Ποια Γερμανίδα ευρωβουλευτής προκαλεί σοβαρές ανησυχίες με τις δραστηριότητές της

Πάνε πάνω από τέσσερα χρόνια από τότε που έχασαν τη ζωή τους 270 άνθρωποι στην πόλη Μπρουμαντίνιο της Βραζιλίας, όταν κατέρρευσε φράγμα σε ένα ορυχείο σιδηρομεταλλεύματος. Περίεργο, αν σκεφτεί κανείς ότι για την ασφάλεια του έργου είχε εγγυηθεί μεγάλη ευρωπαϊκή εταιρεία. Ακόμα όμως πιο περίεργο είναι ότι μέλος του ΔΣ της εταιρείας είναι η ευρωβουλευτής φράου Αντζέλικα Νίμπλερ, της οποίας η δραστηριότητα έχει ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά οργανώσεων.

Ένα από τα νέα θεσμικά «παιδιά» της Κομισιόν είναι η οδηγία για την εταιρική δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τη βιωσιμότητα (CSDD), που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2020, επιδιώκοντας να καταστήσει τις εταιρείες υπόλογες για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την κλιματική αλλαγή και την περιβαλλοντική καταστροφή σε υπερπόντιες δραστηριότητές τους. H πρόταση, στη φάση αυτή, βρίσκεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο περιμένοντας έγκριση.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι κάποιοι ευρωβουλευτές με τις προτάσεις τους αποδυναμώνουν την ισχύ τέτοιων πρωτοβουλιών, υπέρ μεγάλων εταιρειών. Την Τετάρτη 4 Απριλίου η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα έλαβε μια κατ’ επείγουσα κοινή επιστολή των οργανώσεων Corporate Europe Observatory, Friends of the Earth Europe, Lobby Control και Transparency International EU, στην οποία εκφράζονται ανησυχίες σχετικά με πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων όσον αφορά την Αντζέλικα Νίμπλερ, ευρωβουλευτή του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Η Νίμπλερ είναι ταυτόχρονα και σκιώδης εισηγήτρια στην Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας όσον αφορά την CSDD, ένας ιδιαίτερα σημαντικός ρόλος, καθώς είναι υπεύθυνη να ενημερώνει την πολιτική της ομάδα για την έκβαση της πρότασης.

Ποια είναι η Αντζέλικα Νίμπλερ

Πέραν της ευρωβουλευτικής της ιδιότητας, η Αντζέλικα Νίμπλερ «τυχαίνει» να είναι και μέλος του Δ.Σ του Ιδρύματος TÜV SÜD, ένα εκ των δύο ιδιοκτητών της γερμανικής TÜV SÜD AG, που παρέχει υπηρεσίες πιστοποίησης. Είναι η εταιρεία που το 2019 -μέσω της βραζιλιάνικης θυγατρικής της- είχε επιβεβαιώσει την ασφάλεια του φράγματος που κατέρρευσε το 2019 στη Βραζιλία, τέσσερις μόλις μήνες πριν σπάσει! Η TÜV SÜD, ωστόσο, είναι εγγεγραμμένη στο μητρώο διαφάνειας των λόμπι της ΕΕ και δραστηριοποιείται στον «νόμο περί βιωσιμότητας και δέουσας επιμέλειας». Άνθρωποι και οργανώσεις που παρακολουθούν τις εξελίξεις φοβούνται τις παράλληλες εργασίες της ευρωβουλευτού, ιδίως όσον αφορά την CSDD που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση στο Κοινοβούλιο, ζητώντας από την Μετσόλα να διατάξει έρευνα. Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα, ανάλογη γερμανική εταιρεία πιστοποίησης, η TUV NORD, έδωσε ανάλογη πιστοποίηση και στην Hellenic Train, λίγους μόνο μήνες πριν τον θανατο 57 ανθρώπων από σύγκρουση τραίνων.

Σύμφωνα με τις οργανώσεις η αμειβόμενη δευτερεύουσα απασχόληση της Νίμπλερ στο Ίδρυμα TÜV SÜD σχετίζεται άμεσα με τις δραστηριότητές της ως ευρωβουλευτού στην CSDD. Το Ίδρυμα TÜV SÜD όμως έχει ισχυρό οικονομικό συμφέρον στην TÜV SÜD AG, η οποία σύμφωνα με το μητρώο διαφάνειας του λόμπι της ΕΕ, εργάζεται ενεργά για να επηρεάσει τους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ σχετικά με την CSDDD.

Οι πολλαπλές τροπολογίες που κατατέθηκαν στο όνομα της Νίμπλερ -οι οποίες αφορούν και την ελαχιστοποίηση των ευθυνών των εταιρειών της ΕΕ και των διευθυντών τους σε δραστηριότητες τους στο εξωτερικό -δηλαδή και στην Βραζιλία- θα μπορούσαν να ωφελήσουν την TÜV SÜD και τους πελάτες της. Ενώ το CSDD θα μπορούσε να καταστήσει νομικά υπεύθυνες τις εταιρείες για δραστηριότητές τους στο εξωτερικό, οι τροπολογίες της Νίμπλερ επιδιώκουν να αναχαιτίσουν αυτές προσπάθεις. Γι΄αυτό και οι οργανώσεις τονίζουν στην επιστολή τους «ότι η παράλληλη δουλειά της Νίμπλερ την τοποθετεί σε κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων με το έργο της ως ευρωβουλευτής».

