Το τρένο της μεγάλης φυγής

34 ημέρες από την σύγκρουση των τρένων. Σήμερα μπήκε ξανά στις ράγες το Intercity. Αθήνα-Θεσσαλονίκη. «Γενναίοι» εκείνοι που κάθισαν στο πρώτο βαγόνι. Μαζί τους ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, και άλλοι διευθυντάδες του ΟΣΕ. Άραγε πόσες πιθανότητες έχει να ξανατρακάρει το ίδιο τρένο; Είχε ανάμεσα τους νέα παιδιά;

Το πολύνεκρο δυστύχημα δεν έχει ξεχαστεί, ωστόσο οι περισσότεροι νέοι επέστρεψαν στις σχολές τους, στα πανεπιστήμια τους. Ο Νικόλας, γιος μιας φίλης, σπουδάζει πληροφορική στη Λάρισα. Είναι 20 χρονών. Εκείνη την κρίσιμη μέρα ήταν και εκείνος επιβάτης στα τρένα, επέστρεφε στη σχολή του, ύστερα από ένα Σαββατοκύριακο στην Πάτρα. Είχε επιβιβαστεί στο απογευματινό τρένο.

Μετά το δυστύχημα, δεν γύρισε αμέσως στη σχολή του. Τον είχε κυριεύσει ο φόβος. Τα βράδια είχε εφιάλτες. Αν και μέσα του αισθάνθηκε μάλλον τυχερός που δεν ήταν στα μοιραία βαγόνια. Δύο εβδομάδες μετά επέστρεψε στην Λάρισα. Τον πήγε με το αυτοκίνητο η μητέρα του. Δεν σκέφτηκε καν να πάρει το λεωφορείο.

«Δεν έχει δει κανείς τι γίνεται στα ΚΤΕΛ», λέει με άγχος. Είναι το ίδιο αυτό άγχος που τον κυριεύει για την επόμενη ημέρα. Για να τα βγάλει πέρα ο Νικόλας, παράλληλα με τις σπουδές του εργάζεται σε καφετέρια. Κερδίζει 350 ευρώ τον μήνα. Εστίες δεν υπάρχουν αρκετές, νοικιάζει σπίτι. Ο πρώτος του μισθός όταν αποφοιτήσει, ίσως να είναι 780 ευρώ, το ποσό του νέου κατώτερου μισθού. Εάν και εφόσον βρει δουλειά.

Διότι η εικόνα της χώρας μας δεν είναι καθόλου ενθαρρυντική. Σύμφωνα με τη Eurostat, η Ελλάδα είναι δεύτερη στην ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών (27,3%) με την Ισπανία να είναι στην πρώτη θέση (32,3%) και την Ιταλία στην τρίτη (23,9%). Υπολογίζεται πως στη χώρα μας 66.000 νέοι κάτω των 25 ετών, είναι εκτός εργασίας. Τα στοιχεία είναι δυσοίωνα και για τις γυναίκες. Η Ελλάδα είναι στην πρώτη θέση με 15,6%, με την Ισπανία να είναι στη δεύτερη (14.8%). Τον Οκτώβριο του 2022, 2,872 εκατομμύρια νέοι (κάτω των 25 ετών) ήταν άνεργοι στην ΕΕ.

Ο Νικόλας είναι πολύ καλός στα μαθηματικά. Γνωρίζει τι σημαίνουν τα ποσοστά. Έρχονται εκλογές. Στις εφημερίδες διαφημίζονται τα νέα χαμηλότοκα δάνεια για νέους, ενώ οι τιμές των ακινήτων έχουν εκτοξευθεί λόγω του Airbnb και της Χρυσής Βίζας. Να μπορεί άραγε να ονειρευτεί πως μια μέρα θα έχει ένα δικό του σπίτι με την κοπέλα του; Απατηλό όνειρο και αυτό.

Σύμφωνα με τη Eurostat το ποσοστό των νέων που δεν εγκαταλείπουν στο σπίτι τους στην Ελλάδα, ανέρχεται στο 72,7 %, ενώ τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο παρουσιάζει και άνοδο, από 61,7% το 2011 ήταν στο 61,7%, «εκτινάχθηκε» στο 72,9% το 2021. Το ποσοστό είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς η Ελλάδα βρίσκεται μόνο κάτω από την Κροατία.

Και ενώ οι υποσχέσεις δεν τον συγκινούν, ο Νικόλας δεν ξέρει τι θα ψηφίσει, αν θα ψηφίσει. Στο βάθος του μυαλού του βρίσκεται πάντα το ενδεχόμενο να φύγει. Θα ακολουθήσει και εκείνος τους 700.000 Έλληνες – οι περισσότεροι εκ των οποίων νέοι μεταξύ 28-40, με πτυχία, μεταπτυχιακά και διδακτορικά – που έχουν μεταναστεύσει στην Ευρώπη, στην Αυστραλία, στις ΗΠΑ.

Ακόμα και στη Νέα Ζηλανδία και στην Ισλανδία. Και ενώ το τρένο για τη Θεσσαλονίκη μπαίνει ξανά στις ράγες, εκείνος σκέφτεται το τρένο της μεγάλης φυγής. Γιατί εδώ στην Ελλάδα το ενδεχόμενο να φτάσει το τρένο στον προορισμό του είναι ελάχιστο.