Θεόδωρος Χαραγκιώνης: Από το ζαχαροπλαστείο του Πειραιά, βασιλιάς των εμπορικών κέντρων

Πραγματικός πιονέρος στην εγχώρια αγορά του real estate, επισκέπτης καθηγητής του Harvard Graduate School of Design, συλλέκτης αυτοκινήτων παγκοσμίου κλάσης και ιδρυτής του Ελληνικού Μουσείου Αυτοκινήτου, ο Θεόδωρος Χαραγκιώνης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 75 ετών μετά από μάχη με τον καρκίνο.

Ουσιαστικά ο Θεόδωρος Χαραγκιώνης, απόφοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου του τμήματος των Πολιτικών Μηχανικών με μετεκπαίδευση στο Harvard και στο Stanford, εφάρμοσε πρώτος την ανάπτυξη ακινήτων με μακροχρόνια εκμετάλλευση στην ελληνική αγορά, ενώ ήταν επίσης από τους πρώτους που είχε διαβλέψει τις προοπτικές των εμπορικών κέντρων, όπως και τη δύναμη των πολυτελών brands στην ελληνική αγορά.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1988 ο πρωτοπόρος developer δημιούργησε σε διατηρητέο στο Κολωνάκι, το εμπορικό κέντρο «Μέλαθρον», το οποίο εισήχθη στο βιβλίο των ρεκόρ Guinness ως το μικρότερο mall του κόσμου.

Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του εμπορικού κέντρου, το οποίο βραβεύτηκε διεθνώς από τον οργανισμό ICSC για την βέλτιστη χρήση γης (σ.σ. το οικόπεδο είναι μόλις 230 τ.μ.), το κατάστημα της Zara στο Golden Hall είναι 3.200 τ.μ. ενώ ολόκληρο το «Μέλαθρον» είναι 1.379 τ.μ.!

Αν και η επιχειρηματική τύχη δεν ήταν πάντα με το μέρος του, ο Πειραιώτης Θεόδωρος Χαραγκιώνης, ο οποίος στα νεανικά του χρόνια είχε αποσπάσει πολυάριθμες διακρίσεις στο στίβο και στην κωπηλασία, πάλεψε μέχρις εσχάτων για να πετύχει. Άλλωστε πάντα του άρεσε το ρίσκο από τους αγώνες αυτοκινήτων μέχρι την πολυσχιδή επιχειρηματική του δραστηριότητα. «Αν δεν ρισκάρεις, δεν πετυχαίνεις», έλεγε.

Η ολική ανατροπή

Γόνος, από την πλευρά της μητέρας του, των οικογενειών Παλαιοκρασσά και Εμπειρίκου, με καταγωγή από την Άνδρο, ο Θεόδωρος Χαραγκιώνης μόλις πήρε το δίπλωμα του πολιτικού μηχανικού ανέλαβε την τεχνική εταιρεία του πατέρα του Νικηφόρου, ο οποίος είχε γίνει γνωστός  από το διάσημο ζαχαροπλαστείο Ακροπόλ στον Πειραιά.

Άνθρωπος χαμηλών τόνων ο Θεόδωρος, αλλά με πολύ πείσμα για να πετύχει «είδε» πέρα από τα τεχνικά έργα και άρχισε να δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη ακινήτων, η οποία έγινε γρήγορα και ο βασικός τομέας δραστηριοποίησης του οικογενειακού ομίλου.

Το 1976, ο κ. Χαραγκιώνης εφαρμόζει πρώτος στην Ελλάδα την ανάπτυξη ακινήτων με μακροχρόνια εκμετάλλευση, δημιουργώντας στο κέντρο του Πειραιά, πολυώροφο κατάστημα που μισθώνεται για 20 χρόνια στην «Αφοί Λαμπρόπουλοι».

Το 1978 αναλαμβάνει την υλοποίηση του πρώτου εμπορικού κέντρου στην Ελλάδα με το όνομα «Έρμειον», με σκοπό την ενοποίηση του εμπορίου της οδού Αδριανού, με εκείνο της Πανδρόσου-Ηφαίστου στην Πλάκα, συνδέοντας συγχρόνως την ανάπτυξη αυτή με τις πρώτες αναπλάσεις διατηρητέων κτιρίων στη χώρα.

