Juice: Φιλόδοξη ευρωπαϊκή αποστολή αναχώρησε για αναζήτηση ζωής στα φεγγάρια του Δία

Μια από τις μεγαλύτερες διαστημικές αποστολές που έχει αναλάβει μέχρι σήμερα η Ευρώπη εκτοξεύτηκε το απόγευμα της Μεγάλης Παρασκευής με αποστολή να εξετάσει αν τρεις μεγάλοι δορυφόροι του Δία προσφέρουν κατάλληλες συνθήκες για την εξέλιξη μικροβιακής ζωής.

Το Juice (Jupiter Icy Moons Explorer), η  πρώτη αποστολή της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA στον μεγαλύτερο πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος, είναι ένα πολυετές, φιλόδοξο εγχείρημα κόστους 1,6 δισ. ευρώ.

Τοποθετημένο στην κορυφή ευρωπαϊκού πυραύλου Ariane 5, το Juice εκτοξεύτηκε από το ευρωπαϊκό διαστημικό κέντρο στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας στις 15.15 ώρα Ελλάδας.

Περίπου μισή ώρα αργότερα, το σκάφος απελευθερώθηκε από το ανώτερο στάδιο του πυραύλου και άρχισε ένα ταξίδι οκτώ ετών μέχρι το σύστημα του Δία.

Η εκτόξευση ήταν αρχικά προγραμματισμένη για τη Μ.Πέμπτη αλλά τελικά αναβλήθηκε λόγω ακατάλληλων καιρικών συνθηκών.

Το Juice τροφοδοτείται με ενέργεια από ηλιακούς συλλέκτες συνολικής επιφάνειας 85 τετραγωνικών μέτρων (ESA)

Εξωγήινοι ωκεανοί

Η αποστολή, της οποίας βασικός εργολάβος ήταν η Airbus, θα φτάσει στον Δία το 2031, αφού πρώτα πραγματοποιήσει μια σειρά από κοντινά περάσματα από τη Γη, τη Σελήνη και την Αφροδίτη για να αυξήσει ταχύτητα.

To σκάφος εκτοξεύτηκε με ευρωπαϊκό πύραυλο Ariane 5 από τη Νότια Αμερική (ESA)

Το σκάφος των 6,1 τόνων θα εξετάσει από κοντά τρία από τους μεγάλους δορυφόρους του Δία, την Ευρώπη, τον Γανυμήδη και την Καλλιστώ, οι οποίοι πιστεύεται ότι κρύβουν παγκόσμιους ωκεανούς κάτω από την παγωμένη επιφάνειά τους.

Καθένα από τα τρία φεγγάρια εκτιμάται ότι κρύβει στο εσωτερικό του περισσότερο νερό από ό,τι όλοι οι ωκεανοί της Γης μαζί.

Οι αστροβιολόγοι θεωρούν ότι αυτοί οι εξωγήινοι ωκεανοί είναι οι επικρατέστερες τοποθεσίες για την ανακάλυψη μικροβιακής ζωής εκτός της Γης.

Μεγάλες ρωγμές διατρέχουν τους πάγους στην επιφάνεια της Ευρώπης, ένδειξη γεωλογικής δραστηριότητας (NASA)

Τρία συστατικά

Το Juice δεν μπορεί να ανιχνεύσει άμεσα τυχόν εξωγήινους οργανισμούς, θα προσφέρει όμως περισσότερα δεδομένα για την παρουσία των τριών κύριων παραγόντων που θεωρούνται απαραίτητη για τη ζωή: νερό, θρεπτικά συστατικά και ενέργεια.

Στη Γη, κύρια πηγή ενέργειας είναι ο Ήλιος, του οποίου το φως χρησιμοποιείται στη διαδικασία της φωτοσύνθεσης.

Στην περίπτωση των δορυφόρων του Δία, η ενέργεια προέρχεται από την ισχυρή βαρυτική έλξη του πλανήτη, η οποία προκαλεί παλίρροϊκές παραμορφώσεις στο εσωτερικό των φεγγαριών με αποτέλεσμα να απελευθερώνεται θερμότητα μέσω τριβής.

Η θερμότητα αυτή δεν αποκλείεται να εκλύεται από θερμοπηγές στον βυθό των ωκεανών μαζί με χημικά στοιχεία που θα μπορούσαν να μεταβολίζονται από μικρόβια.

Και στη Γη, εξάλλου, οι υδροθερμικές οπές στον βυθό των ωκεανών είναι μια από τις πιθανές τοποθεσίες όπου εμφανίστηκαν οι πρώτοι οργανισμοί.

Σύγκριση μεγέθους ανάμεσα στη Γη, τη Σελήνη και τον Γανυμήδη, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Ηλιακού Συστήματος (NASA/JPL/DLR, Gregory H. Revera)

Τελικός προορισμός ο Γανυμήδης

Αφού πρώτα πραγματοποιήσει μια σειρά από κοντινά περάσματα στα τρία φεγγάρια, το Juice θα τεθεί τελικά σε τροχιά γύρω από τον Γανυμήδη, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Ηλιακού Συστήματος, μεγαλύτερο από τον πλανήτη Ερμή,

Το Juice θα γίνει έτσι η πρώτη αποστολή στην ιστορία της διαστημικής εξερεύνησης που κινείται σε τροχιά γύρω από δορυφόρο εκτός της Σελήνης.

Περίπου ένα χρόνο πριν την άφιξη του Juice θα φτάσει στο σύστημα του Δία μια άλλη αποστολή, το Europa Clipper της NASA, το οποίο θα εστιάσει στην Ευρώπη και θα εξετάσει τις ρωγμές στον επιφανειακό πάγο, ελπίζοντας να ανοίξει παράθυρο στον υπόγειο ωκεανό της.