Τι άφησε η επίσκεψη Σούκρι στην Αθήνα στο δρόμο για επαναπροσέγγιση με την Άγκυρα

Η επίσκεψη του Σάμεχ Σούκρι στην Αθήνα αναμενόταν ήδη από τον Ιανουάριο. Την περίοδο που Ελλάδα και Αίγυπτος συζητούσαν ενδεχόμενη κοινή απάντηση τους στην επιστολή Τουρκίας – Λιβύης στον ΟΗΕ, η οποία είχε στόχο να καταγγείλει την Αθήνα και χαρακτήριζε «άκυρη» την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών Ελλάδας – Αιγύπτου.

Στο ενδιάμεσο ο Νίκος Δένδιας έκανε μία σύντομη στάση για ανεφοδιασμό στο Κάιρο – στις 23 Ιανουαρίου – οδεύοντας προς Αφρική και είδε τον Σούκρι, για πολλοστή φορά πριν οι σεισμοί αλλάξουν το τοπίο και την τουρκική ρητορική.

Η διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων Καΐρου – Άγκυρας είχε επιχειρηθεί να αναζωογονηθεί αρκετές φορές από την πλευρά της Τουρκίας, με πλέον πρόσφατη την συνάντηση Ερντογάν – Σίσι στο Κατάρ κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου, με «προξενητή» τον Εμίρη του Κατάρ. Τον Ιανουάριο του 2022.

Οι σεισμοί

Το πραγματικό βήμα ωστόσο έγινε μετά τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία την 6η Φεβρουαρίου, με τον  Σάμεχ Σούκρι να είναι μεταξύ των ξένων αξιωματούχων που επισκέφθηκαν την χώρα και βρέθηκε στο πεδίο της καταστροφής.

Ακολούθησε η επίσκεψη του τούρκου ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Αίγυπτο, η πρώτη μετά από 10 χρόνια περίπου «παγωμάρας».

Την Μεγάλη Πέμπτη, ο Σούκρι θα βρεθεί για μία ακόμα φορά στην Τουρκία, ανταποδίδοντας την επίσκεψη Τσαβούσογλου.

Ωστόσο ο αιγύπτιος ΥΠΕΞ διατήρησε τις θέσεις του ακέραιες κατά την επίσκεψη του στην Αθήνα και επέμεινε σταθερά στη ρητορική του, χωρίς να δείχνει διάθεση να προσαρμόσει τις δηλώσεις ώστε να είναι πιο αρεστές στην Άγκυρα.

Η κυριαρχία μας & η προάσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων κατοχυρώνονται από τις διεθνείς συμφωνίες, τις διεθνείς συνθήκες και το Διεθνές Δίκαιο. Και βέβαια, δεν μπορούν να είναι αντικείμενα διαπραγμάτευσης (από τις δηλώσεις μετά τη συνάντηση με τον ΥΠΕΞ Αιγύπτου S. Shoukry). pic.twitter.com/NnsNLfv6ja

— Nikos Dendias (@NikosDendias) April 11, 2023

Διεθνές δίκαιο και δίκαιο της θάλασσας

Αναφερόμενος στις συνομιλίες που είχε με το Νίκο Δένδια στην Αθήνα, τόνισε ότι συζητήθηκε το ζήτημα της ΑΟΖ, όπως και άλλα θέματα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, του διεθνούς δικαίου της θάλασσας και των σχέσεων καλής γειτονίας. Με το βλέμμα όχι μόνο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά και στην πολιτική της Τουρκίας σε Λιβύη και Συρία και το περιβάλλον που είχε δημιουργήσει κατά καιρούς στην Ανατολική Μεσόγειο.

Κυπριακό

Ο Σούκρι έκανε αναφορά και στην σημασία των σχέσεων Αιγύπτου – Κυπριακής Δημοκρατίας στο πλαίσιο και των πολυμερών σχημάτων συνεργασίας που άλλαξαν το τοπίο στην περιοχή.

Ενώ την ίδια στιγμή αναφερόμενος ευθέως στη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων Αιγύπτου – Τουρκίας ο Σούκρι επέμεινε ότι «θα συνεχίσουμε την πορεία που ξεκινήσαμε για την επίτευξη της εξομάλυνσης των σχέσεων, με τις ίδιες βάσεις πάνω στις οποίες έχουμε τις σχέσεις μας με άλλες πλευρές, όπως η μη παρέμβαση στα εσωτερικά της άλλης χώρας, η μη βία και (αποφυγή) ενεργειών που θα επηρεάσουν αρνητικά την περιφερειακή κατάσταση».

Θετικό αποτύπωμα

Διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι η επίσκεψη Σούκρι στην Αθήνα άφησε θετικό αποτύπωμα. Έδωσε έμφαση στην ενέργεια και ανέδειξε το στρατηγικό χαρακτήρα των σχέσεων Ελλάδας – Αιγύπτου.

Η Αθήνα άλλωστε έχει στηριχθεί επανειλημμένα στην Αίγυπτο, όσον αφορά τα ζητήματα που αντιμετωπίζει με τη Λιβύη αλλά και την Τουρκία, ενώ η Αίγυπτος έχει στηριχθεί στην Ελλάδα για την προσέγγιση της με την ΕΕ.

Γέφυρες

Άλλωστε η Αθήνα για το Κάιρο μπορεί να λειτουργήσει ως μία γέφυρα με τη Δύση, ιδιαίτερα στο πεδίο της ενέργειας, με την Αίγυπτο να δίνει έμφαση στο καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου αλλά και στις δυνατότητες για αξιοποίηση των εναλλακτικών πηγών ενέργειας της Αιγύπτου προς την Ευρώπη, μέσω Ελλάδας.

Οι δηλώσεις Σούκρι – Τσαβούσογλου από την Άγκυρα την Μεγάλη Πέμπτη σίγουρα αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ωστόσο οι διπλωμάτες εκτιμούν πως η εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας – Αιγύπτου δεν θα είναι μία εύκολη υπόθεση θεωρώντας ότι το Κάιρο δεν έχει διάθεση υποχωρήσεων από τις θέσεις αρχής του.