Το 1988 δημιουργεί το «Μέλαθρον» στο Κολωνάκι, ενώ το μεγάλο στοίχημα του κ. Χαραγκιώνη έρχεται το 1999 όταν υπογράφει συμφωνία με τον πορτογαλικό πολυεθνικό όμιλο Sonae Sierra για την ανάπτυξη μεγάλων εμπορικών κέντρων στην χώρα μας δημιουργώντας την Sierra Charagionis.

Παρ’ όλα αυτά και τα δύο έργα που σχεδίασε η κοινοπραξία, ένα στο Γαλάτσι και ένα στον Πειραιά, δεν προχωρούν λόγω αντιδράσεων και προσφυγών των κατοίκων και των τοπικών εμπόρων.

Από τα σημαντικότερα έργα της Acropole Χαραγκιώνης στον τομέα αναψυχής και εμπορίου, ήταν το Millennium στο Παγκράτι, η Αίγλη στην Κηφισιά, η Galleria Κοραή στο κέντρο της Αθήνας, το συγκρότημα Άνεσις στους Αμπελοκήπους, ενώ από κοινού με τη Sonae Sierra συμμετείχαν μαζί με τη Lamda Development στη δημιουργία του εμπορικού κέντρου Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη.

Το 2010, ο πορτογαλικός όμιλος της Sonae Sierra και η Acropole Χαραγκιώνης αποφάσισαν να παραχωρήσουν το ποσοστό συμμετοχής τους στο Mediterranean Cosmos, ύψους 39,9%, στη Lamda Development, που με τον τρόπο αυτό απέκτησε πλέον τον πλήρη ιδιοκτησιακό έλεγχο του ακινήτου, αντί ποσού ύψους 38 εκατ. ευρώ.

Την ίδια χρονιά και αφού είχε υπογραφεί το πρώτο μνημόνιο, εγκαινιάζεται το εμπορικό κέντρο Athens Capitol, μια επένδυση ύψους 45 εκατ. ευρώ, επί των οδών Γ΄ Σεπτεμβρίου, Ιουλιανού και Πατησίων.

Φιλοξενώντας μεταξύ άλλων το Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου με την προσωπική συλλογή του Θεόδωρου Χαραγκιώνη, το Athens Capitol αντιμετώπισε τα χρόνια που ακολούθησαν μια σειρά χρεοκοπιών από βασικούς μισθωτές του, όπως της Sprider, της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Mαρινόπουλος (σ.σ. το εν λόγω κατάστημα επαναλειτούργησε με την ταμπέλα της Σκλαβενίτη όταν η τελευταία εξαγόρασε τη χρεοκοπημένη Μαρινόπουλος), των Costa Coffee του Bωβού, ενώ, αναγκάσθηκε να διώξει και κάποιους κακοπληρωτές. Το αποτέλεσμα ήταν τα έσοδα να καταποντιστούν.

Μετά από διάφορα σχέδια, όπως το rebranding του Athens Capitol σε εκπτωτικό κέντρο, που δεν προχώρησαν, το ακίνητο σώθηκε με την ενοικίασή του στην αμερικανική εταιρεία Sitel, που δραστηριοποιείται τον τομέα της παροχής υπηρεσιών, προϊόντων και λύσεων εμπειρίας πελατών (Customer Experience, call & contact centers) με τη μορφή outsourcing για μεγάλους διεθνείς ομίλους.

Ο ιταλικός οίκος Gucci και η οικονομική κρίση

Εκτός από τις προχωρημένες ιδέες του στην εκμετάλλευση ακινήτων, είχε κατανοήσει και τις προοπτικές του λιανικού εμπορίου. Ήταν αυτός που 40 χρόνια πριν, όταν η Ελλάδα μόλις άρχιζε να αποκτά… ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά, έφερε τον οίκο Gucci στην Ελλάδα.

Κάτι η προσωπική γνωριμία του νεαρού πολιτικού μηχανικού και φέρελπι επιχειρηματία με την οικογένεια Gucci, κάτι η αύξηση των εισοδημάτων στη χώρα μας, η διοίκηση του ιταλικού οίκου, τον οποίο ίδρυσε το 1897 ο Guccio Gucci, πείστηκε και του έδωσε την ελληνική αντιπροσωπεία μέσω franchise.

Το πρώτο κατάστημά του άνοιξε στο Κολωνάκι στο εμπορικό κέντρο «Μέλαθρον» (Τσακάλωφ 5) και σύντομα αποτέλεσε σημείο αναφοράς για όλους τους λάτρεις της μόδας και της πολυτέλειας.

