Pentagon Leaks: Μια «διαρροή», πολλά ερωτήματα

Η είδηση προκάλεσε μεγάλη εντύπωση. Ένας μεγάλος αριθμός απόρρητων εγγράφων του αμερικανικού Πενταγώνου δόθηκε στη δημοσιότητα, με αρκετά στοιχεία αυθεντικότητας, ώστε ακόμη και το ίδιο το Πεντάγωνο να μην τα αρνηθεί αμέσως και τα αμερικανικά μέσα να τα σχολιάσουν εκτενώς.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα ερευνητικής δημοσιογραφίας Bellingcat τα έγγραφα αρχικά εμφανίστηκαν στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Discord που είναι δημοφιλής  ανάμεσα στους gamers. Ηταν φωτογραφίες ελαφρώς τσαλακωμένων εγγράφων, που σημαίνει ότι μάλλον όποιος τα πήρε τα δίπλωσε για να τα μεταφέρει. Τα έγγραφα ήταν γενικά πολύ υψηλής διαβάθμισης και ορισμένα είχαν χαρακτηρισμό που παρέπεμπε σε απαγόρευση κοινοποίησης ακόμη και σε υπηρεσίες συμμαχικών χωρών.

Τα έγγραφα περιείχαν ένα εύρος πληροφοριών. Σε σχέση με την Ουκρανία, οι διαρροές δείχνουν ότι οι ΗΠΑ παρακολουθούν τις επικοινωνίες του προέδρου Ζελένσκι με Ουκρανούς αξιωματούχους, ενώ καταγράφουν τις υπαρκτές αδυναμίες της ουκρανικής άμυνας.

Σε σχέση με τη Ρωσία τα έγγραφα δείχνουν ότι οι ΗΠΑ έχουν καταφέρει να έχουν πληροφοριοδότες στις ένοπλες δυνάμεις, στην εταιρεία μισθοφόρων Wagner  και έχουν αρκετά λεπτομερή εικόνα του τρόπου που λειτουργεί η ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών, η GRU.

Σε σχέση με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα υπάρχει ένα έγγραφο που επισημαίνει ότι Αμερικανοί κατάσκοποι έχουν εντοπίσει Ρώσους πράκτορες να μιλούν για ευνοϊκή στάση των ΗΑΕ.

Ενδιαφέρουν έχουν οι πληροφορίες η Αίγυπτος εξέταζε το ενδεχόμενο να προσφέρει στη Ρωσία ρουκέτες και πυρομαχικά, όπως και ότι η ηγεσία της Νότιας Κορέας συζητούσε τις πιέσεις που ασκούσαν οι ΗΠΑ για να τους προσφέρουν οι Κορεάτες πυρομαχικά, που όμως θα κατέληγαν στην Ουκρανία, στοιχείο που θα ερχόταν σε σύγκρουση με τη σαφή απαγόρευση που ισχύει στη Νότια Κορέα σχετικά με την πώληση όπλων και πυρομαχικών σε εμπόλεμες χώρες.

Εκτιμήσεις που δεν απέχουν πολύ από την πραγματικότητα

Βεβαίως, τα όσα περιλαμβάνονται στα Pentagon Leaks δύσκολα μπορούν θα θεωρηθούν π.χ. πρωτοφανή, αφού σε μεγάλο βαθμό αποτυπώνουν εκτιμήσεις που ήδη διατυπώνονται από διάφορες πλευρές και οι οποίες δεν απαιτούσαν καν την πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες.

Και αυτό γιατί είναι γνωστό ότι ήδη οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν πολύ μεγάλες απώλειες και ότι αυτές είναι πολύ μεγαλύτερες από τις ρωσικές, κάτι που είναι αποτέλεσμα και του τρόπου η ουκρανική στρατιωτική διοίκηση στέλνει μονάδες διαρκώς στο μέτωπο, ακόμη και όταν έχουν ειδική εκπαίδευση, με αποτέλεσμα αυτές να έχουν μεγάλες απώλειες, κυρίως από το ρωσικό σφυροκόπημα πυροβολικού, απώλειες που αναπληρώνονται μέχρι τώρα από το ότι η χώρα είναι σε πλήρη πολεμική κινητοποίηση και επιστράτευση.

Αντίστοιχα, έχει γίνει  σαφές ότι ένας πόλεμος φθοράς που στηρίζεται κυρίως στην εξαιρετικά εκτεταμένη χρήση του πυροβολικού, συμπεριλαμβανομένη της μεγάλης χρήσης της αεράμυνας κυρίως για την αντιμετώπιση πυραυλικών χτυπημάτων εκ των πραγμάτων θα εξαντλούσε τα αποθέματα πυρομαχικών της Ουκρανίας. Πιο κρίσιμο είναι το πρόβλημα με τα αποθέματα που αφορούν την αεράμυνα, μια που εάν η Ρωσία αισθανθεί ότι η ουκρανική αεράμυνα έχει αποδυναμωθεί, τότε είναι πιθανό να χρησιμοποιήσει πολύ περισσότερο την πολεμική αεροπορία της για χτυπήματα σε ουκρανικό έδαφος. Αυτό θα έδινε στη Ρωσία ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα.

