Κινηματογράφοι: «Μια επίθεση στον πολιτισμό» – Θέμα στον Guardian το κλείσιμο των Ιντεάλ και Άστορ

Θέμα στον Guardian έγινε το κλείσιμο των ιστορικών κινηματογράφων του κέντρου, Ιντεάλ και Άστορ, με τίτλο «Μια επίθεση στον πολιτισμό».

Το φάντασμα των δύο ιστορικών κινηματογράφων της Αθήνας που ετοιμάζονται να κλείσουν εξαιτίας εμπορικών συμφερόντων που θέλουν να τους μετατρέψουν σε ξενοδοχεία και γραφεία, έχει ωθήσει τους κινηματογραφιστές να απευθύνουν εκκλήσεις να σταματήσει η διαδικασία.

Σκηνοθέτες διεθνούς αναγνώρισης έχουν απευθύνει έκκληση να σωθούν οι κινηματογραφικές αίθουσες εν μέσω της αυξανόμενης δημόσιας ανησυχίας για τον ρυθμό ανάπτυξης σε μια από τις παλαιότερες πρωτεύουσες της Ευρώπης.

Πρώτος πρώτος μάλιστα ο Κώστας Γαβράς που χαρακτήρισε την ύπαρξη των κινηματογράφων Ιντεάλ και Άστορ απαραίτητους για την απόλαυση του κινηματογράφου σε μια εποχή που η «βαρβαρότητα» των ταινιών που βλέπουμε  στην τηλεόραση και τα κινητά τηλέφωνα είναι διάχυτη.

Σε παρόμοιο βιντεοσκοπημένο μήνυμα, ο υποψήφιος για Όσκαρ σκηνοθέτης Γιώργος Λάνθιμος υπογράμμισε την «κοινωνική και πολιτιστική αξία» των δύο χώρων «στο κέντρο μιας τέτοιας πόλης».

«Θέλω να προσθέσω τη δική μου φωνή σε αυτούς που πρόσφατα εξέφρασαν την ανησυχία τους για την εξαφάνιση των ιστορικών κινηματογράφων», είπε ο Έλληνας σκηνοθέτης.

Καθώς η μάχη για τη διάσωση των κινηματογράφων εντείνεται, άλλοι τιτάνες της κινηματογραφικής βιομηχανίας παίρνουν θέση.

Πολιτιστική πόλη-φάντασμα

«Είμαστε ενωμένοι γιατί αυτοί οι κινηματογράφοι ισοδυναμούν με πολιτιστικά μνημεία», είπε ο Λευτέρης Χαρίτος, επικεφαλής της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. «Το Ιντεάλ άνοιξε το 1921 και είναι σχεδόν τόσο παλιό όσο και ο ίδιος ο κινηματογράφος. Το να του κάνουν αυτό που θέλουν είναι σαν να σκοτώνουν την Ακρόπολη του κινηματογράφου στην Αθήνα. Είναι ντροπή ακόμη και να σκεφτόμαστε κάτι τέτοιο».

Ανάμεσα στους κορυφαίους σκηνοθέτες του κινηματογράφου και της τηλεόρασης της Ελλάδας, ο Χαρίτος μπορεί ακόμα να θυμάται έντονα την ευχαρίστηση των μεταμεσονύχτιων προβολών στο Ιντεάλ στις αρχές της δεκαετίας του ’90.

Τότε, η Αθήνα ήταν ένας καλλιτεχνικός κόμβος ταινιών, ενώ οι ουρές του αργά το βράδυ του κινηματογράφου χαρακτηριστικό της πρωτεύουσας. Το πρόσφατα ανακαινισμένο Ιντεάλ ήταν ανάμεσα στους 50 κινηματογράφους που βρίσκονται σε ακτίνα πέντε μιλίων από το κέντρο της πόλης. Τώρα είναι λιγότεροι από 10.

«Υπάρχει πολλή νοσταλγία για εκείνη την εποχή, και αυτός είναι εν μέρει ο λόγος που τόσοι πολλοί συνδέονται συναισθηματικά με αυτό», είπε ο Χαρίτος. «Πολλοί άνθρωποι που έχουν μεγαλώσει εδώ, που περνούσαν τα βράδια τους αφήνοντας να ονειρεύονται μπροστά στη μεγάλη οθόνη, απλά δεν θέλουν να δουν αυτό που κάποτε ήταν μια τόσο φωτεινή και ζωντανή πόλη να μετατρέπεται σε πολιτιστική πόλη-φάντασμα».

Την περασμένη εβδομάδα, περισσότεροι από 5.000 σινεφίλ μαζεύτηκαν στο Άστορ, το οποίο άνοιξε τις πόρτες του τη δεκαετία του 1940, σε μια ένδειξη αντίθεσης για το κλείσιμο των κινηματογράφων.

Καθώς η συζήτηση έχει στραφεί στο ακανθώδες ζήτημα της εμβέλειας του τουρισμού σε μια περιοχή όπου οι κάτοικοι εκδιώχθηκαν από τα σπίτια για να ανοίξουν χώρο για πλατφόρμες ενοικίασης όπως η Airbnb, οι κινηματογράφοι φαίνεται να αποτελούν σημείο καμπής.

Στον βωμό του τουρισμού

Για τους επικριτές που παραπονιούνται ότι οι κεντρικές λεωφόροι της Αθήνας γίνονται όλο και πιο ερημικές, η εκστρατεία έχει τονίσει τους φόβους για πολιτικές που θεωρούνται ότι θέτουν σε κίνδυνο τον τρόπο ζωής.

Με την εστίασή της στις ξένες επενδύσεις, η κεντροδεξιά κυβέρνηση έχει κατηγορηθεί για βραχυπρόθεσμο πνεύμα και υποκλοπή στα επιχειρηματικά συμφέροντα σε βάρος των μόνιμων κατοίκων.

Τόσο το Άστορ όσο και το Ιντεάλ στεγάζονται σε κτίρια ιδιοκτησίας του ΕΦΚΑ. Ο κρατικός οργανισμός ανακοίνωσε πρόσφατα ότι είχε μισθώσει το μαγικό τετράγωνο που στεγάζει το Ιντεάλ σε έναν ελληνικό όμιλο φιλοξενίας, ο οποίος αποκάλυψε αμέσως τα σχέδια να το μετατρέψει σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο πέντε αστέρων – ένα έργο 36 εκατομμυρίων ευρώ (32 εκατ. £) που θα το έκανε, είπε η εταιρεία , δημιουργία «τουλάχιστον 150 θέσεων εργασίας». Το κτίριο που στεγάζει το Astor, το οποίο έχει επίσης μισθωθεί, πρόκειται να μετατραπεί σε γραφεία.

Απαντώντας στην κατακραυγή, το υπουργείο Πολιτισμού υποστήριξε ότι οι κινηματογράφοι δεν πληρούν τα κριτήρια για ενισχυμένη προστασία ως διατηρητέα κτίρια – σε αντίθεση με τους υπαίθριους θερινούς κινηματογράφους που έχουν λάβει προστασία.

Η ελληνική πρωτεύουσα, που κάποτε θεωρούνταν κυρίως ως αγωγός προς τα νησιά, έχει δει μια έκρηξη τουριστών τα τελευταία χρόνια, με μια φρενίτιδα κατασκευής ξενοδοχείων σε εξέλιξη για να καλύψει τη ζήτηση. Αλλά είναι η ανάπτυξη που πολλοί λένε ότι έχει ένα τίμημα.