Ερευνα: Τι δηλώνουν οι Ελληνες – Δεξιοί, Κεντρώοι ή Αριστεροί;

Αριστεροί και κεντροαριστεροί δηλώνουν οι περισσότεροι Ελληνες, σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Eteron σε συνεργασία με την εταιρεία aboutpeople. Με βάση την έρευνα σε περισσότερους από 4.100 πολίτες, αναφορικά με τη γενική ιδεολογική τοποθέτηση ή ταυτότητα των πολιτών, ο Φιλελευθερισμός-Δημοκρατικό κέντρο (19,7%), η Σοσιαλδημοκρατία (18,2%) και ο Δημοκρατικός Σοσιαλισμός (16%) συγκεντρώνουν τις περισσότερες προτιμήσεις.

Ακολουθούν ο Νέο-Φιλελευθερισμός (7,3%), ο Εθνικισμός (6,1%), η Οικολογία (5,4%), ο Κομμουνισμός (5,1%) και ο Συντηρητισμός (3,5%). Η εικόνα συνόλου δεν δημιουργεί αμφιβολία: το ιδεολογικό κέντρο βάρους της ελληνικής κοινωνίας τοποθετείται στην ευρύτερη Κεντροαριστερά/Αριστερά.
Έτσι, όχι τυχαία, η Κεντροαριστερά/Αριστερά συνιστά για το 36% των πολιτών το ιδεολογικό ρεύμα/παράταξη που «θα μπορούσε να διασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον για την Ελλάδα και τους πολίτες της», ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την Κεντροδεξιά/Δεξιά περιορίζεται στο 31%.

Για το λόγο αυτό το Κέντρο είναι η «πολύφερνη νύφη» όλα τα χρόνια για τα κόμματα του διπόλου, αυτή τη στιγμή της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ. Και γι’ αυτό δίνεται μάχη για τον προσεταιρισμό των κεντρώων ψηφοφόρων, τόσο από τον Κ. Μητσοτάκη όσο και από τον Αλέξη Τσίπρα. Για τον δε Νίκο Ανδρουλάκη, η δεξαμενή των κεντρώων ψηφοφόρων είναι «προνομιακό» πεδίο και για το λόγο αυτό δικαιολογείται ο διμέτωπος που έχει ανοίξει και κατά της ΝΔ και κατά του ΣΥΡΙΖΑ.

Οπως αναφέρει η έρευνα, εύλογα, οι ψηφοφόροι των ΣΥΡΙΖΑ, ΜέΡΑ25, ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ επιλέγουν, με ποσοστά που υπερβαίνουν το 60% (ΣΥΡΙΖΑ: 88,1%) την Κεντροαριστερά/Αριστερά.

Εξίσου εύλογα, οι εκλογείς της ΝΔ με εξόχως πλειοψηφικό ποσοστό (89%), αλλά και η Ελληνική Λύση (39,3%) και το Εθνικό Κόμμα-Έλληνες (36,7%), εκφράζουν την προτίμησή τους υπέρ της Δεξιάς/Κεντροδεξιάς. Είναι αξιοσημείωτο, ωστόσο, ότι οι ψηφοφόροι των δύο τελευταίων σχηματισμών επιλέγουν πλειοψηφικά (αντιστοίχως: 56,8% και 59,7%) το «καμία εκ των δύο παρατάξεων» – διαφοροποιούμενοι ξεκάθαρα, παρά την ισχυρότερη αλλά μειοψηφική κλίση τους προς τη δεξιά, από τη λογική της διαίρεσης Δεξιά-Αριστερά.

Κόμματα και ιδεολογικές επιλογές των εκλογέων τους

Στους ψηφοφόρους της ΝΔ ταιριάζουν περισσότερο ως ιδεολογικοί χαρακτηρισμοί ο Φιλελευθερισμός/Δημοκρατικό Κέντρο (44,3%) και ο Νέο-Φιλελευθερισμός (23,6%). Ειδικότερα, ο όρος Φιλελευθερισμός/Δημοκρατικό Κέντρο ανήκει πλέον, όχι όμως αποκλειστικά, στο πολιτικό λεξιλόγιο της ευρείας Δεξιάς-Κεντροδεξιάς (βλέπε έρευνα ETERON για οικονομική δικαιοσύνη) Συνολικά, το ιδεολογικό προφίλ του εκλογικού σώματος της ΝΔ είναι πολυσυλλεκτικό. Εντυπωσιάζει η ιδιαίτερα χαμηλή ταύτιση με τον συντηρητισμό (μόνο 7,3%) και τον εθνικισμό (3,6%). Επίσης, είναι αξιοπρόσεκτη η επιρροή στο εσωτερικό του ιδεολογικών «ταυτοτήτων» με περισσότερο αριστερό πρόσημο (Σοσιαλδημοκρατία 6,6%, Δημοκρατικός Σοσιαλισμός: 3,2%, Οικολογία: 2,4%, αθροιστικά 12,2%).

Αντίστοιχη, αν και πιο περιορισμένη, πολυσυλλεκτικότητα χαρακτηρίζει την ιδεολογική σύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ, με την πλειοψηφία των εκλογέων του να ταυτίζεται με τον Δημοκρατικό Σοσιαλισμό (40,4%) και τη Σοσιαλδημοκρατία (30,6%). Είναι αξιοσημείωτο ότι μόνο το 7,3% των δυνάμει εκλογέων του ΣΥΡΙΖΑ συνδέει την ιδεολογία του με τον κομμουνισμό, παρά την κομμουνιστογενή προέλευση του κόμματος (αντίστοιχα: ΚΚΕ: 47,7%, ΜέΡΑ25: 7,4%).

