Σε κλίμα κατάνυξης, οι πιστοί σε όλη τη χώρα γιορτάζουν σήμερα, Μεγάλο Σάββατο, την ταφή του Κυρίου και την κάθοδο Του στον Άδη, ενώ προετοιμάζονται για την Ανάστασή Του.

Το πρωί εορτάζεται στην εκκλησία η πρώτη Ανάσταση, ο Εσπερινός δηλαδή της Κυριακής του Πάσχα.

Ονομάζεται έτσι, γιατί σε κάποιο σημείο της, ο Ιερέας πετά στους πιστούς φύλλα δάφνης (βάγια) και προαναγγέλλει την Ανάσταση του Κυρίου, λέγοντας: «Ανάστα ο Θεός κρίνων την γην…».

Ίσως η ύπαρξη αυτής της προαναγγελλίας, να είναι ο λόγος που το πένθος των πιστών την ημέρα αυτή είναι μικρότερο σε σχέση με αυτό της Μεγάλης Παρασκευής.

Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου προς Κυριακή του Πάσχα εορτάζεται η Ανάσταση του Χριστού. Στις εκκλησίες σβήνουν τα φώτα και ο ιερέας προβάλει στην Ωραία Πύλη, κρατώντας σε κάθε χέρι από μία δεσμίδα τριάντα τριών κεριών με το Άγιο Φως, και ψάλλοντας το «Δεύτε λάβετε Φως…».

Στην συνέχεια ιερείς, ψάλτες και πιστοί βγαίνουν στο περίβολο της εκκλησίας όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως και ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».

Ήθη, έθιμα και παραδόσεις ανά την Ελλάδα

Την ίδια ώρα, λαμβάνουν χώρα εντυπωσιακά έθιμα σε κάθε γωνιά της χώρας. Οι μπότηδες στην Κέρκυρα, τα αερόστατα στο Λεωνίδιο, ο ρουκετοπόλεμος στη Χίο και το κάψιμο του Ιούδα στον Τυρό ξεχωρίζουν μεταξύ άλλων.

Κέρκυρα: Στις 6:οο το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου πραγματοποιείται το έθιμο του τεχνητού σεισμού στο ναό της Παναγίας των Ξένων. Γίνεται μετά το τέλος του «Αποστόλου» και αποτελεί αναπαράσταση του σεισμού που περιγράφεται στο Ιερό Ευαγγέλιο, ως επακόλουθο θριαμβικό γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου. Στις 9:00 γίνεται η περιφορά του Επιταφίου της Εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνα. Μαζί λιτανεύεται και το σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνα, σε ανάμνηση του θαύματος του Αγίου, που έσωσε τον Κερκυραϊκό λαό από τη σιτοδεία.

Στις 11:00 με το σήμα της πρώτης Ανάστασης και όταν ο Μητροπολίτης ψάλλει το «Ἀνάστα, ὁ Θεός, κρῖνον τὴν γῆν», οι καμπάνες όλων των εκκλησιών της Κέρκυρας χτυπούν χαρμόσυνα και οι κάτοικοι από τα μπαλκόνια τους ή τα παράθυρά τους ρίχνουν τους μπότηδες, τα πήλινα κανάτια, γεμάτα νερό, με στενό στόμιο και δυο χερούλια στο πλάι, δεμένα με κόκκινες κορδέλες.

Την ίδια ώρα στην περιοχή της Πίνιας διαδραματίζεται το έθιμο της Μαστέλας. Οι κάτοικοι τοποθετούν ένα βαρέλι γεμάτο νερό και στολισμένο με λουλούδια και κορδέλες και καλούν περαστικούς να ρίξουν κέρματα κάνοντας μια ευχή. Την ώρα της Πρώτης Ανάστασης, κάποιος πέφτει μέσα και μαζεύει τα νομίσματα.

Λεωνίδιο: Οι πιστοί των ενοριών κατασκευάζουν αερόστατα, τα οποία το βράδυ της Ανάσταση απελευθερώνουν για να πετάξουν ψηλά στον ουρανό.

