Δασικά αυθαίρετα: Ελάχιστοι τα δήλωσαν για να τα σώσουν [χάρτης]

Πλήρη αδιαφορία επέδειξαν οι πολίτες που είχαν χτίσει παράνομα σε δάση και δασικές εκτάσεις, να δηλώσουν το αυθαίρετό τους ώστε να εξασφαλίσουν προσωρινή «ασυλία» από κατεδαφίσεις και πρόστιμα. Από τις 5 Οκτωβρίου, οπότε ξεκίνησε η λειτουργία της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τις δηλώσεις δασικών αυθαιρέτων, την οποία διαχειρίζεται το Ελληνικό Κτηματολόγιο, μόνο 2.772 αυθαιρετούχοι υπέβαλαν αιτήσεις οι οποίες αντιστοιχούν σε έκταση 4.783 στρεμμάτων, δηλαδή ούτε στο 1% από τα συνολικά 600.000 στρέμματα που υπολογίζεται ότι καταλαμβάνουν οι αυθαιραιτουπόλεις στις (άλλοτε) δασικές περιοχές της χώρας.

Κλείνει η πλατφόρμα

Σήμερα μάλιστα λήγει η πρώτη παράταση που είχε δοθεί στην προθεσμία υποβολής των δηλώσεων και σύμφωνα με πληροφορίες δεν θα δοθεί, τουλάχιστον άμεσα, νέα παράταση. Όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» υψηλόβαθμο στέλεχος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) είχε αποφασιστεί να εισαχθεί ως τροπολογία στο πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε προ ημερών. Ωστόσο, οι περιπέτειες με τη «μαφία των αυθαιρέτων» της Μυκόνου επηρέασαν τις όποιες αποφάσεις και τελικά η παράταση δεν δόθηκε.

«Ο αριθμός των αιτήσεων είναι πράγματι μικρός», παραδέχεται η ίδια πηγή και προσθέτει: «Θα μελετήσουμε τα στοιχεία και θα αποφασίσουμε εάν τελικά θα τους δώσουμε μια τελευταία ευκαιρία, καθώς όσα δεν δηλωθούν θα πρέπει να κατεδαφιστούν. Εάν τελικά αποφασίσουμε την παράταση θα πρέπει η ρύθμιση που έχουμε ήδη έτοιμη να προωθηθεί για ψήφιση έως τη Μεγάλη Τετάρτη. Θα έχει αναδρομική ισχύ και θα δίνει προθεσμία έως τον Σεπτέμβριο».

Σε κάθε περίπτωση, στο εξάμηνο που είναι ανοιχτή η πλατφόρμα, το ενδιαφέρον ήταν υποτονικό, δίχως οι αρμόδιοι στο ΥΠΕΝ να μπορούν να εξηγήσουν τον λόγο. Πιθανώς, να ευθύνεται ο …εθισμός των πολιτών στις παρατάσεις που πάντα δίνονται από τη Διοίκηση, ή στο γεγονός ότι έως σήμερα καμία κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει σε κατεδαφίσεις αυθαιρέτων. Σε κάθε περίπτωση, τα λιγοστά στοιχεία επιβεβαιώνουν τα δεδομένα που είχαν προκύψει από τις πρώτες καταγραφές των πολυγώνων στους δασικούς χάρτες που αποτύπωναν τα αυθαίρετα χωριά.

Οι δηλώσεις ανά νομό

Έτσι, τις περισσότερες πιέσεις δέχονται οι δύο μεγαλύτερες πληθυσμιακά Περιφέρειες της χώρας. Σύμφωνα με τα δεδομένα των δηλώσεων στην πλατφόρμα του Ελληνικού Κτηματολογίου, μόνο στην Αττική δηλώθηκαν αυθαίρετα εντός των οικιστικών πυκνώσεων (δασικά χωριά αυθαιρέτων) καταλαμβάνουν περίπου 2.702 στρέμματα (από τα 116.000 που είχαν αποτυπωθεί στους δασικούς χάρτες). Οι περισσότερες αιτήσεις στην περιοχή του Λεκανοπεδίου έγιναν στους δήμους Σαλαμίνος (336), Μεγαρέων (287), Κρωπίας (246), Ραφήνας (244), Μαρκόπουλου (194), Καλάμου (162), Αρτέμιδος (156), Κερατέας (152), Μάνδρας (115), Σεληνίων (105) κλπ. Ως προς τον αριθμό στρεμμάτων τα περισσότερα δηλώθηκαν στους δήμους Αγίων Θεοδώρων Κορινθίας (288 στρέμματα) και Μεγαρέων Αττικής (266 στρέμματα).

