Η ιστορία της Μπράουνι Γουάιζ, της ευφυούς νοικοκυράς πίσω από τις αξέχαστες «επιδείξεις Tupperware»

Μπορεί ο Ερλ Τάπερ και η Μπράουνι Γουάιζ να έζησαν έναν οξύτατο χωρισμό, αλλά κανένας από τους δύο επιχειρηματίες της Αμερικής της δεκαετίας του 1950 δεν θα ήταν σε θέση να δημιουργήσει μόνος του το «φαινόμενο Tupperware».

Μαζί, ο εφευρέτης και η πωλήτρια έκαναν το Tupperware ένα οικιακό όνομα ενώ η κοινή τους κληρονομιά αρχίζει και τελειώνει στο ξακουστό προϊόν της εταιρίας, το Wonder Bowl (το θαυματουργό μπολ).

Το Wonder Bowl ήταν πάντα «ο άξονας της Tupperware», λέει η επιμελήτρια Σέλι Νικλς, η οποία εργάζεται συχνά πάνω την εκτεταμένη συλλογή Tupperware του Εθνικού Μουσείου Αμερικανικής Ιστορίας, που περιλαμβάνει περισσότερα από 100 κομμάτια που κατασκευάστηκαν μεταξύ 1946 και 1999. Το μπολ ήταν ημιδιαφανές αλλά πιο ανθεκτικό από οποιοδήποτε δοχείο πριν από αυτό.

Ήταν επίσης αεροστεγές και υδατοστεγές, χάρη στο διπλά σφραγισμένο καπάκι της Tupper, που κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1947, αλλά μπορούσε να σφραγιστεί και να αποσφραγιστεί απλώς με το πάτημα. Όπως θα διατυμπάνιζαν οι πλασιέ Tupperware στους πελάτες τους λίγα χρόνια αργότερα, ήταν ιδανικό για το ψυγείο ή για διασκέδαση σε εξωτερικούς χώρους.

Ένα είδος πλαστικού που ονομαζόταν «Poly-T»

Στα χρόνια που ακολούθησαν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο εφευρέτης των πλαστικών Tupper σχεδίασε νέα προϊόντα που προορίζονταν -σε αντίθεση με τα περισσότερα πλαστικά μέχρι σήμερα- για την καταναλωτική αγορά. Πριν από αυτό, τα πλαστικά προϊόντα κατασκευάζονταν για χρήση στον πόλεμο, από τη μόνωση των καλωδίων μέχρι τα εξαρτήματα φορτηγών, αλλά όχι για οικιακή χρήση.

Ο Τάπερ δημιούργησε ένα νέο είδος πλαστικού από ελαιώδη σκωρία πολυαιθυλενίου, ονομαζόμενο «Poly-T», ήταν εύκολο να παραχθεί μαζικά σε μυριάδες χρώματα και να διαμορφωθεί σε καλούπι, δίνοντάς του την καθαρή μοντέρνα εμφάνιση που ξεχώρισε το Wonder Bowl.

Όταν κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1946, το μπολ -το πρώτο προϊόν της Tupperware- επαινέθηκε ευρέως από την ανερχόμενη βιομηχανία πλαστικών, η οποία ήθελε ποιοτικά πλαστικά προϊόντα στα χέρια των καταναλωτών.

«Χαρακτηρίστηκε επίσης ως σύμβολο του σύγχρονου σχεδιασμού» λέει η Νικλς. Ένα άρθρο στο House Beautiful περιέγραψε τις κομψές, ημιδιαφανείς, πράσινες και λευκές γραμμές του ως «υψηλή τέχνη για 39 σεντς». Αυτό ήταν το αρχικό κόστος του μπολ, το οποίο μεταφράζεται σε περίπου 5,50 δολάρια σε σημερινά χρήματα. Τώρα, ένα σετ τριών τεμαχίων του μπολ Wonderlier, του διαδόχου του, κοστίζει 35,00 δολάρια. Αλλού, τα προϊόντα Tupperware περιγράφονται ως «φτερωτά», «εύκαμπτα» και «μοντέρνα».