Όλα αυτά κάνουν πιο αβέβαιη και την αναμενόμενη εαρινή ουκρανική αντεπίθεση, καθώς ακόμη και οι νέες αποστολές δυτικών όπλων που περιμένει το Κίεβο δεν είναι δεδομένο ότι θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στα Pentagon Leaks δεν ανατρέπουν τα δεδομένα που είχαμε για την κατάσταση στην Ουκρανία. Όμως, την ίδια στιγμή κάνουν απόλυτα σαφές ότι σε μεγάλο βαθμό τα όσα υποστηρίζουν δημόσια οι δυτικές κυβερνήσεις και αναπαράγει ως αυτονόητα σημαντική μερίδα του δυτικού Τύπου, και που περιστρέφονται γύρω από τη θεματική της αποδυναμωμένης Ρωσίας που είναι αντιμέτωπη με το φάσμα της ήττας σε μεγάλο βαθμό αποτελούν ρητορικές κατασκευές και όχι πραγματικές εκτιμήσεις

Τι εξυπηρετούν αυτές οι διαρροές

Στο βαθμό που είναι αρκετά πιθανό η διαρροή να προήλθε από μια δυτική πηγή, τότε γεννούνται ερωτήματα εάν και κατά πόσο αυτή αποτελεί και μια έμμεση παρέμβαση στον τρόπο που συζητιέται η πολιτική της Δύσης απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία.

Από τη μια θα μπορούσε να θεωρηθεί μια πίεση προς την κυβέρνηση της Ουκρανίας ώστε να εγκαταλείψει τους «μαξιμαλιστικούς» στόχους για πλήρη ανακατάληψη και της Κριμαίας και των άλλων περιοχών που βρέθηκαν υπό ρωσικό έλεγχο μετά το 2014 και άρα να διαμορφωθεί ίσως το περιθώριο για μια πιο συμβιβαστική λύση που θα μπορούσε να οδηγήσει και στην κατάπαυση του πυρός.

Από την άλλη, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι πρόκειται ακριβώς για πίεση προς την αμερικανική κυβέρνηση αλλά και άλλες δυτικές κυβερνήσεις ώστε να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο την ουκρανική πλευρά. Σε αυτή την περίπτωση, η «ρεαλιστική» περιγραφή του συσχετισμού δύναμης στο πεδίο των μαχών θα αξιοποιηθεί ως επιχείρημα ώστε να υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη δυτική βοήθεια, κυρίως μέσα από την παροχή ακόμη πιο εξελιγμένων οπλικών συστημάτων, ακριβώς με σκοπό τελικά να ηττηθεί η Ρωσία ή έστω να συνεχίσει να εμπλέκεται σε μια πολεμική επιχείρηση που πολύ μεγάλο κόστος. Μια τέτοια κατεύθυνση, που εκφράσει και τις πιο επιθετικές τοποθετήσεις εντός και εκτός ΗΠΑ θα εξασφάλιζε ίσως τη διαμόρφωση ενός κλίματος ευνοϊκού για τη συνέχιση και κλιμάκωση της δυτικής εμπλοκής στον πόλεμο στην Ουκρανία. Όμως την ίδια στιγμή, είναι πιθανό ακόμη και έτσι τελικά να μην επέλθει δραματική αλλαγή του συσχετισμού δύναμης και τελικά το αδιέξοδο να παρατείνεται.

Το αδιέξοδο παραμένει

Ανεξαρτήτως της εγκυρότητας των εγγράφων που περιλαμβάνονται στα Pentagon Leaks είναι σαφές ότι ανεξαρτήτως ρητορικής και «υποχρεωτικών» δηλώσεων για τη βεβαιότητα της ουκρανικής νίκης η στρατηγική της «Συλλογικής Δύσης» σε σχέση με την Ουκρανία είναι μάλλον σε ένα σταυροδρόμι.

Η ρωσική πλευρά δείχνει να έχει οδηγήσει σε ένα είδος πολέμου που συνεπάγεται λιγότερες απώλειες και επικέντρωση στη συστηματική φθορά της ουκρανικής πλευράς και σε ανθρώπινο δυναμικό και σε επίπεδο υποδομών και οπλισμού. Αυτή η στρατηγική εντός της Ρωσίας προσλαμβάνεται ως βήμα βήμα πορεία προς τη νίκη και εξασφαλίζει και μια σχετικά ευρεία συναίνεση στις επιλογές του ίδιου του Πούτιν.

Από την άλλη, η δυτική πλευρά συνειδητοποιεί ότι ο μόνος τρόπος για να τροποποιήσει τον συσχετισμό δύναμης είναι να περάσει το στάδιο της απλής προσφορά οπλικών συστημάτων, πυρομαχικών και εκπαίδευσης, σε μια πολύ πιο άμεση εμπλοκή που με τη σειρά της θα είχε απρόβλεπτες και μάλλον καταστροφικές επιλογές.