Στη Χαλκιδική τα χωριά δασικών αυθαιρέτων καταλαμβάνουν περίπου 19.500 στρέμματα, κυρίως στους δήμους Σιθωνίας και Προποντίδας. Ωστόσο, έγιναν μόνο 18 αιτήσεις για 856 στρέμματα.

Σε επίπεδο νομών, μετά την Αττική όπου υποβλήθηκαν 2.772 αιτήσεις, ακολουθεί η Κορινθία με 252, η Εύβοια με 106 και η Βοιωτία με 75 αιτήσεις. Όσον αφορά στο εμβαδόν των εκτάσεων που δηλώθηκαν στις πρώτες θέσεις παραμένουν οι Αττική, Κορινθία και Εύβοια, ωστόσο ακολουθούν παρά τον μικρό αριθμό αιτήσεων οι νομοί Λάρισας (26 αιτήσεις για 266 στρέμματα), Καβάλας (20 αιτήσεις για 156 στρέμματα), Αχαΐας (28 αιτήσεις για 110 στρέμματα), Αργολίδας (11 αιτήσεις για 104 στρέμματα) και Έβρου (3 αιτήσεις για 101 στρέμματα).

Πώς θα εξαιρεθούν από την κατεδάφιση

Η δήλωση των αυθαιρέτων στην πλατφόρμα οδηγεί σε αναστολή των κυρώσεων που έχουν ήδη επιβληθεί στις παράνομες κατασκευές (δηλαδή καταλογισμένα πρόστιμα, κατεδαφίσεις) και στην προστασία από νέες κυρώσεις έως ότου προσδιοριστεί η τύχη τους από την Πολιτεία. Προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση δεν προβλέπεται για όσα αυθαίρετα έχουν κριθεί ή θα κριθούν ως επικίνδυνα.

Δικαίωμα υποβολής αίτησης δεν είχαν ιδιοκτήτες κατασκευών που δεν είναι κατοικίες, κτιρίων που ανεγέρθηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, κατοικιών που βρίσκονται εντός αναδασωτέων περιοχών, ή εντός προστατευόμενων περιοχών (Natura 2000, Ramsar κ.ά.), εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό τους κλπ.

Αφού «κλειδώσει» η πλατφόρμα και συγκεντρωθούν όλα τα αιτήματα, θα γίνει καταγραφή της δόμησης εντός των εκτάσεων που περιλαμβάνονται στους δασικούς χάρτες, μέσω της εκπόνησης μιας οικονομοτεχνικής μελέτης ανά Περιφέρεια – πλην της Αττική όπου προβλέπονται τρεις για την Ανατολική Αττική, τη Δυτική και τον Πειραιά και της Κεντρικής Μακεδονίας όπου θα γίνουν δυο για Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική.

Οι μελέτες

Στις συγκεκριμένες μελέτες πέρα από τον αριθμό, το εμβαδόν και την κάλυψη των κατασκευών, θα καταγράφονται οι συνέπειες της διατήρησής τους στο περιβάλλον, θα εξετάζεται η αναγκαιότητα άμεσης κατεδάφισής τους και θα αναλύονται οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες τόσο σε περίπτωση κατεδάφισης, όσο και σε περίπτωση προσωρινής διατήρησης των αυθαίρετων κατασκευών.

Θα ακολουθήσει έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις μελέτες και θα ορίζει ποιες οικιστικές πυκνώσεις εξαιρούνται προσωρινά από την κατεδάφιση _ η προσωρινή εξαίρεση θα μπορεί να φτάνει τα 30 χρόνια. Παράλληλα, θα ορίζεται o τρόπος υπολογισμού του δασικού προστίμου για τις διατηρούμενες κατοικίες και τα έργα που θα απαιτηθούν για την αποκατάσταση του φυσικού οικοσυστήματος που έχει καταστραφεί.

Στο μεταξύ η κύρωση του 95% των δασικών χαρτών έχει ολοκληρωθεί με τις …γκρίζες ζώνες των οικιστικών πυκνώσεων να παραμένουν, ενώ εκκρεμεί και η εξέταση χιλιάδων αντιρρήσεων ιδιοκτητών για εξαίρεση από τον δασικό χάρτη.