Το 40% των συννοσηροτήτων δεν προκαλεί υπερβάλλουσες δαπάνες, αντίθετα με την πεποίθηση ότι η πολυνοσηρότητα οδηγεί σε αυξημένες δαπάνες υγείας σε σύγκριση με το άθροισμα των δαπανών που θα χρειάζονταν για την αντιμετώπιση της κάθε ασθένειας χωριστά.

Το υπόλοιπο 60% όμως προκαλεί υπερβάλλουσες δαπάνες και μάλιστα η χρόνια νεφρική νόσος ανεβάζει το συνδυαστικό κόστος 4,4 φορές πάνω, ο καρκίνος του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος 3,7 φορές πάνω, ενώ η κολπική μαρμαρυγή και οι αρρυθμίες, οι αγχώδεις διαταραχές και τη ρευματική καρδιοπάθεια τριπλασιάζουν το κόστος θεραπείας.

Από την άλλη πλευρά, ο συνδυασμός κάποιων παθήσεων όπως η υπερλιπιδαιμία ή ο καρκίνος του μαστού – παράλληλα με μια άλλη χρόνια πάθηση – μπορεί να χρειάζονται λιγότερες δαπάνες για τη ταυτόχρονη αντιμετώπισή τους.  Το γεγονός αυτό μπορεί να σημαίνει ότι είτε δημιουργούνται συνέργειες στην αντιμετώπιση των παθήσεων αυτών, είτε ότι υπάρχουν επιπτώσεις από τον τρόπο με τον οποίο αυτοί οι ασθενείς αναζητούν ή λαμβάνουν περίθαλψη, για παράδειγμα μείωση της προτεραιότητας στη θεραπεία για τις συννοσηρότητες. Ιδίως αν πρόκειται για ασθένειες που χρειάζονται διαφορετική μεταχείριση ή η παθογένειά τους οφείλεται σε διαφορετικές αιτίες, ο συνδυασμός τους, έχει είτε μηδενική, είτε αρνητική επίπτωση της μιας ασθένειας στην άλλη.

Σε μια περίοδο που τα συστήματα υγείας πιέζονται από τη γήρανση του πληθυσμού και τις πολλαπλές συννοσηρότητες που συνοδεύουν την ηλικία, το κόστος από το συνδυασμό πολλών χρονίων παθήσεων ταυτόχρονα, αποτελεί αντικείμενο διερεύνησης στην προσπάθεια ελέγχου των δαπανών περίθαλψης, αλλά και διατήρησης της ποιότητας της περίθαλψης, την ίδια στιγμή.

Μια σχετική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό  PLOS Medicine, συμπεριέλαβε τις 166 συχνότερες ασθένειες, οι οποίες ομαδοποιήθηκαν σε 65 και διερευνήθηκαν σε μια βάση δεδομένων με σχεδόν 16,3 εκατ. ασθενείς 18-64 στις ΗΠΑ.

Από τις 63 χρόνιες παθήσεις παρατηρήθηκε ότι το 56,2% του πληθυσμού είχε τουλάχιστον δύο χρόνιες παθήσεις και το 94% αυτών, τουλάχιστον τρεις παθήσεις ταυτόχρονα.

23,6% με μικρότερη δαπάνη

Περίπου το 60,1% του συνδυασμού ασθενειών είχαν υπερβάλλουσες δαπάνες από τη συννοσηρότητα, για ένα ποσοστό 15,7% η δαπάνη ήταν ίση με το απόλυτο άθροισμα της περίθαλψης των πολλαπλών παθήσεων μεμονωμένα, ενώ σε ένα 23,6% οι δαπάνες ήταν λιγότερες για το συνδυασμό των παθήσεων, έναντι του αθροίσματος στο κόστος περίθαλψης των παθήσεων σε συννοσηρότητα.

Οι πιο συχνοί συνδυασμοί ασθενειών με υψηλή εκτιμώμενη δαπάνη ήταν συνδυασμοί που περιελάμβαναν ενδοκρινικές, μεταβολικές, αιματολογικές και ανοσολογικές διαταραχές, χρόνια νεφρική νόσο, αναιμίες και καρκίνους του αίματος.

