Το σενάριο της τρίτης κάλπης και το νέο διακύβευμα των εκλογών

Τα στελέχη εντός του Μαξίμου το λένε καθαρά: το διακύβευμα της κάλπης μετατοπίζεται πιο εμφατικά στον εκσυγχρονισμό του κράτους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αναδιαμόρφωση του περιεχομένου της πολιτικής αντιπαράθεσης αλλά και του προγραμματικού λόγου κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Κι αν το νέο διακύβευμα φαντάζει καθαρό, δεν συμβαίνει το ίδιο με τις μετεκλογικές εξισώσεις.

Οι προϋποθέσεις της κάθε πλευράς και συνολικά οι προσεγγίσεις τους για τη διπλή κατά τα φαινόμενα αναμέτρηση (θα) αρχίζουν να γίνονται πιο συγκεκριμένες, πλην όμως δείχνουν να μη… συναντιούνται. Ως αποτέλεσμα παραμένουν θολά τα ενδεχόμενα της επόμενης ημέρας μετά τη δεύτερη κάλπη εφόσον δεν υπάρξει σκηνικό αυτοδυναμίας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έσπευσε να θέσει τις δικές του παραμέτρους: πρώτον ο επόμενος πρωθυπουργός θα είναι ο νικητής στην πρώτη κάλπη και δεύτερον η κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα αναδειχθεί στη δεύτερη. Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκει να ασκήσει πίεση πρωτίστως στον Νίκο Ανδρουλάκη, ο οποίος επιμένει στον στόχο για ισχυρό ποσοστό από την πρώτη κάλπη ώστε να κερδίσει ρυθμιστικό ρόλο και για τρίτο πολιτικό πρόσωπο στο Μαξίμου, εκτός του Κυριάκου Μητσοτάκη ή του Αλέξη Τσίπρα.

Το μόνο βέβαιο είναι ο εκλογικός ορίζοντας. Ο Μητσοτάκης τον προσδιόρισε στον Μάιο, «διότι μπορεί να χρειαστεί δεύτερη κάλπη (…) Και δεν θα πάμε να κάνουμε εκλογές τον Αύγουστο», όπως ξεκαθάρισε. Με αυτόν τον τρόπο ακύρωσε το ενδεχόμενο να υπάρξει το καλοκαίρι, είτε τον Ιούνιο, μήνα των Πανελλαδικών Εξετάσεων, είτε τον Ιούλιο, η αφετηρία της αναμέτρησης με την απλή αναλογική. Πολλοί διαβάζουν πίσω από αυτές τις φράσεις και την απόρριψη του σεναρίου για τρίτη κάλπη.

Το άνοιξε – κλείσε αυτού του ενδεχομένου είναι διαρκές υπό τους άλυτους μετεκλογικούς γρίφους. Εστω κι αν κάποιοι το θεωρούν ασθενικό, από την κυβέρνηση δεν σπεύδουν να το αποκλείσουν κατηγορηματικά. «Πρόθεσή μας δεν είναι να εγκλωβίσουμε τη χώρα σε ατέρμονη εκλογική διαδικασία. Ανάλογα με τη βούληση του λαού όλοι θα τοποθετηθούμε εκείνη την ώρα» σχολίασε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, αποφεύγοντας μια σαφέστερη τοποθέτηση για την πιθανή επόμενη μέρα της δεύτερης κάλπης.

Ο Γιάννης Οικονόμου διερωτήθηκε μάλιστα αν υπάρχει η «πολιτική ύλη» στην Ελλάδα ώστε κυβερνήσεις συνεργασίας να καλύψουν τις προκλήσεις για τη χώρα. Αυτό θα είναι πλέον ένα από τα μηνύματα της κυβέρνησης προς τους πολίτες. «Η θέση μας παραμένει σταθερή. Η ανάγκη για ρήξεις και αλλαγές προσδιορίζουν την ανάγκη για αυτοδύναμες κυβερνήσεις με γρήγορα ανακλαστικά. Αλλοι δεν βρίσκουν δυο λόγια να πουν για το πώς θα είναι η προοδευτική διακυβέρνηση» πρόσθεσε, πετώντας την μπάλα στο ΠΑΣΟΚ. Και ειδικότερα χρέωσε στον Ανδρουλάκη «θεσμική ασέβεια» και «πρόκληση στην κοινή λογική» για τη θέση «ψηφίστε με και πρωθυπουργός θα είναι ο «άγνωστος Χ»» που, όπως είπε, παρουσιάζει ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ.