Η μεγάλη επιτυχία του οίκου Gucci στη χώρα μας οδήγησε στην στρατηγική απόφαση ανοίγματος ενός ακόμα καταστήματος στην Κηφισιά. Το δεύτερο άνοιξε το 2001 στο εμπορικό κέντρο «Αίγλη» (Κολοκοτρώνη 8).

To κατάστημα του Κολωνακίου μεταφέρθηκε τον Απρίλιο του 2003 από το νούμερο 5 της οδού Τσακάλωφ στο 27, σε μεγαλύτερο νεοκλασικό τριώροφο κτίριο, για να εξυπηρετήσει την αυξημένη ζήτηση για πολυτελή είδη.

Ωστόσο στη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης, ο όμιλος Χαραγκιώνη αντιμετώπισε σοβαρές δυσχέρειες, με αποτέλεσμα η διαχείριση του σήματος Gucci να περιέλθει στη μητρική εταιρεία, η οποία σήμερα διαχειρίζεται τα καταστήματα και τη μάρκα Gucci στην Ελλάδα με δύο καταστήματα στη Μύκονο και ένα στο Σύνταγμα, όπου μεταφέρθηκε το σημείο της οδού Τσακάλωφ στο Κολωνάκι.

Λάτρης της αυτοκίνησης

Παθιασμένος λάτρης της κουλτούρας της αυτοκίνησης, ο Θεόδωρος Χαραγκιώνης ανήκε στην ελίτ των σημαντικότερων συλλεκτών αυτοκινήτων παγκοσμίως.

Όποτε έβρισκε κάποιο ελεύθερο χρόνο, έπαιρνε μέρος και στους ελληνικούς αγώνες αυτοκινήτου, ως «Τάλμποτ». Στις αρχές της χιλιετίας έδινε το παρών και στους αγώνες ιστορικών αυτοκινήτων που προηγούνταν των 24 ωρών του Le Mans, με μια γαλάζια Lotus Elite.

Αποκορύφωμα της αγάπης του για το αυτοκίνητο, ήταν η ίδρυση του Ελληνικού Μουσείου Αυτοκινήτου, στο κέντρο της Αθήνας, στο συγκρότημα «Athenian Capitol».

Στη συλλογή του περιλαμβάνονται πραγματικά διαμάντια, όπως η Mercedes 300 SL του Πωλ Νιούμαν, με πόρτες που ανοίγουν προς τα πάνω – εξ ου και το όνομα Gullwing (φτερά γλάρου). Αυτό το αυτοκίνητο βρέθηκε στο Τζέρσεϊ.

Ένα άλλο γνωστό αυτοκίνητο είναι το Chrysler Ιmperial κατασκευής 1959 που ανήκε στον Ρόμπερτ Πλαντ, μέλος του φημισμένου αμερικανικού ροκ συγκροτήματος Led Ζeppelin, ενώ ιδιαίτερη θέση στη συλλογή του έχει και η Lancia Αurelia κατασκευής 1953, προσωπικό αυτοκίνητο του Lorenzo Βandini διάσημου οδηγού της Formula 1, που το 1958 είχε κερδίσει το Ράλι Ακρόπολις.

Επίσης ξεχωρίζουν η Cadillac Seville Gucci του 1979, με σαλόνι ειδικά σχεδιασμένο από τον Οίκο Gucci Αston, η Martin Lagonda, πρώτος ιδιοκτήτης της οποίας ήταν ο δούκας του Γουεστμίνστερ, η Bugatti του ’57, αυτοκίνητο που είχε κάποτε ο Νικόλαος Εμπειρίκος, πρώτος ιδιοκτήτης της περίφημης διεθνώς Embiricos Bentley, μια Rolls-Royce που ανήκε παλαιότερα στον Αλέξανδρο Ανδρεάδη, δεύτερο σύζυγο της Χριστίνας Ωνάση, καθώς και η Chevrolet Corvette Stingray, η γνωστή «στρίγγλα» με την οποία ο αείμνηστος Τζόνι Πεσμαζόγλου κέρδισε πολλά ελληνικά πρωταθλήματα και πολλά ακόμα.

Το αρχαιότερο έκθεμα στο Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου είναι μια πυροσβεστική αντλία του 1895 ουγγρικής προέλευσης και το νεότερο είναι μια Ferrari 308 GTS του 1980.