Ωραία όλα αυτά αλλά δεν πουλούσε

Αλλά παρόλο που το Wonder Bowl κέρδισε βραβεία σχεδιασμού, δεν πουλούσε στα πολυκαταστήματα, όπως και τα υπόλοιπα προϊόντα της Tupperware. Το πλαστικό ήταν ένα άγνωστο υλικό στο σπίτι. Ήταν δύσκολο για τους ανθρώπους που είχαν συνηθίσει τα γυάλινα βάζα και τα κεραμικά δοχεία να αντιληφθούν πώς να χρησιμοποιήσουν το προϊόν.

Ωστόσο, η Γουάιζ, πρώην αρθρογράφος οικιακών συμβουλών και γραμματέας που ζούσε με τη μητέρα της και τον μικρό της γιο στο Μαϊάμι της Φλόριντα, έβλεπε δυνατότητες. Ξεκίνησε τη δική της επιχείρηση πώλησης Tupperware, τα Patio Parties, στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και επιστράτευσε γυναίκες για να πουλήσουν για λογαριασμό της.

Η στρατηγική πωλήσεων είχε τις ρίζες της στο μοντέλο πωλήσεων στο σπίτι, το οποίο είχαν πρωτοξεκινήσει εταιρείες όπως η Stanley Home Products, οι οποίες χρησιμοποιούσαν πωλητές στα σπίτια για να επιδεικνύουν νέα προϊόντα, αλλά η Γουάιζ έβαλε τις γυναίκες μπροστά, στο επίκεντρο, ως πωλήτριες στα πάρτι, που τότε ήταν γνωστά ως «Poly-T parties».

Αντί για μια απλή επίδειξη προϊόντων, μια επίδειξη Tupperware ήταν ένα πάρτι, του οποίου η οικοδέσποινα υποστηριζόταν από έναν έμπορο Tupperware – έναν επίτιμο και ελαφρώς σταρ καλεσμένο που μπορούσε να επιδείξει τα προϊόντα και να τα πουλήσει. Οι οικοδέσποινες λάμβαναν εμπορεύματα ως ευχαριστώ για την παροχή των σπιτιών και των κοινωνικών δικτύων τους. Μέχρι το 1949, τα Wonder Bowls πετούσαν από τα χέρια των πωλητών της Γουάιζ -μια γυναίκα πούλησε περισσότερα από 56 μπολ σε μια εβδομάδα.

Δείτε το βίντεο

Plastic was fantastic

Η καινοτομία της Γουάιζ έγκειται στο ότι βρήκε τον τρόπο να κάνει ένα πλαστικό μπολ οικείο. Η ζωή αυτής της διαζευγμένης οικογενειάρχη ήταν διαφορετική από εκείνη των παντρεμένων νοικοκυρών των προαστίων στις οποίες απευθυνόταν η Tupper, αλλά κατάλαβε ότι μπορούσαν να αποτελέσουν την ιδανική αγορά και τους ιδανικούς πωλητές για αυτό το νέο σκεύος πιάτων και κατάφερε να δημιουργήσει μια αυτοκρατορία Tupperware.

Το 1951, ο εφευρέτης Τάπερ προσέλαβε τη Γουάιζ ως αντιπρόεδρο μάρκετινγκ, μια πρωτοφανή θέση για μια γυναίκα, λέει ο Μπομπ Κίλινγκ, συγγραφέας του βιβλίου «Life of the Party: The Remarkable Story of How Brownie Wise Built, and Lost, a Tupperware Party Empire».

Ανέλαβε την ευθύνη του νεοσύστατου τμήματος της εταιρείας που επικεντρώθηκε σε αυτό που ο Κίλινγκ αποκαλεί «το σχέδιο για πάρτι στο σπίτι». Στο εμβληματικό πάρτι Tupperware, μια καλοντυμένη πλασιέ με εξασκημένες δεξιότητες επίδειξης έδειχνε στην οικοδέσποινα και τις φίλες της πώς να χρησιμοποιούν αυτά τα υψηλής τεχνολογίας, πολύχρωμα νέα σκεύη κουζίνας. Οδηγούσε την ομάδα σε «δραματικά» παιχνίδια πάρτι, όπως το να πετάει στον αέρα ένα σφραγισμένο Wonder Bowl γεμάτο χυμό σταφυλιού στο δωμάτιο για να αποδείξει τη δύναμη του σφραγίσματός του. Οι αντιπρόσωποι είχαν την υποστήριξη της εταιρείας Tupperware και του περιφερειακού δικτύου αντιπροσώπων της, οι οποίοι τους διαχειρίζονταν και τους ενθάρρυναν να αναπτύξουν τις ικανότητές τους στην επίδειξη.

