Εκλογές στην Τουρκία: Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βλέπει ότι για πρώτη φορά στην μακρά πολιτική του καριέρα, ίσως και να χάσει τις εκλογές που θα γίνουν τον Μάϊο στην Τουρκία. Έχοντας αυτό κατά νου προσπαθεί να αναφέρεται όχι τόσο στα ελληνοτουρκικά, αλλά στα εξοπλιστικά προγράμματα της Τουρκίας, δείχνοντας ότι έχει φτάσει την χώρα σε τέτοιο επίπεδο που η άμυνα της να μπορεί να σταθεί απέναντι σε κάθε απειλή.

Η συνταγή αυτή είναι παλιά, αλλά μέχρι τώρα πάντα κερδίζει και συσπειρώνει το κοινό του κόμματος του. Μιλώντας σε στρατιωτικούς και στρατεύσιμους, ο πρόεδρος αναφέρθηκε στον «αιώνα της Τουρκίας» λέγοντας:  «Τις επόμενες ημέρες θα εμφανίσουμε στον λαό μας νέα σχέδια που θα αυξήσουν την ισχύ μας στις θάλασσες, στους αιθέρες αλλά και στην ξηρά. Το σημείο που φτάσαμε είναι σημαντικό αλλά δεν είναι στο επίπεδο που θα μας φέρουν στον πραγματικό μας στόχο.  Τα αμυντικά μας προγράμματα τα οποία συνεχίζουμε, τα βλέπουμε ως συμπλήρωμα της πολιτικής και οικονομικής μας ισχύος. Κι αν το πετύχουμε αυτό, με τη βοήθεια του Θεού, θα ξεκινήσει ο ‘αιώνας της Τουρκίας’. Αυτό δεν θα είναι ένα απλό σύνθημα».

Ο Κιλιτσντάρογλου βασίζεται σε Ιμάμογλου και Γιαβάς

Σε πρόσφατη ομιλία του, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου γνώρισε την αποθέωση όταν αναφέρθηκε στους δύο υποψήφιους αντιπροέδρους του, τον Εκρέμ Ιμάμογλου και τον Μανσούρ Γιαβάς. Ο υποψήφιος πρόεδρος της Τουρκίας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι μαζί με τον Εκρέμ Ιμάμογλου και τον Μανσούρ Γιαβάς θα φέρουμε την άνοιξη στην Τουρκία.

Συνέχισε δε λέγοντας ότι «Ξεκινήσαμε για να ανανεώσουμε την Τουρκία, για να φέρουμε την άνοιξη της Τουρκίας. Μαζί μου έχω δυο αξιότιμους φίλους μου. Δυο φίλους μου. Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και ο Μανσούρ Γιαβάς που έκανε την Άγκυρα, ως πόλη του Κεμάλ Ατατούρκ.

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις

Την ίδια ώρα, προβάδισμα νίκης έναντι του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δίνει στον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ο έμπειρος τούρκος δημοσκόπος Ιμπραχίμ Ουσλού, ο οποίος τονίζει ότι «ο Kιλιτσντάρογλου είναι πάνω από το 50% και ίσως νικήσει από τον πρώτο γύρο».

Ο Ουσλού, ο οποίος είναι πρόεδρος της εταιρίας ερευνών ANAR, τόνισε χαρακτηριστικά: «Σύμφωνα με την δημοσκόπηση μας, ο κ. Κιλιτσντάρογλου προηγείται. Τα ποσοστά του είναι λίγο πιο πάνω από το 50%.

Άρα φαίνεται πως η υπόθεση των εκλογών μπορεί να τελειώσει από τον πρώτο γύρο με ποσοστό περίπου στο 51%. Όμως επειδή υπάρχουν διακυμάνσεις δεν έχουμε ξεκάθαρη εικόνα. Τα ποσοστά του κ. Ερντογάν κυμαίνονται στο 40-42% και παρά την προεκλογική του εκστρατεία αν και έχει ανεβάσει μια με δυο μονάδες τα ποσοστά του δεν πλησιάζει το 50%.

Άρα τα δεδομένα δείχνουν πως ο κ. Ερντογάν δεν έχει πιθανότητα να νικήσει από τον πρώτο γύρο, ενώ ο κ. Κιλιτσντάρογλου έχει αυτή την πιθανότητα όμως δεν είναι τόσο άνετος, δηλαδή δεν είναι στο 55 ή 56%».

Οι παράγοντες που κοστίζουν στον Κιλιτσντάρογλου την προεδρία

Πέρα από τις δημοσκοπήσεις που τον δείχνουν πρώτος, ο Κιλιτσντάρογλου έχει να αντιμετωπίσει και κάποια προβλήματα που ενδεχομένως να του κοστίσουν την προεδρία, αναλόγως το χρονικό σημείο που θα συμβούν.

Το πρώτο ζήτημα είναι η προβληματική του συμμαχία με την Ακσενέρ που μπορεί να σκάσει σαν βόμβα στα θεμέλια της αντιπολίτευσης. Το δεύτερο στοιχείο είναι η καταγωγή του από τους Αλαούιτες σε μία χώρα που η πλειοψηφία των σουνιτών δεν αποδέχονται την κυριαρχία των σιιτών μεταξύ των προαναφερομένων.