Ειδικότερα, περισσότερο από το ένα τρίτο των σημερινών ψηφοφόρων του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης επιλέγει ιδεολογικές «ταυτότητες» με μετριοπαθή και μη-ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά (ενδεικτικά: Σοσιαλδημοκρατία: 30,6%, Φιλελευθερισμός/Δημοκρατικό Κέντρο: 4,1%). Τα προηγούμενα ενισχύονται από το γεγονός ότι το 52,8% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι η «μετριοπάθεια» αντιπροσωπεύει «κάτι καλό» (έναντι 36,4% που πιστεύει το αντίθετο).

Η εικόνα του ΠΑΣΟΚ

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η ιδεολογική εικόνα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Η ταύτιση με την Σοσιαλδημοκρατία (56,3%) κυριαρχεί, ενώ ο Δημοκρατικός Σοσιαλισμός (14,4%) και ο Φιλελευθερισμός/Δημοκρατικό Κέντρο (13%) συμπληρώνουν ένα προφίλ με ευρύτητα αλλά εμφανώς εστιασμένο στην Κεντροαριστερά. Με κριτήριο τις εν λόγω «συνολικές» ιδεολογικές ταυτότητες και όχι τις προγραμματικές επιλογές της καθημερινής πολιτικής, η ιδεολογική σύνθεση των σημερινών εκλογέων του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι εναργώς πιο κεντροαριστερή από όσο δείχνουν οι δημοσκοπήσεις επικαιρότητας.

Το εκλογικό σώμα του ΚΚΕ, με έμφαση στον Κομμουνισμό (47,7%) και στον Δημοκρατικό Σοσιαλισμό (22,5%) εμφανίζει ένα διαμορφωμένο αριστερό προφίλ. Ωστόσο, και αυτό το κόμμα, σε μια εποχή χαλάρωσης των παραδοσιακών ταυτίσεων, διακρίνεται από μια – αναμφίβολα περιορισμένη – ιδεολογική ευρύτητα, καθώς 15,2% των ψηφοφόρων του «ταυτίζεται» με τη Σοσιαλδημοκρατία και 4,2% με τον Φιλελευθερισμό/Δημοκρατικό Κέντρο.

Σε ότι δε αφορά τη Ριζοσπαστική Δεξιά, είναι ξεκάθαρη η διαφοροποίηση ανάμεσα στο Εθνικό Κόμμα-Έλληνες, ισχυρά επικεντρωμένο στον Εθνικισμό (58%) και λιγότερο στον Συντηρητισμό (7,6%), και την Ελληνική Λύση, οι ψηφοφόροι της οποίας, παρά την ταύτιση του 24,2% εξ αυτών με τον Εθνικισμό, επιδεικνύουν μεγάλη ιδεολογική διασπορά και εμφανή απουσία ιδεολογικής συνοχής. Αξιοσημείωτο εύρημα, σε αυτή την ερώτηση, είναι και τα υψηλά ποσοστά του «ΔΓ/ΔΑ» που συνιστούν την δεύτερη σε δημοφιλία απάντηση (Ελλ. Λύση 21,6%, Έλληνες: 12.2%) εντός των αντίστοιχων εκλογικών σωμάτων.

Εκλογείς και η διάκριση Δεξιάς-Αριστεράς

Το 58,3% των πολιτών πιστεύει ότι η διάκριση ανάμεσα στην Αριστερά και τη Δεξιά δεν ανταποκρίνεται στη σημερινή εποχή έναντι του 36,1% που τη θεωρεί σημαντική.

Μόνο οι ψηφοφόροι της Αριστεράς θεωρούν πλειοψηφικά, ή σχετικά πλειοψηφικά, ότι η διάκριση παραμένει σημαντική: οι του ΣΥΡΙΖΑ (62,7%), οι του ΜέΡΑ25 (52,4%), οι δε του ΚΚΕ (49,7%). Είναι ενδιαφέρον ότι μόλις το 37% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ θεωρεί τη διάκριση σημαντική.

Οι οπαδοί της Ελληνικής Λύσης (8,8%) και του Εθνικού Κόμματος-Έλληνες (19,2%) διαφοροποιούνται από το σύνολο των κομμάτων, τοποθετώντας εαυτούς, και με μεγάλη ευκρίνεια, εκτός της παραδοσιακής αυτής διαίρεσης. Είναι χαρακτηριστικό, σε συγγενή ερώτηση, ότι η απάντηση «Είμαι περήφανος που οι απόψεις μου παίρνουν τα καλά της Δεξιάς και της Αριστεράς χωρίς να ταυτίζομαι ούτε με τη μία ούτε με την άλλη» λαμβάνει το 83,2 % των συνολικών απαντήσεων στην Ελληνική Λύση και – το σαφώς χαμηλότερο αλλά εξίσου ισχυρό- 60,3% στους Έλληνες.

Στο εσωτερικό του εκλογικού σώματος του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ, τα μόνα δύο εκλογικά σώματα που διεκδικούν πλειοψηφικά την υπερηφάνεια της αριστερής τους ταυτότητας (αντιστοίχως: 57,2% και 58,6%), το όχι αμελητέο 32,7% για τον ΣΥΡΙΖΑ και το 28,7% για το ΚΚΕ επιλέγουν την απάντηση «Είμαι περήφανος που οι απόψεις μου παίρνουν τα καλά της δεξιάς και της αριστεράς».