Σε αντάλλαγμα, ήταν σε θέση να κερδίσουν εισόδημα και αναγνώριση: Πωλούσαν προϊόντα σε τιμές λιανικής, αλλά η Tupperware ζητούσε μόνο τη χονδρική τιμή ενός αντικειμένου. Η πώληση ανήκε στους αντιπροσώπους.

Ενισχύοντας το όνειρο της χειραφέτησης

Στα Patio Parties, η Γουάιζ παρακινούσε τους αντιπροσώπους της ζητώντας τους να μοιραστούν τις επιτυχίες και την τεχνογνωσία τους μεταξύ τους. Τους έστελνε ένα εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο και προωθούσε την ιδέα της θετικής σκέψης, κάνοντας την πώληση Tupperware τόσο τρόπο ζωής όσο και δουλειά και ενισχύοντας τις γυναίκες που δεν έπαιρναν αναγνώριση για τις δουλειές του σπιτιού ή τη φροντίδα των παιδιών.

«Μπορούσε πραγματικά να μιλήσει στα όνειρα των αντιπροσώπων της» λέει ο Κίλινγκ. Άκουγε τις γυναίκες που δούλευαν γι’ αυτήν και έπαιρνε αποφάσεις μάρκετινγκ με βάση τα σχόλιά τους. Η ρήση για την οποία ήταν γνωστή: «Χτίζετε τους ανθρώπους και αυτοί θα χτίσουν την επιχείρηση».

Τη δεκαετία του 1950, καθώς οι πωλήσεις της Tupperware εκτοξεύτηκαν, φτάνοντας τα 25 εκατομμύρια δολάρια το 1954 (περισσότερα από 230 εκατομμύρια δολάρια σε χρήματα του 2018), προϊόντα όπως το Wonder Bowl, τα καλούπια για παγωτά Ice-Tup και ο διαιρούμενος δίσκος σερβιρίσματος Party Susan ήρθαν να αντιπροσωπεύσουν έναν νέο μεταπολεμικό τρόπο ζωής που περιστρεφόταν γύρω από τη διασκέδαση στο σπίτι και, ναι, τα πάρτι στην αυλή.

Όλο και περισσότερες γυναίκες (και ορισμένοι άνδρες) έγιναν έμποροι και διανομείς -όχι μόνο λευκοί των προαστίων. Η συμπερίληψη γιόρταζε ένα πρώιμο θρίαμβο. Το 1954, υπήρχαν 20.000 άτομα στο δίκτυο αντιπροσώπων, διανομέων και διευθυντών, σύμφωνα με τον Κίλινγκ. Τυπικά, κανένας από αυτούς τους ανθρώπους δεν ήταν υπάλληλος της Tupperware, ήταν ιδιωτικοί εργολάβοι που συλλογικά λειτουργούσαν ως ενδιάμεσοι μεταξύ της εταιρείας και του καταναλωτή.

Tupperware Party Invitation, 1960s: https://t.co/lG2n4oY4Bv #ObjectProject pic.twitter.com/U3uRfX7oIY

— National Museum of American History (@amhistorymuseum) December 22, 2015

Η ρητορική της αυτοβοήθειας

Το μοντέλο μάρκετινγκ της Tupperware βασιζόταν στα κοινωνικά δίκτυα, πράγμα που σημαίνει ότι ήταν εξαιρετικά προσαρμόσιμο στον κοινωνικό κύκλο και τις ανάγκες ενός συγκεκριμένου αντιπροσώπου. Αυτό σήμαινε ότι οι αντιπρόσωποι περιλάμβαναν γυναίκες της υπαίθρου, γυναίκες της πόλης, μαύρες και λευκές γυναίκες.