Η ομάδα των… τεσσάρων για τομές στο κράτος

Το Μαξίμου επιμένει στη ρητορική περί «αποφασιστικών» κυβερνήσεων και θέλει να ενισχύσει με κάθε τρόπο τα εργαλεία διεκδίκησης της αυτοδυναμίας. Σε αυτή την προσπάθεια εντάσσονται και τα κυβερνητικά «καρφιά» για τη στάση του Ανδρουλάκη, ωστόσο το μεγαλύτερο βάρος πέφτει σε πολιτικές πρωτοβουλίες που, όπως προσδοκούν στο Μαξίμου, θα ωθήσουν τον βηματισμό της κυβέρνησης. Στον απόηχο της τραγωδίας, έχει ανοίξει ειδικός δίαυλος μεταξύ Μαξίμου και συγκεκριμένων υπουργείων, προκειμένου να αποκρυσταλλωθούν νέες κινήσεις απέναντι στο «βαθύ κράτος».

Οι υπουργοί Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης και Ακης Σκέρτσος δουλεύουν το σχέδιο «τομές στο κράτος» και είναι σε ανοιχτή γραμμή με τους υπουργούς Εσωτερικών Μάκη Βορίδη και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη. Αυτή η ομάδα των… τεσσάρων είναι ο πυρήνας στελεχών που αξιολογεί όσα μπορούν να αποτελέσουν προγραμματικές προτάσεις για αλλαγές σε προβληματικές λειτουργίες της δημόσιας διοίκησης. Ηδη, μετά τη σχετική πρωθυπουργική προαναγγελία, ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης ανακοίνωσε ότι η ψηφιακή κάρτα εργασίας θα επεκταθεί μέχρι το τέλος Απριλίου σε 12 ΔΕΚΟ κοινής ωφέλειας καθώς και στην Hellenic Train και στην Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Υλικού.

«Φίλτρα» στις επιλογές διοικήσεων

Στο τραπέζι είναι τώρα προτάσεις παρέμβασης που αφορούν άλλους δύο άξονες. Ο ένας έχει να κάνει με την υιοθέτηση πιο σφιχτών διαδικασιών για την επιλογή διοικήσεων και ευρύτερα προϊσταμένων σε κρατικούς οργανισμούς.

Στόχος είναι η αυστηρότερη αξιολόγηση αλλά και η επιβράβευση (με μπόνους, για παράδειγμα) όσων αποδίδουν. Ο άλλος αφορά την αναζήτηση τρόπων επιτάχυνσης των διαδικασιών ή και αλλαγές στις ίδιες τις διαδικασίες (με περισσότερα φίλτρα ελέγχου) που αφορούν τα πειθαρχικά παραπτώματα.

Ταυτόχρονα με την προτροπή προς τους πολίτες για «συγκρίσεις» των δύο τετραετιών, η κυβέρνηση διαμορφώνει νέο δίλημμα, στην κατεύθυνση του «ποιος είναι καταλληλότερος» για «συγκρούσεις» με κατεστημένες νοοτροπίες. Το Μαξίμου ελπίζει να μεταφέρει αποτελεσματικά προς την κοινωνία την πρόθεση να βάλει «τέλος» σε συντεχνίες που συντηρούν παθογένειες, προσπαθώντας μέσα από το αφήγημα του «εκσυγχρονισμού» να χαράξει διαχωριστικές γραμμές από τους πολιτικούς αντιπάλους του.

Παράλληλα η ΝΔ δεν θέλει να αφήσει στην άκρη την υπόλοιπη ατζέντα, ιδίως τα ζητήματα της οικονομίας, όσο κι αν πολλοί τομείς βρέθηκαν ξαφνικά σε δεύτερο πλάνο. Με ειλημμένη την απόφαση του Πρωθυπουργού για εκλογές τον Μάιο, με κλειδωμένη, εκτός απροόπτου, την 21η Μαΐου για την πρώτη κάλπη και με επικρατέστερη τη 2α Ιουλίου για τη δεύτερη αναμέτρηση, η αντίστροφη μέτρηση για την προεκλογική σεζόν θα ξεκινήσει αμέσως μετά το Πάσχα.

Στις αρχές της Μεγάλης Εβδομάδας θα σταματήσουν οι εργασίες της Βουλής και ενδεχομένως να μην ανοίξει ξανά, ενώ η προκήρυξη των εκλογών αναμένεται έως τις 24 Απριλίου. Μέχρι τότε ο Μητσοτάκης θέλει να έχει ανοίξει το «αναπτυξιακό σχέδιο» για το 2030 στις έδρες των εκλογικών περιφερειών.

Εξού και η Λαμία και τα Ιωάννινα προγραμματίζονται άμεσα, ενώ στη συνέχεια οι προεκλογικές εκδηλώσεις θα γίνονται για να παρουσιαστεί ο φάκελος «2023-2027». Δηλαδή, το γαλάζιο πρόγραμμα ανά θεματική: από την οικονομία και την ψηφιοποίηση έως το επιτελικό κράτος.

Ηδη ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι θέλει να κινήσει στην επόμενη Βουλή διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος, ώστε να συμπεριληφθεί η προοπτική των μη κρατικών πανεπιστημίων έως πιθανές αλλαγές σε εκλογικό νόμο και διάρθρωση της εξουσίας.