Ο φόβος της Ακροδεξιάς και τα παραθυράκια ανησυχίας

Η πολιτική καθημερινότητα χωρίζεται στην περίοδο πριν και μετά την τραγωδία στα Τέμπη: από την αρχή φάνηκε πως τίποτα δεν θα είναι το ίδιο στον δρόμο προς την κάλπη. Οι πρώτες διαδηλώσεις επιβεβαίωσαν πως, για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, ο θυμός για ό,τι συνέβη διαχέεται στην ελληνική κοινωνία. Και έπειτα ήρθαν οι δημοσκοπήσεις, στις οποίες επιβεβαιώθηκε πως, τουλάχιστον στην αρχή αυτής της νέας συνθήκης, ο θυμός αυτός δεν βρίσκει αντίκρισμα στις μεγαλύτερες συστημικές δυνάμεις. Παρατηρήθηκε, ωστόσο, κάτι ακόμα – παρότι η κοινή γνώμη γνωρίζει πια πως με βάση την τροπολογία που ψηφίστηκε πρόσφατα το κόμμα Κασιδιάρη δεν έχει πολλές πιθανότητες να συμμετάσχει στην εκλογική διαδικασία, υπάρχουν αρκετοί που επιμένουν να απαντούν πως θα το ψηφίσουν. Σε κάποιες έρευνες, μάλιστα, όπως αυτές της MRB και της Metron Analysis, το ποσοστό του καταγράφεται ανεβασμένο σε σχέση με αυτό που ήταν πριν: στην πρώτη φτάνει στο 4% από το 2,5% στην πρόθεση ψήφου, ενώ στη δεύτερη στο 3,6% από το 1,8% – περνάει δηλαδή το ψυχολογικό όριο του 3% για την είσοδο στη Βουλή, χωρίς καν την αναγωγή επί των εγκύρων.

Κανείς δεν ξέρει αν αυτή η τάση θα παραμείνει όσο πλησιάζουμε προς τις εθνικές εκλογές, όσο το συναίσθημα αναπόφευκτα θα καταλαγιάζει. Ο φόβος της αντισυστημικής ψήφου που στρέφει το βλέμμα της σε ακροδεξιές λύσεις εδράζεται κυρίως στην εμπειρία του πρόσφατου παρελθόντος, στην επίγνωση πως πριν από έντεκα χρόνια η απογοήτευση στο πολιτικό σύστημα μεταφράστηκε στην είσοδο της Χρυσής Αυγής στο ελληνικό κοινοβούλιο, γεγονός που επέκτεινε τη δράση τής (αναγνωρισμένης πια) εγκληματικής οργάνωσης. Αυτές οι εκλογές είναι πάντως διαφορετικές: οι πολίτες γνωρίζουν πια τον τρόπο δράσης των ακροδεξιών πρωταγωνιστών της μνημονιακής περιόδου, που επιχειρούν να επιστρέψουν με άλλον κομματικό μανδύα – η τιμωρητική διάθεση, επομένως, είναι εμφανής και προβληματίζει τις πολιτικές δυνάμεις που βλέπουν στην αναβίωση ενός παλαιότερου μοτίβου συνυποδηλώσεις που τις αφορούν. Ξέρουν όμως και τα νομικά μέτρα που έχουν ληφθεί για την αποτροπή συμμετοχής νέων εγκληματικών οργανώσεων στις επόμενες εκλογές.

Ο Κασιδιάρης

Για πρώτη φορά ο Aρειος Πάγος, και συγκεκριμένα οι δικαστές οι οποίοι υπηρετούν στο Α1 Τμήμα του Ανώτατου Δικαστηρίου, θα κληθούν κατ’ εφαρμογή του άρθρου 102 του Ν. 5019/2023, που ψηφίστηκε πρόσφατα, να λάβουν μία κρίσιμη απόφαση με αντίκτυπο στην κεντρική πολιτική σκηνή, για τη συμμετοχή ή μη στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές του κόμματος του καταδικασμένου για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης Ηλία Κασιδιάρη.

Σύμφωνα με τον νόμο, αυτεπαγγέλτως οι ανώτατοι δικαστές εξετάζουν και κρίνουν αν η δράση του πολιτικού κόμματος δεν εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος και αυτό μπορεί να γίνει μόνο όταν υφίσταται καταδίκη σε οποιονδήποτε βαθμό υποψήφιων βουλευτών ή ιδρυτικών μελών ή διατελεσάντων προέδρων για τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας, της εγκληματικής οργάνωσης και της τρομοκρατικής οργάνωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νόμος προβλέπει ότι για την υποβοήθηση της κρίσης των ανώτατων δικαστικών λειτουργών έχουν δικαίωμα να υποβάλουν υπόμνημα τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί κομμάτων που έχουν εκλέξει αντιπροσώπους στη Βουλή στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές από τους συνδυασμούς του ίδιου κόμματος ή συνασπισμού, καθώς επίσης και τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί που έχουν εκλέξει αντιπροσώπους στις τελευταίες εκλογές για την ανάδειξη των ελλήνων αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η διαδικασία

Το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου, σε περίπτωση αυτεπάγγελτου ελέγχου ή υποβολής υπομνημάτων με στοιχεία τεκμηρίωσης για τα οριζόμενα, καλεί το ελεγχόμενο κόμμα να λάβει γνώση και να υποβάλει υπόμνημα με τις δικές του απόψεις, πριν εκδώσει την απόφασή του. Εφόσον οι εκλογές οριστούν στις 21 Μαΐου, που θεωρείται μία από τις πιθανές ημερομηνίες που θα στηθούν οι κάλπες, θα πρέπει κάθε κόμμα μέχρι τις 2 Μαΐου 2023 να υποβάλει στην ηλεκτρονική πύλη καταχώρισης υποψηφίων τους υποψήφιους βουλευτές του (μέτρο που επίσης θα εφαρμοστεί πρώτη φορά στις επικείμενες εκλογές), ενώ δύο ημέρες πριν κάθε πολιτικός σχηματισμός θα πρέπει να καταθέσει στον Αρειο Πάγο το όνομά του και το σήμα του. Στις 5 Μαΐου 2023 το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου θα ανακηρύξει τους συνδυασμούς, με το ενδιαφέρον να επικεντρώνεται πια στο τι θα αποφασίσει για το Εθνικό Κόμμα – Ελληνες, πραγματικός αρχηγός του οποίου είναι ο Ηλίας Κασιδιάρης, ο οποίος, με βάση την πρωτόδικη απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας, εκτίνει ποινή κάθειρξης 13 ετών και 6 μηνών για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, ενώ η δίκη για την υπόθεση της Χρυσής Αυγής βρίσκεται σε εξέλιξη ενώπιον του Πενταμελούς Εφετείου της Αθήνας.

Προς τι η ανησυχία; Κυρίως, τα ερωτήματα που συνεχίζουν να εγείρονται αφορούν τις διεξόδους που μπορεί να προκύψουν για ακροδεξιά μορφώματα στα «παραθυράκια» της ψηφισμένης τροπολογίας, καθώς ο αποκλεισμός δεν περιλαμβάνει συνασπισμούς ανεξάρτητων υποψηφίων. Λιγότεροι αλλά υπαρκτοί είναι οι φόβοι και για τη συνταγματικότητα της τροπολογίας και την ενδεχόμενη προσφυγή εκείνων που θα αποκλειστούν.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