Ο Δήμος Μπρουμαντίνιο έχουν καταθέσει αγωγή στο Περιφερειακό Δικαστήριο του Μονάχου κατά της TÜV SÜD AG, επιδιώκοντας πληρωμή αποζημίωσης με βάση την υποτιθέμενη ευθύνη της TÜV SÜD AG βάσει της βραζιλιάνικης αδικοπραξίας και της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει δικαστεί ούτε ένα άτομο για την κατάρρευση του φράγματος, ωστόσο, τον Ιανουάριο του 2023 αναφέρθηκε ότι το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Βραζιλίας αποδέχθηκε μια καταγγελία που υποβλήθηκε από το Ομοσπονδιακό Δημόσιο Υπουργείο της Βραζιλίας (MPF) κατά 16 ατόμων καθώς και των εταιρειών Vale -που ανήκει το φράγμα- και TÜV SÜD με την τελευταία να αρνείται κάθε ευθύνη.

Νομική σύμβουλος σε πανίσχυρη νομική εταιρεία

Η σύγκρουση συμφερόντων δεν σταματάει όμως εδώ με την Αντζέλικα Νίμπλερ. Όπως καταγγέλουν οι ως άνω οργανώσεις, η Γερμανίδα εργάζεται παράλληλα στο γραφείο του Μονάχου της αμερικανικής δικηγορικής εταιρείας Gibson, Dunn & Crutcher, όπου παρέχει συμβουλές σχετικά με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο σε εταιρείες με ευρωπαϊκά και παγκόσμια συμφέροντα. Η εταιρεία είναι γνωστή για την εκπροσώπηση μεγάλων εταιρικών πελατών που αντιμετωπίζουν αγωγές από κοινότητες του Νότου που πλήττονται από τις δραστηριότητες των εν λόγω πελατών.

Οι ΜΚΟ ανησυχούν ότι στο πλαίσιο των εργασιών της ως ευρωβουλευτής στην CSDD η Νίμπλερ κατέθεσε σειρά τροπολογιών που αφορούν την αστική ευθύνη, την κλιματική κρίση και άλλες προτάσεις για τη γενική αποδυνάμωση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας. «Είδαμε τη Νίμπλερ να κάνει τα πάντα για να διαλύσει την CSDD και να αφαιρέσει εντελώς τις κλιματικές υποχρεώσεις και την αστική ευθύνη των επιχειρήσεων από το κείμενο. Οι τροπολογίες που πρότεινε η Νίμπλερ θα ωφελούσαν έντονα τις εταιρείες για τις οποίες εργάζεται. Είναι απαράδεκτο ότι μετά την Qatargate οι ευρωβουλευτές συνεχίζουν να έχουν παράλληλες δουλειές με εταιρείες που έχουν άμεσο συμφέρον να αποδυναμώσουν τη νομοθεσία της ΕΕ. Αυτό καταστρέφει τη φήμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» λέει ο Paul de Clerck από τους Φίλους της Γης Ευρώπης.

Έτσι οι άνθρωποι και οι διευθυντές αυτών των εταιρειών, οι οποίες εκπροσωπούνται από την Gibson, Dunn & Crutcher, που εργάζεται η Νίμπλερ, θα είχαν ελάχιστες ευθύνες για οτιδήποτε άσχημο μπορεί να έκαναν σε χώρες, κυρίως στον υπανάπτυκτο νότο, δίχως να χρειάζεται να λογοδοτήσουν, καθώς θα είναι νομικά ανεύθυνοι.

Αποτελεί απειλή

Οι οργανώσεις, αν και ξεκαθαρίζουν ότι δεν έχουν στοιχεία  υποστηρίζουν ότι η Νίμπλερ έχει δεχθεί έντονες πιέσεις από εταιρικά συμφέροντα που επιθυμούν να περιορίσουν τα καθήκοντα και τις ευθύνες τους. Οι ανησυχίες μας σχετικά με τις συγκρούσεις συμφερόντων αφορούν τις αμειβόμενες παράλληλες εργασίες της ευρωβουλευτού. Οι οργανώσεις θεωρούνε ότι τροπολογίες της στην CSDD θα μπορούσαν να ωφελήσουν τους δύο εργοδότες της που εργάζονται παράλληλα και ότι βρίσκεται σε θέση πιθανής σύγκρουσης συμφερόντων.

Η Γερμανίδα ευρωβουλευτής από την πλευρά της, αρνήθηκε ότι υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, όταν την ρώτησαν οι οργανώσεις να τοποθετηθεί.

«Οι ευρωβουλευτές που διατηρούν αμειβόμενες παράλληλες θέσεις εργασίας με εταιρείες ή οργανισμούς που επιδιώκουν να επηρεάσουν την πολιτική της ΕΕ συνιστά παραβίαση των ίδιων των κανόνων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αποτελεί απειλή για την ακεραιότητα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της ΕΕ» υποστηρίζει ο Nick Aiossa από τη Διεθνή Διαφάνεια ΕΕ. «Η υπόθεση αυτή θα πρέπει να διερευνηθεί διεξοδικά και, αν κριθεί ένοχη, θα πρέπει να επιβληθούν κυρώσεις στον εν λόγω ευρωβουλευτή. Προκειμένου να αποφευχθούν μελλοντικές συγκρούσεις συμφερόντων, είναι καλύτερο να απαγορευτούν εντελώς οι αμειβόμενες παράλληλες εργασίες για τους ευρωβουλευτές. Οι ευρωβουλευτές αμείβονται με μισθό πλήρους απασχόλησης για μια δουλειά πλήρους απασχόλησης και οι ψηφοφόροι δικαίως περιμένουν να επικεντρωθούν σε αυτή».