Νερό στη Σελήνη; Κι όμως, υπάρχει!

Το ενδιαφέρον των μεγάλων δυνάμεων της Γης για τη Σελήνη έχει αναβιώσει τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού τους, ο οποίος επεκτείνεται για μία ακόμη φορά στο Διάστημα.

Ετσι, είναι φυσικό και αναμενόμενο οποιαδήποτε εξέλιξη ή ανακάλυψη αφορά τον δορυφόρο του πλανήτη μας να έχει πλέον ιδιαίτερη σημασία.

Πολύ δε περισσότερο εάν αυτή αποδεικνύει ότι στη Σελήνη υπάρχουν πιθανότατα τεράστια αποθέματα νερού, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν όχι μόνο για να… ξεδιψούν οι μελλοντικοί αστροναύτες, αλλά και για την παραγωγή αέρα, που θα τους απαλλάξει από τις μπουκάλες με οξυγόνο και άζωτο, ή ακόμη και καυσίμων για πυραύλους.

Αυτή τη φορά, την «είδηση» έβγαλαν οι Κινέζοι και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά τη Δευτέρα στο περιοδικό «Nature Geoscience». Είναι δε αποτέλεσμα της παρθενικής αποστολής ενός κινεζικού ρομποτικού σκάφους στη Σελήνη, πριν από δύο περίπου χρόνια, του αποκαλούμενου Chang’e 5. Συγκεκριμένα, στις δύο εβδομάδες της παραμονής του στο σεληνιακό τοπίο (μόλις μία σεληνιακή ημέρα, που αντιστοιχεί σε 14 γήινες), ο βραχίονας του σκάφους κατάφερε να συλλέξει δείγματα βάρους περίπου 1,7 κιλών τα οποία σύντομα έφτασαν για ανάλυση στα εργαστήρια του Πεκίνου. Και εκεί, μετά από ενδελεχή μελέτη, φαίνεται πως όχι μόνο διαπιστώθηκε η ύπαρξη μιας τεράστιας «δεξαμενής» νερού σε μορφή πάγου, αλλά λύθηκε και το μυστήριο της δημιουργίας της.

Σύμφωνα με στελέχη της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών (CAS), που συνεργάστηκαν με δύο ευρωπαίους ερευνητές, τα δείγματα αυτά περιείχαν μικροσκοπικά πολύχρωμα κρυσταλλικά σφαιρίδια, τα οποία δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα της πρόσκρουσης μετεωριτών στην επιφάνεια της Σελήνης λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών που προκλήθηκαν. «Στη Σελήνη, οι προσκρούσεις μετεωριτών είναι πολύ συχνές σε όλη την έκτασή της, κάτι που σημαίνει ότι τα κρυσταλλικά σφαιρίδια υπάρχουν σχεδόν παντού, από τους πόλους μέχρι τον ισημερινό της», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Σεν Χου, μέλος της ερευνητικής ομάδας του CAS.

Ανακάλυψη – σταθμός από τους Κινέζους

Οι υπολογισμοί και οι αναγωγές που έχουν γίνει οδηγούν στο συμπέρασμα ότι συνολικά στη Σελήνη υπάρχουν, στην παραπάνω μορφή, περίπου 270 δισεκατομμύρια τόνοι νερού. Πρόκειται για μια ποσότητα η οποία είναι σημαντικά μεγαλύτερη σε σύγκριση με αυτή που είχε προκύψει από προηγούμενες εκτιμήσεις. Για του λόγου το αληθές, το 2010, ένα ραντάρ της NASA πάνω στο ινδικό Chandrayaan-I υπολόγιζε πως στους κρατήρες του βόρειου πόλου του πλανήτη υπάρχουν 600 εκατομμύρια τόνοι πάγου – μία ακόμη μορφή αποθήκευσης του νερού στη Σελήνη. Το ενδιαφέρον, μάλιστα, μεγαλώνει καθώς ο Χου άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι ανάλογοι κρύσταλλοι – άρα και νερό – είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν και σε άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, έχοντας δημιουργηθεί με ανάλογη διαδικασία. «Ενδεχομένως το φαινόμενο αυτό να είναι σύνηθες στο ηλιακό μας σύστημα και να αποτελεί έναν τρόπο για εμάς ώστε να καταλάβουμε και άλλους κόσμους», όπως είπε.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από την κινεζική αποστολή του 2020 που οδήγησε σε αυτό το αναμφίβολα εντυπωσιακό αποτέλεσμα τα προηγούμενα δείγματα σεληνιακού εδάφους που είχαν μεταφερθεί και μελετηθεί στη Γη προέρχονταν από τις αποστολές των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ενωσης, πριν από μισό και πλέον αιώνα – στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου. Τα κινεζικά δείγματα, όμως, είναι νεότερα σε σύγκριση με εκείνα κατά περίπου ένα δισεκατομμύριο έτη, ενώ η διαδικασία σχηματισμού των κρυσταλλικών σφαιριδίων υπολογίζεται πως διήρκεσε περίπου δύο δισ. έτη.

Είναι σίγουρο, σε κάθε περίπτωση ότι τα ευρήματα αυτά δεν θα είναι τα τελευταία, καθώς ο αγώνας δρόμου για την κατάκτηση και τον έλεγχο του Διαστήματος αναζωπυρώνεται. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Αμερικανοί σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν ως το 2025 την πρώτη τους επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη εδώ και αρκετές δεκαετίες. Προορισμός τους φαίνεται ότι θα είναι ο νότιος πόλος της – κάτι που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο γεγονός ότι εκεί εκτιμάται πως υπάρχουν μεγάλες ποσότητες πάγου, που μπορούν να αξιοποιηθούν ποικιλοτρόπως.

Οι εξελίξεις μοιάζουν να αποτελούν έναν ιστορικό σταθμό στον δρόμο προς τις επόμενες και πιο μακρινές αποστολές. Οπως επίσης και για να γίνει πράξη το φιλόδοξο (και συνάμα αμφιλεγόμενο) σχέδιο ορισμένων: ο αποικισμός της Σελήνης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΤΑ ΝΕΑ»