Ένα απαξιωμένο σύστημα υγείας στη… βρετανική «εντατική»

Τον Μάρτιο, κατά την τριήμερη τότε απεργία των ειδικευόμενων γιατρών στο υπό κατάρρευση Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) της Βρετανίας, περισσότερα από 175.000 προγραμματισμένα ιατρικά ραντεβού και χειρουργεία είχαν ακυρωθεί.

Πετώντας το μπαλάκι της «ευθύνης», η συντηρητική κυβέρνηση των Τόρις υπό τον (εκλεγμένο με εσωκομματική ψηφοφορία στην πρωθυπουργία) Ρίσι Σούνακ τους κατηγόρησε για αναστάτωση του κοινού, χωρίς να εισακούσει τα αιτήματά τους.

Τώρα, στην εν εξελίξει νέα απεργία τους -που άρχισε το πρωί της Τρίτης, θα ολοκληρωθεί το πρωί του Σαββάτου και αποτελεί τη μεγαλύτερη έως τώρα- υπολογίζεται ότι θα ακυρωθούν έως και 350.000 ραντεβού και επεμβάσεις μέσα σε μόλις τέσσερις ημέρες.

Εν μέρει λόγω των περίπου 47.600 απεργών, αλλά και επειδή σημαντικό μέρος των εργαζομένων στον τομέα υγειονομικής περίθαλψης του NHS είναι σε άδεια για τις διακοπές του Πάσχα, που για Καθολικούς και Προτεστάντες ήταν την περασμένη εβδομάδα.

Αυτή τη φορά, η κυβέρνηση -που στο μεσοδιάστημα αρνήθηκε συνάντηση με τον Βρετανικό Ιατρικό Σύλλογο και έθεσε αυστηρούς όρους για να αρχίσουν διαπραγματεύσεις- χαρακτήρισε τις αξιώσεις των απεργών για μισθολογικές αυξήσεις «παράλογες» και τις κινητοποιήσεις τους εν δυνάμει επικίνδυνες για τους ασθενείς.

Με μια πρώτη ματιά, το αίτημα για αύξησης 35% ακούγεται πραγματικά κολοσσιαίο, την ώρα που ο πληθωρισμός είναι στο 10,4%.

Είναι «μακράν εκτός των μισθολογικών ρυθμίσεων» με άλλες συνδικαλιστικές οργανώσεις του κλάδου της υγείας και του δημόσιου τομέα, αποφάνθηκε ο υπουργός Υγείας, Στιβ Μπάρκλεϊ, αποφεύγοντας να διευκρινίσει ότι παραμένουν ανοιχτά πολλά «μέτωπα» απεργών.

Όμως όχι τυχαία ο Βρετανικός Ιατρικός Σύλλογος μιλά για «πλήρη αποκατάσταση των αποδοχών» των ειδικευόμενων γιατρών.

Τα τελευταία 15 χρόνια, αναφέρει -εκ των οποίων τα 13 στην κυβέρνηση είναι οι Τόρις- οι μισθολογικές αυξήσεις τους δεν συμβάδισαν με τον πληθωρισμό, με αποτέλεσμα το πραγματικό τους εισόδημα να έχει μειωθεί 25% συγκριτικά με την περίοδο 2008-2009.

Φευ, το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι μισθοί…

«Δεν έχουμε άλλη επιλογή»

«Απεργώ επειδή στα επείγοντα η κατάσταση έχει γίνει τόσο επισφαλής, που δεν είναι πια βιώσιμη», γράφει ανωνύμως στην εφημερίδα The Guardian ένας από τους ειδικευόμενους γιατρούς στο NHS.

«Ένας από τους λόγους», εξηγεί -περιγράφοντας εξαντλητικές συνθήκες εργασίας και ωράρια- «είναι η έλλειψη προσωπικού, επειδή οι γιατροί δεν πληρώνονται αρκετά», σε ένα σύστημα υγείας σε χρόνια υποχρηματοδότηση, ακόμη και μετά τη λαίλαπα της COVID-19.

Σήμερα οι ειδικευόμενοι αποτελούν σχεδόν το ήμισυ του ιατρικού εργατικού δυναμικού.

Περιλαμβάνουν από απόφοιτους έως γιατρούς με 10ετή εμπειρία.

Τα δύο τρίτα είναι μέλη του Βρετανικού Ιατρικού Συλλόγου.

Όμως το NHS αντιμετωπίζει ήδη έλλειμμα περίπου 12.000 νοσοκομειακών γιατρών και 50.000 νοσηλευτών.

