Κοσμικός φαταούλας: Ο γαλαξίας που έμεινε μονάχος επειδή έφαγε τους φίλους του

Είναι ένα ασυνήθιστο περιστατικό αντικοινωνικής λαιμαργίας: ένας μεγάλος μακρινός γαλαξίας έμεινε μόνος στον κόσμο αφότου καταβρόχθισε την παρέα του.

Ο γαλαξίας 3C 297 βρίσκεται σήμερα σε μια έρημη γειτονιά, όμως τα χαρακτηριστικά του μαρτυρούν πως ήταν κάποτε μέλος ενός γαλαξιακού σμήνους, εκτιμά μελέτη που δημοσιεύεται στο The Astrophysical Journal.

«Περιμέναμε να δούμε τουλάχιστον μια δεκαριά γαλαξίας, περίπου στο μέγεθος του δικού μας Γαλαξία, βλέπουμε όμως μόνο έναν» εξηγεί σε δελτίο Τύπου της NASA η Βαλεντίνα Μισάλια του Πανεπιστημίου του Τορίνο, επικεφαλής της μελέτης.

Παρατηρήσεις στο ορατό φως από το τηλεσκόπιο Gemini στη Χαβάη δείχνουν ακόμα 19 γαλαξίες στο ίδιο κάδρο με τον 3C 297, όμως οι προσεκτικές μετρήσεις των αποστάσεών τους δείχνουν ότι βρίσκονται στην πραγματικότητα πολύ μακριά του.

Ο γαλαξίας, του οποίου το φως ταξίδευε 9,2 δισ. χρόνια μέχρι να φτάσει στο τηλεσκόπιο, περιέχει στο κέντρο του μια γιγάντια μαύρη τρύπα που καταπίνει αέριο και εκτοξεύει πίδακες σωματιδίων που λάμπουν στο φάσμα των ραδιοκυμάτων.

Στην άκρη ενός πίδακα, ο οποίος έχει μήκος 140.000 ετών φωτός, διακρίνεται μια ισχυρή λάμψη στο φάσμα των ακτίνων Χ, η οποία σύμφωνα με τους ερευνητές δημιουργείται όταν τα σωματίδια του πίδακα προσκρούουν σε ένα νέφος αερίου, το οποίο περιβάλλει συνήθως τα γαλαξιακά σμήνη.

Επιπλέον, οι μεγάλες ποσότητες αερίου γύρω από τον 3C 297 έχουν θερμοκρασία δεκάδων εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου, κάτι που επίσης χαρακτηρίζει τα γαλαξιακά σμήνη.

Το σενάριο που προκύπτει είναι ότι ο μεγαλύτερος γαλαξίας του αρχαίου σμήνους είχε τόσο ισχυρό βαρυτικό πεδίο ώστε τράβηξε τους μικρότερους γαλαξίες προς το μέρος του μέχρι που συγχωνεύτηκαν.

«Όπως φαίνεται για αυτούς τους γαλαξίες η αντίσταση ήταν μάταιη» σχολιάζει ο Χουάν Μαντρίντ του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Ρίο Γκράντε Βάλεϊ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Ο 3C 297 δεν είναι το πρώτο γνωστό περιστατικό γαλαξιακής λαιμαργίας, είναι όμως μακράν το πιο μακρινό και το πιο αρχαίο.

«Είναι πρόκληση να εξηγήσουμε πώς το Σύμπαν μπόρεσε να δημιουργήσει αυτό το σύστημα μόλις 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη» επισημαίνει ο Μίσα Σίρμερ του Ινστιτούτου Αστρονομίας «Μαξ Πλανκ» στη Γερμανία.

«Δεν καταρρίπτει τις κοσμολογικές θεωρίες μας, τις σπρώχνει όμως στα άκρα όσον αφορά το πόσο γρήγορα μπορεί να σχηματίστηκαν οι γαλαξίες και τα γαλαξιακά σμήνη».