Θα μπορούσε η τεχνητή νοημοσύνη να αποτρέψει τον πόλεμο στην Ουκρανία; – Το μέλλον της διπλωματίας

Αν και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αποκαλύψει τη σημασία της καινοτομίας στο πεδίο της μάχης, ωστόσο, μελλοντικά η επιτυχής έκβαση διαπραγματεύσεων δύο κρατών θα είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της τεχνητής νοημοσύνης.

Αυτό πιστεύει ο διευθυντής της πλατφόρμας Τεχνητής Νοημοσύνης Cloud της Google Andrew Moore, με άρθρο του στο γνωστό αμερικανικό περιοδικό Foreign Policy. Έχοντας ο ίδιος θητεύσει για πάνω από 10 χρόνια στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, βοηθώντας και στις διαπραγματεύσεις των ΗΠΑ με το Ιράν για το πυρνηνικό πρόγραμμα, κάνει τολμηρές προβλέψεις για τους τρόπους που η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να υπηρετήσει την διπλωματία και την επίλυση των διαφορών.

Oι διαπραγματεύσεις θα μπορούσαν να επηρεαστούν από τις πρώτες κιόλας μέρες με τη χρήση κβαντικού υπολογιστή, του διαδικτύου πραγμάτων, την τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού. Ακόμα και η τήρηση των συμφωνιών δύο μερών θα είναι δυνατόν να ελέγχεται από αυτά τα εργαλεία των αναδυόμενων τεχνολογιών.

Για παράδειγμα, στους διερμηνείς που έχουν δίπλα τους διπλωμάτες και διαπραγματευτές, η αυτοποιημένη επεξεργασία γλώσσας -όπως, για παράδειγμά, τα νέα γυαλιά της Google που μεταφράζουν- θα μπορούσε να εξομαλύνει τις διαπραγματεύσεις, μειώνοντας τον χρόνο που απαιτεί η διαδοχική διερμηνεία.

Ενώ ορισμένα εργαλεία θα επιταχύνουν τις διαπραγματεύσεις, άλλα θα ενημερώνουν καλύτερα τους διπλωμάτες πριν από τις συνομιλίες. Καθώς τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα βελτιώνονται, η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορεί να αναζητά και να συνοψίζει πληροφορίες πιο γρήγορα από μια ομάδα ανθρώπων, προετοιμάζοντας καλύτερα τους διπλωμάτες για να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις.

Θα γίνουν ανεξάρτητοι πράκτορες

Ο Moore τονίζει πως αν και αυτά τα συστήματα θα χρειαστούν κάποιο βαθμό ανθρώπινης επίβλεψης, ωστόσο, όπως λέει, οι σύμμαχοι μπορούν να συγκρίνουν σημειώσεις, αξιοποιώντας τα αντίστοιχα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης τους. Καθώς όλο και περισσότερα μέρη αναπτύσσουν τη δική τους τεχνητή νοημοσύνη, θα μπορούσαμε να δούμε τα «hagglebots» -υπολογιστές που προσδιορίζουν τη καλύτερη δυνατή συμφωνία που μπορεί να επιτευχθεί σε ένα παζάρεμα- να αναλαμβάνουν βασικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις.

Ο ειδικός της Google προβλέπει ότι αυτά τα συστήματα, καταφέρνοντας να φτάσουν στο επίπεδο τεχνητής γενικής νοημοσύνης, θα μπορούν να γίνουν ένας ανεξάρτητος πράκτορας στις διεθνείς συζητήσεις και όχι ένα απλό εργαλείο.

Στην αρχή των διαπραγματεύσεων, υποστηρίζει ο Moore, τα μέρη μπορούν να ενισχύσουν τις  αντιπροσωπείες τους με τεχνητή νοημοσύνη, σαν να έχουν σε έναν δίπλα τους έναν «σύμβουλο» σε πραγματικό χρόνο, παρέχοντάς τους δεδομένα όσο συζητάνε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Τέτοια λειτουργία προσφέρεται ήδη στην IBM, λύνοντας απορίες στους διαπραγματευτές της εταιρείας, σχετικά με εμπορικές συνθήκες, που διαφορετικά θα απαιτούσαν ημέρες ή εβδομάδες για να απαντηθούν.