Τέλος, ο μεγαλύτερος όλων των φοβιών, είναι ο Ερντογάν να χάσει επιτέλους τις εκλογές, αλλά να αρνηθεί να εγκαταλείψει την εξουσία με ότι αυτό μπορεί να σημάνει για τα παρόν και το μέλλον της χώρας.

Ερντογάν ή Κιλιτσντάρογλου – Τι συμφέρει την Ελλάδα

Από την μία πλευρά, ο Ταγίπ Ερντογάν έχει αποδείξει πως κλιμακώνει και αποκλιμακώνει την ένταση με την Ελλάδα, ανάλογα την πολιτική συγκυρία. Για παράδειγμα λίγο καιρό πριν τους φονικούς σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου, ο Τούρκος πρόεδρος είχε εντείνει τις προκλήσεις προς την Ελλάδα, θέλοντας να συσπειρώσει τους Τούρκους πολίτες κάνοντας χρήση των εθνικών τους αντιλήψεων. Όμως, μετά τους σεισμούς και το δυστύχημα στα Τέμπη, ο Ερντογάν έχει αλλάξει στάση και δεν προκαλεί πλέον την Αθήνα.

Από την άλλη πλευρά, ο Κιλιτσντάρογλου έχει δώσει διαφορετικά δείγματα γραφής. Τον Ιούλιο του 2022, ο υποψήφιος πρόεδρος της αντιπολίτευσης, ζητούσε από τον Ερντογάν, ούτε λίγο ούτε πολύ, να εισβάλλει στην Ελλάδα, ευθυγραμμιζόμενος με το αφήγημα περί στρατιωτικοποίησης νησιών. Κατηγόρησε μάλιστα τον Ερντογαν, ότι είναι μόνο λόγια σε αντίθεση με τον Μπουλέντ Ετσεβίτ που είχε εισβάλει στην Κύπρο. Νωρίτερα, ο Κιλιτσντάρογλου, σε άλλο ένα παραλήρημά του, είχε κατηγορήσει τον Ερντογάν για ελαστικότητα απέναντι στην Ελλάδα αποκαλώντας τον νταή και πως  δεν κάνει τίποτα για τα νησιά «υπό κατοχή». 

Σε κάθε περίπτωση, είτε ο Ερντογάν επανεκλεγεί, είτε ο Κιλιτσντάρογλου, αυτό που συνάγεται ως συμπέρασμα είναι πως τα πράγματα για την Ελλάδα, σε ότι αφορά τις σχέσεις με την γείτονα χώρα, δεν αλλάζουν.

Η διαχείριση του σεισμού κρίνει το αποτέλεσμα

Πολλά κυβερνητικά και κομματικά στελέχη έχουν λάβει εντολή να σιωπήσουν κατά την ευαίσθητη προεκλογική περίοδο και θα μιλήσουν μόνο υπό τον όρο της ανωνυμίας – όπως συμβαίνει και με ορισμένα στελέχη της αντιπολίτευσης που ανησυχούν για αντίποινα από το κράτος. Το POLITICO μίλησε με μερικούς από αυτούς τους ανώτερους αξιωματούχους, πολιτικούς και κυβερνητικούς γνώστες για τα σχέδια του Ερντογάν για τις εκλογές και μετά, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Οι επικριτές του Ερντογάν του επιτίθενται για τον χειρισμό της καταστροφής. Το κόμμα του επικρίνεται ευρέως ότι ήταν πολύ κοντά στις κακοτεχνίες των κατασκευαστικών εταιρειών, των οποίων τα γκρεμισμένα κτίρια αύξησαν τον αριθμό των νεκρών. Οι αντίπαλοί του τον κατηγορούν επίσης εδώ και καιρό για τα χρόνια αυταρχισμού – ως πρωθυπουργός μεταξύ 2003 και 2014 και ως πρόεδρος έκτοτε – ενώ οι θεσμοί παρήκμαζαν και οι πολιτικοί αντίπαλοι φυλακίζονταν.

Παρόλα αυτά, ο Ερντογάν προσαρμόζει προσεκτικά την εκστρατεία του στις ανάγκες της περιόδου. Ασυνήθιστα γι’ αυτόν, συγκρατεί -μέχρι στιγμής- τον εντυπωσιασμό και τις ύβρεις. Πολιτικός προσκείμενος στον πρόεδρο δήλωσε ότι η προεκλογική εκστρατεία θα είναι «επίσημη, αποφασιστική και ενωτική», εστιάζοντας στο έργο ανακούφισης και αποκατάστασης στην περιοχή που επλήγη από τον σεισμό. Πρόσθεσε ότι πάνω από τα δύο τρίτα των σχεδόν 300 βουλευτών του ΑΚΡ κατευθύνθηκαν στην περιοχή την πρώτη εβδομάδα μετά την καταστροφή και ότι περισσότεροι από 100 δραστηριοποιούνται στην περιοχή αυτή τη στιγμή.