτισμένο παράθυρο μίας 28 τετραγωνικών υμιυπόγειας γκαρσονιέρας της Καλλιθέας. Εκεί ζούσε ένα ζευγάρι ανέργων μαζί με τα δύο ανήλικα παιδιά τους. Είχα πιάσει και την κουβέντα με τον απολυμένο πατέρα, έμαθα όλη την ιστορία τους και τις τρομερές δυσκολίες τους και μου έκανε τρομερή εντύπωση η αξιοπρέπειά τους. Όταν έγραψα το post με την ιστορία τους και τη λεζάντα «Δεν είναι όλες οι καραντίνες ίδιες» ξέσπασε ένα απίστευτο κύμα συμπαράστασης με χιλιάδες κοινοποιήσεις, πολλές χιλιάδες, νομίζω δεκαέξι. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τα πράγματα που προσέφερε ο κόσμος, νομίζω πως την πρώτη ημέρα είχα στο inbox πάνω από 800 μηνύματα με προσφορές για τους ανθρώπους αυτούς. Ενημέρωσα τον πατέρα σχεδόν για όλα, παρέλαβε τις επόμενες ημέρες μέσω εμού ότι χρειάζονταν περισσότερο αλλά η μεγάλη έκπληξη ήρθε το ίδιο βράδυ, όταν ένας φίλος προσέλαβε άμεσα τον άνεργο πατέρα, μάλιστα του έδωσε προκαταβολικά και μερικούς μισθούς. Ακόμα δουλεύει εκεί και είναι πανευτυχής και χαμογελαστός. Χάρηκα πολύ κι εγώ, συγκινήθηκα μάλλον, δεν πήγαν χαμένες όλες αυτές οι ώρες φωτογράφισης.

-Ποια ήταν η καθημερινότητά σου στο λοκντάουν; 

Πολύ πρωινό ξύπνημα, τάισμα των αδέσποτων γατιών της γειτονιάς (θύματα του λοκντάουν και οι γατούλες, ειδικά τις πρώτες ημέρες ελάχιστοι έβγαιναν έξω για να τις ταΐσουν) και μετά έπαιρνα το ποδήλατο φωτογραφίζοντας για δύ-τρεις ώρες όλα τα νότια προάστια. Το ίδιο έκανα και αργά το απόγευμα, πάντα με μουσική στα ακουστικά για παρέα. Στο ενδιάμεσο, editing των φωτογραφιών, βιντεοκλήσεις με τους φρικαρισμένους φίλους μου και διάβασμα, πολύ διάβασμα. Καθόλου τηλεόραση, ούτε ένα λεπτό. Μόνο λίγες ειδήσεις στο ραδιόφωνο κι αυτές με μέτρο.

-Πότε γεννήθηκε η ιδέα του φωτογραφικού πρότζεκτ με θέμα τον υποχρεωτικό εγκλεισμό; Ποια στιγμή κατάλαβες ότι θέλεις να το εξελίξεις σε μια ολοκληρωμένη ιδέα;

Το μεσημέρι της πρώτης ημέρας του λοκντάουν άκουσα έναν περίεργο θόρυβο ποτίζοντας τα λουλούδια μου στον κήπο. Τον άκουσα ξανά μετά από πέντε λεπτά και μετά ξανά και ξανά. Έκπληκτος συνειδητοποίησα πως άκουγα τον θόρυβο που έκαναν οι συρμοί του ΗΣΑΠ φτάνοντας στον σταθμό της Καλλιθέας. Εξεπλάγην γιατί τόσα χρόνια δεν τον είχα ξανακούσει αυτόν τον ήχο, ο σταθμός είναι σε απόσταση δύο περίπου χιλιομέτρων από το σπίτι μου και ο ήχος αυτός προφανώς πάντοτε χάνονταν μέσα στον ήχο της πόλης. Αμέσως σκέφτηκα πως αυτός ο ήχος δεν φωτογραφίζεται αλλά σίγουρα αξίζει να φωτογραφηθούν όλα όσα επίσης θα συμβαίνουν αυτές τις ημέρες για πρώτη φορά γιατί αλλιώς θα χαθούν κι αυτά. Το είδα λιγάκι σαν να είναι ένα θέμα για περιοδικό, έτσι κι αλλιώς και να θέλαμε δεν μπορούσαμε να δουλέψουμε εκείνες τις ημέρες, οπότε κάτι έπρεπε να κάνω έστω και σαν ψυχοθεραπεία.