Κατά την εξέταση των δαπανών -με προσαρμογή τους στην πολυνοσηρότητα- για μεμονωμένες ασθένειες, η υψηλότερη δαπάνη ανά ασθενή με συννοσηρότητα αφορούσε τη χρόνια νεφρική νόσο με 14.376 δολ. (από 12.291- 16.670 δολ.), κίρρωση με 6.465 δολ. (6.090 -6.930), ισχαιμική καρδιοπάθεια (6.029 δολ. (5,529 – 6.529) και φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (4.697 δολ. (από 4.594 – 4.813).

Οι ακριβότερες και οι φθηνότερες παθήσεις

Σε σχέση με τις μη προσαρμοσμένες εκτιμήσεις δαπανών για μεμονωμένη νόσο, 50 από τις 63 παθήσεις είχαν υψηλότερες δαπάνες μετά την προσαρμογή για πολυνοσηρότητα, 7 είχαν διαφορά κάτω του 5% και 6 είχαν χαμηλότερη δαπάνη μετά την προσαρμογή.

Οι πέντε πρώτες παθήσεις που προκαλούν τη μεγαλύτερη αύξηση στις δαπάνες λόγω πολυνοσηρότητας περιλαμβάνουν τη χρόνια νεφρική νόσο (4,4 φορές πάνω), τον καρκίνο του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος (3,7 φορές), την κολπική μαρμαρυγή και τις αρρυθμίες (3,1), τις αγχώδεις διαταραχές (3 φορές πάνω) και τη ρευματική καρδιοπάθεια (2,9 φορές).

Οι πέντε πρώτες παθήσεις με τη μεγαλύτερη μείωση των δαπανών μετά την προσαρμογή της συννοσηρότητας, περιλαμβάνουν καρκίνο του μαστού (0,6), υπερλιπιδαιμία (0,6), κεφαλαλγία (0,7), διάμεση πνευμονοπάθεια (0,8) και ρευματοειδή αρθρίτιδα (0,9).

Οι πιο συχνοί συνδυασμοί δύο χρονίων παθήσεων, είναι:

  • υπερλιπιδαιμία – υπέρταση (7,2%),
  • διαβήτης – υπέρταση (5%),
  • υπέρταση – δερματικές παθήσεις ( 4.7%),
  • διαβήτης – υπερλιπιδαιμία (4,6%), και
  • γυναικολογικές – δερματικές παθήσεις (4,6%).

Οι πιο συχνές τριάδες παθήσεων περιελάμβαναν:

  • το «δίδυμο» υπερλιπιδαιμίας και υπέρτασης, συν μία από τις ακόλουθες χρόνιες παθήσεις: διαβήτης (3.1%), δερματικές ασθένειες (2,1%), παχυσαρκία (1,9 %), ή ενδοκρινικές, μεταβολικές, αιματολογικές και ανοσολογικές διαταραχές (1,9%) και
  • διαβήτης – υπέρταση – παχυσαρκία (1,6%).

Οι υψηλότερες πρόσθετες δαπάνες ανά περιστατικό, εντοπίστηκαν σε ασθενείς στους οποίους η πολυνοσηρότητα συνδυάζεται με χρόνια νεφρική νόσο ή με ισχαιμική καρδιοπάθεια.

Οι ερευνητές κατέληξαν, σημειώνοντας πως εν μέσω αυξανόμενων δαπανών για την υγεία παγκοσμίως, ο εντοπισμός παθήσεων υψηλού επιπολασμού, υψηλών δαπανών και συνδυασμών ασθενειών που σχετίζονται με μεγαλύτερες υπερβάλλουσες δαπάνες, θα μπορούσε να βοηθήσει στην ιεράρχηση και το σχεδιασμό παρεμβάσεων για βελτίωση της θεραπευτικής αποτελεσματικότητας και τη μείωση των δαπανών.

Headlines