Εντοπισμός επικίνδυνων συμπεριφορών

Οι νέες τεχνολογίες επιτρέπουν επίσης στις χώρες να ζητούν τη γνώμη των πολιτών πιο εύκολα σε πραγματικό χρόνο. Για παράδειγμα, η Ινδονησία πρωτοστάτησε με μια πλατφόρμα (UKP4), επιτρέποντας στους πολίτες να υποβάλλουν παράπονα για οτιδήποτε, από κατεστραμμένες υποδομές έως απόντες δασκάλους στα σχολεία. Αν και η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά για χειραγώγηση και παραπληροφόρηση, προειδοποιεί ο Moore, ωστόσο, για τον ίδιο, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί εντοπίσει αυτές τις επικίνδυνες συμπεριφορές, εγκαινιάζοντας την εποχή που θα υπάρχει η σύγκρουση της «κακής» τεχνητής νοημοσύνης που θα βλάπτει και της «καλής» που θα βοηθήσει την ανθρωπότητα.

Τέτοια συστήματα, αναφέρει, μπορούν επίσης να βοηθήσουν τους διαπραγματευτές να δοκιμάσουν διάφορα σενάρια μέσα σε λίγα λεπτά. Για παράδειγμα, στις διαπραγματεύσεις για τα πυρηνικά του Ιράν, μια ομάδα του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ κατασκεύασε ένα αντίγραφο μιας ιρανικής πυρηνικής εγκατάστασης για να δοκιμάσει κάθε αλλαγή του ιρανικού πυρηνικού εμπλουτισμού και ανάπτυξης. Στο μέλλον, ένα σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορεί να εκτελεί παρόμοια σενάρια και εικονικά πειράματα πιο γρήγορα και με πολύ χαμηλότερο κόστος.

Ένα άλλο πεδίο που θα είναι ευεργετική η τεχνητή νοημοσύνη είναι η επικοινωνία των διπλωματών. Δεδομένου ότι οι διαπραγματευτές αντιμετωπίζουν εδώ και καιρό τον κίνδυνο κατασκοπίας και διαρροών (υποκλοπές, παραβιάσεις στον κυβερνοχώρο κτλ), έχουν ανάγκη ασφαλούς επικοινωνίας με τις ηγεσίες τους. Η νέα τεχνολογία θα μπορεί να αναχαιτίζει τις προσπάθειες ισχυρών κβαντικών υπολογιστών να σπάσουν στο μέλλον χιλιάδες κρυπτογραφημένα  εμπιστευτικά τηλεγραφήματα διπλωματών.

Τήρηση συμφωνιών, εξ΄αποστάσεως

Η τεχνολογία θα μπορεί, ακόμα, να εγγυηθεί ότι τηρείται μια συμφωνία. Η τεχνολογία κατανεμημένης λογιστικής έχει τη δυνατότητα να διασφαλίσει με διαφάνεια ότι τα μέρη λαμβάνουν αποζημιώσεις και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για ανοιχτή μεταφορά κεφαλαίων, διατηρώντας παράλληλα κυρώσεις για άλλους σκοπούς. Ήδη, το blockchain υπόσχεται πολλά από την έως τώρα χρήση του, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς πληροφοριών με ασφάλεια εκτός Ουκρανίας. Σε συνεργασία με την εταιρεία Hala Systems, ένα εργαστήριο στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ χρησιμοποίησε το blockchain για να τεκμηριώσει τα ρωσικά εγκλήματα πολέμου, διασφαλίζοντας ότι τα πρωτότυπα στοιχεία εγκλημάτων πολέμου δεν μπορούν να παραποιηθούν.

Ομάδες στο Εθνικό Εργαστήριο του Λος Άλαμος, για παράδειγμα, έχουν ήδη χρησιμοποιήσει τεχνητή νοημοσύνη για να ανιχνεύσει σημάδια δοκιμών πυρηνικών βασιζόμενη σε δεδομένα από διεθνή δίκτυα αισθητήρων. Μέσω και της τηλεανίχνευσης θα μπορούν να εποπτεύεται η τήρηση συμφωνιών. Για παράδειγμα, μέσω γεωχωρικών εικόνων μπορεί ν να ανιχνευτεί οποιαδήποτε δραστηριότητα σε μια πυρηνική εγκατάσταση του Ιράν. Έτσι, θα γίνει ακόμη πιο δύσκολο για κακόβουλους παράγοντες να συγκαλύψουν δραστηριότητές τους.

«Αν και οι τρόποι διεξαγωγής του πολέμου έχουν εξελιχθεί, οι τρόποι διεξαγωγής της ειρήνης δεν έχουν κάνει ακόμη παρόμοια βήματα. Η άμυνα της Ουκρανίας έχει αποκαλύψει τη σημασία της καινοτομίας στο πεδίο της μάχης. Η επιτυχία της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα και της τεχνολογικής καινοτομίας» καταλήγει ο Moore, δίχως όμως να υπολογίζει τα συμφέροντα που υπάρχουν πίσω το ξέσπασμα ενός πολέμου, όπως στην Ουκρανία.