Πολλές από αυτές τις γυναίκες προσελκύστηκαν όχι μόνο από την ευκαιρία να βγάλουν χρήματα, αλλά και για τη ρητορική αυτοβοήθειας που χρησιμοποιούσε η Γουάιζ για να συνεργαστεί με τους αντιπροσώπους. Πραγματοποιούσε συγκεντρώσεις ενθάρρυνσης για τις πωλήτριές της και μια ετήσια γιορτή, όπου οι κορυφαίοι πωλητές της χώρας έπαιρναν βραβεία και δώρα. Το δίκτυο αντιπροσώπων και διανομέων λειτουργούσε επίσης ως δίκτυο υποστήριξης για όσους βρίσκονταν μέσα σε αυτό. Αν κάποιος στο δίκτυο χρειαζόταν βοήθεια για να πετύχει, όπως κάποιον να παραλάβει το εμπόρευμά του, η κουλτούρα του δικτύου σήμαινε ότι μπορούσε να το ζητήσει.

Αυτά τα χρόνια, η Γουάιζ έγινε το δημόσιο πρόσωπο της Tupperware, εμφανιζόμενη σε γυναικεία περιοδικά και επιχειρηματικές εκδόσεις για να διαφημίσει την Tupperware και την επιχειρηματική κουλτούρα που δημιούργησε.

Στον ίδιο τον Τάπερ δεν άρεσε να κάνει δημόσιες εμφανίσεις, οπότε η Γουάιζ στάθηκε μόνη της στο προσκήνιο. Μεταξύ άλλων εμφανίσεων στον Τύπο, έγινε η πρώτη γυναίκα που εμφανίστηκε στο εξώφυλλο του Business Week. Η Tupperware κατά την περίοδο αυτή έχει συγκριθεί με θρησκεία, με την Γουάιζ να είναι ο αρχιερέας της. Κουβαλούσε ακόμη και ένα μαύρο κομμάτι πολυαιθυλενίου, γνωστό ως Poly, σε συγκεντρώσεις πωλήσεων. Η Γουάιζ υποστήριζε ότι επρόκειτο για την αρχική σκωρία πολυαιθυλενίου που είχε πάρει ο Τάπερ για να ξεκινήσει τα πειράματά του και ενθάρρυνε τους εμπόρους να τρίβουν το Poly σαν να είναι το λυχνάρι με το Τζίνι «να ονειρεύονται και να δουλεύουν σαν τον διάβολο, τότε είναι βέβαιο ότι θα πετύχουν».

Δυστυχώς ήταν γυναίκα

Παρόλο που ήταν μια εξέχουσα προσωπικότητα, η Γουάιζ ήταν επίσης μια γυναίκα στις επιχειρήσεις σε μια εποχή που δεν αντιλαμβανόταν ιδιαίτερα τη γυναικεία οικονομική ανεξαρτησία. Έπρεπε να φτιάξει τον δικό της τρόπο να κάνει τα πράγματα, χωρίς μέντορες.

Με την πάροδο του χρόνου, η ίδια και ο Τάπερ τσακώνονταν συχνά για τη στρατηγική και τη διαχείριση της εταιρείας. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, ο Τάπερ ήθελε να πουλήσει την εταιρεία και «το ένστικτό του τού έλεγε ότι θα ήταν λιγότερο ελκυστική η πώληση με μια γυναίκα στο τιμόνι των πωλήσεων.

Τον Ιανουάριο του 1958, ο ίδιος και το διοικητικό συμβούλιο απέλυσαν την Γουάιζ, η οποία δεν είχε επίσημο συμβόλαιο. Αφού τους πήγε στα δικαστήρια, η Γουάιζ έλαβε εφάπαξ αποζημίωση ύψους ενός ετήσιου μισθού, δηλαδή περίπου 30.000 δολάρια. Συνέχισε να εργάζεται σε εταιρείες καλλυντικών που χρησιμοποιούσαν το ίδιο είδος τεχνικών, των home party, αλλά καμία από αυτές δεν τα πήγε τόσο καλά. Ο Τάπερ πούλησε την εταιρεία στις αρχές του 1958.