Χίος: Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου στον Βροντάδο ξεκινά ο ρουκετοπόλεμος, ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στην τουρκική κατοχή. Αρχικά, οι κάτοικοι των ενοριών του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας Ερειθιανής, εκκλησιών που βρίσκονται αντικριστά, έφτιαχναν αυτοσχέδια κανονάκια. Με το πέρασμα του χρόνου, όμως, αυτά εξελίχθηκαν σε αυτοσχέδιες ρουκέτες και βεγγαλικά. Η προετοιμασία των ρουκετών αρχίζει μετά το Πάσχα για να είναι έτοιμες την επόμενη χρονιά.

Τυρός: Στον Τυρό, το παραθαλάσσιο χωριό της Αρκαδίας, το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου αναβιώνει ένα μοναδικό έθιμο, το κάψιμο του Ιούδα μέσα στη θάλασσα. Σε μια πλωτή πλατφόρμα τοποθετούνται ξύλα και από πάνω τους κρέμεται ένα ανθρώπινο ομοίωμα. Στη συνέχεια μπαίνει το μπουρλότο από τους Τσάκωνες πυρπολητές και το ομοίωμα παραδίδεται στη φωτιά, με τη συνοδεία πυροτεχνημάτων.

Κως: Οι εκκλησίες στρώνονται με μικρά μοβ μυρωμένα λουλούδια του βουνού που λέγονται λαμπρές. Οι νοικοκυρές φτιάχνουν τις λαμπρόπιττες και το γεμιστό αρνί.

Ζάκυνθος: Λίγο μετά τις 6:30 το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου έξω από τον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου γίνεται η πρώτη Ανάσταση και μόλις σβήσουν τα φώτα γίνεται ο «σεισμός». Η αναπαράσταση του σεισμού, που άνοιξε το καινό μνημείο, κύλησε την βαριά πλάκα και ελευθέρωσε το «εν εταίρα μορφή» σώμα του Θεανθρώπου, να βγει από τον τάφο.

Οι πιστοί βγαίνουν έξω από την εκκλησία με σιδερένιους ντενεκέδες και αρχίζουν και τους χτυπάνε με σίδερα για να κάνουν θόρυβο. Την ίδια στιγμή, στην Πλατεία Αγίου Μάρκου σπάνε οι πήλινες στάμνες.

Κύθνος: Στην Κύθνο το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου επικρατεί το έθιμο του «συχώριου». Όλοι όσοι έχουν πεθαμένους συγγενείς φέρνουν στην εκκλησία ψητά, κρασί και ψωμί, τα οποία έχει «διαβάσει» ο παπάς και τα προσφέρουν στους επισκέπτες και στους κατοίκους του νησιού.

Καλάβρυτα: Τις λαμπάδες του ναού ανάβουν κατά οικογένειες, ενώ ψάλλουν το «Δεύτε λάβετε φως».

Ραψομάτι Αρκαδίας: Το Άγιο Φως το παίρνει πρώτη μια νιόνυφη, φιλάει το χέρι του παπά και του δίνει το τσιμπιλχανέ (χρήματα).

Κορώνη Μεσσηνίας: Οι πιστοί σπάνε πήλινα κανάτια «για τη χάρη του Χριστού και την πομπή των Οβραίων», αλλά και «για την εκφόβιση των δαιμόνων που αντιμάχονται την Ανάσταση του Σωτήρος».

Σινώπη: Το βράδυ της Ανάστασης όταν πει ο παπάς το «Χριστός Ανέστη» ο κάθε πιστός παίρνει από ένα δαφνόφυλλο να το κάψει, γιατί η δάφνη είναι καταραμένο δέντρο (από τη δάφνη κρεμάστηκε ο Ιούδας).

Σύρο: Το Μεγάλο Σάββατο αρχίζει με το κάψιμο του φανού, στη θέση στην Κιουρά της Πλάκας. Το έθιμο αυτό έχει σχέση με τη δεισιδαιμονία του λαού, που πιστεύει ότι η καταστροφή του ομοιώματος του προδότη θα τον απαλλάξει από τα όποια δεινά.

Σκιάθος: Στη Σκιάθο η περιφορά του Επιταφίου ξεκινά στις 4:00 το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου. Οι Επιτάφιοι της Παναγίας και των Τριών Ιεραρχών συναντιούνται και περιφέρονται στα καλντερίμια του νησιού, με τον «προεξάρχοντα» να απαγγέλλει δυνατά τους θρηνητικούς ψαλμούς και πίσω του να ψάλλουν οι πιστοί.

Headlines