Οι ετήσιες απολαβές ενός νεοδιόριστου ειδικευόμενου γιατρού, εν τω μεταξύ, με εργασία 40 ωρών την εβδομάδα -χωρίς αμοιβές Σαββατοκύριακου και υπερωρίες από τα «ξεχειλωμένα» ωράρια-

είναι 29.384 λίρες ή 14,09 λίρες την ώρα.

Είναι λιγότερο από τις 14,10 λίρες την ώρα που πληρώνει η αλυσίδα εστίασης Pret a Manger σε υπαλλήλους της που φτιάχνουν καφέ, αναφέρει χαρακτηριστικά σε εκστρατεία ενημέρωσης ο Βρετανικός Ιατρικός Σύλλογος (BMA).

«Χάρη στην κυβέρνηση [Σούνακ], κερδίζει κανείς περισσότερα φτιάχνοντας καφέ, από το να σώζει ασθενείς», σχολιάζει.

Βρετανικά ΜΜΕ και όχι μόνο αμφισβητούν τους υπολογισμούς του BMA για τις οικονομικές των ειδικευόμενων γιατρών σε βάθος 15ετίας.

Γεγονός ωστόσο παραμένει ότι οι χαμηλοί μισθοί και οι συνθήκες εργασίας οδηγούν πολλούς μακριά από το NHS.

Σχεδόν το ένα τρίτο των ειδικευόμενων γιατρών στο βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας λένε τώρα ότι σκέφτονται να μετακομίσουν στην Αυστραλία, που προσφέρει «λιγότερες ώρες εργασίας» και «50% μεγαλύτερες αμοιβές», ανέφερε στο περιοδικό The Spectator o Δρ Ματ Μόργκαν, Αυστραλός εντατικολόγος, ερευνητής και συγγραφέας.

Προφανώς, η μακρινή χώρα δεν είναι ο μοναδικός δελεαστικός προορισμός…

Ένας χρόνιος… «Άγγλος ασθενής»

Η χρόνια πολιτική δημοσιονομικής λιτότητας στο Ηνωμένο Βασίλειο, που φέρει κυρίως την «υπογραφή» των Τόρις, είχε ως αποτέλεσμα τη συστηματική υποχρηματοδότηση, υποστελέχωση και τελικά απαξίωση του NHS, που… αισίως μετρά 75 χρόνια λειτουργίας.

Το Brexit επιτάχυνε τους ρυθμούς κατάρρευσης, με τη μαζική αποχώρηση γιατρών από και προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Η πανδημία της COVID-19 ήταν ένα καίριο πλήγμα, καθώς οδήγησε πολλούς στην αποχώρηση ή στη συνταξιοδότηση, με επιβράβευση μόνο τα… χειροκροτήματα στα μπαλκόνια για την τιτάνια προσπάθεια και προσφορά τους.

Τα προβλήματα που ανέδειξε η τελευταία υγειονομική κρίση όχι απλά παραμένουν, αλλά γιγαντώνονται υπό το απαθές βλέμμα της κυβέρνησης.

Οι χρόνοι αναμονής στα επείγοντα έχουν αυξηθεί, η δυσαρέσκεια των ασθενών επίσης, οι κλίνες δεν έχουν αυξηθεί, οι συνθήκες για το προσωπικό στα νοσοκομεία θυμίζουν όλο και περισσότερο εφιάλτη.

Δεν είναι εξάλλου μόνο οι ειδικευόμενοι γιατροί του NHS που κατέβηκαν στους δρόμους.

Είναι τα πληρώματα ασθενοφόρων, το νοσηλευτικό προσωπικό και άλλοι εργαζόμενοι.

Επιχειρώντας «σαλαμοποίηση», η κυβέρνηση πρότεινε στο σωματείο νοσηλευτών εφάπαξ πληρωμή τουλάχιστον 1.655 λιρών και αύξηση μισθών 5% του χρόνου, αρκετά κάτω από το 14% που ζητούσαν.

Παρά τον συμβιβασμό, οι νοσηλευτές δεν έχουν ακόμη λάβει την τελική απόφασή τους.

Όσο για τους ειδικευόμενους γιατρούς;

Έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους την απεργία του 2016 για τις συμβάσεις και τις ώρες εργασίας τα Σαββατοκύριακα, αναφέρει ο Guardian.

Εκείνη τη μάχη την έχασαν, καθώς «η σύμβαση που απεχθάνονταν τελικά επιβλήθηκε ούτως ή άλλως» από τον τότε υπουργό Υγείας, νυν υπουργό Οικονομικών Τζέρεμι Χάντ.

Τώρα, γράφει ο αρμόδιος συντάκτης της εφημερίδας, Ντένις Κάμπελ, «είναι αποφασισμένοι να μην αφήσουν την ιστορία να επαναληφθεί».