-Πολλοί δημιουργικοί άνθρωποι παρήγαγαν έργο μέσα στην καραντίνα. Τελικά μήπως μας άρεσε λίγο;

-Δεν μου άρεσε γιατί δεν δούλευα ενώ οι υποχρεώσεις έτρεχαν. Δεν μου άρεσε επίσης καθόλου ο φόβος που έβλεπα στα μάτια όλων. Το μόνο που μου άρεσε ήταν το ότι δεν είχα καθόλου πια τον χρόνο να βαρεθώ, είχα παθιαστεί με το πρότζεκτ.

-Πάμε πάλι πίσω στη ιδέα του φωτογραφικού άλμπουμ Lockdowned; Πώς έκανες την επιλογή των προσώπων που γράφουν συνοδευτικά κείμενα για τις εικόνες σου;

Για εμένα η κεντρική ιδέα είναι πως υπάρχει αύριο ακόμα και μετά την δυσκολότερη ημέρα. Διάλεξα αγαπημένους φίλους και συνεργάτες. Είναι όλοι τους άνθρωποι που έχουμε λίγο-πολύ τον ίδιο τρόπο σκέψης. Χάρηκα με την άμεση ανταπόκριση όλων, ήταν όλοι τους πολύ πρόθυμοι και συγκινητικοί.

-Η έκδοση αυτή ταιριάζει χρονικά με το τέλος της πανδημίας στην Ελλάδα. Τελικά γίναμε καλύτεροι άνθρωποι μετά από όλο αυτό πιστεύεις;

Καλύτεροι δεν ξέρω, ξεχνάμε εύκολα, είναι ίσως κι αυτός ένας τρόπος αυτοάμυνας. Σίγουρα όμως πολλοί από εμάς απέκτησαν λίγο μεγαλύτερη ενσυναίσθηση, κάτι είναι κι αυτό.

-Μια πρόσφατη, διεθνής έρευνα καταλήγει στο ότι οι άνθρωποι δεν κουβαλάμε τη στενοχώρια του εγκλεισμού, ότι την ξεχάσαμε. Συμφωνείς; 

Ναι συμφωνώ. Πρέπει να πάμε μπροστά κρατώντας λίγα και καλά μαθήματα από όλο αυτό συνέβη.

-Ποια είναι η υπενθύμιση που θα ήθελες να κάνεις μέσα από τις εικόνες σου για το θέμα;

Είναι κλισέ, αλλά η ζωή είναι τόσο πολύ ωραία. Μόνο αυτό.

-Για ποιο λόγο όλοι στο τέλος «ακουμπάμε» στην τέχνη για να κρατηθούμε -αν το πιστεύεις αυτό βέβαια. 

Βεβαίως και το πιστεύω, νιώθω πάντα πολύ γλυκά συνένοχος με τον δημιουργό όταν μου συμβαίνει. Λειτουργεί αμφίδρομα και είναι τόσο πολύ όμορφο όλο αυτό, ανάσα.

*Η έκθεση Lockdowned του Χάρη Παπαδημητρακόπουλου θα γίνει στη Blank Wall Gallery, στη Φωκίωνος Νέγρη 55, από τις 31 Μαρτίου έως τις 5 Απριλίου, ενώ το φωτογραφικό άλμπουμ, από τις Εκδόσεις Υδροπλάνο, θα το βρείτε στα βιβλιοπωλεία.