Αστικοί… αγρότες στους δημοτικούς λαχανόκηπους

Εχουν γίνει… αστικοί αγρότες, όσο οξύμωρος κι αν ακούγεται αυτός ο χαρακτηρισμός. Τσαπίζουν, σπέρνουν, καλλιεργούν και μαζεύουν τη σοδειά τους, κι όλα αυτά σε δημοτικά χωράφια μέσα στις πόλεις.

Πριν από τρία χρόνια έλαβε τη δική του έκταση από τον Δήμο Νεάπολης-Συκεών. Αν και στην αρχή ο κ. Κωνσταντίνος Κούρος είχε πλήρη άγνοια για τις δουλειές στο χωράφι, τελικά αποδείχθηκε ιδιαίτερα ευεργετική η ενασχόλησή του με το χώμα. «Ρώτησα, έμαθα, διάβασα, ό,τι χρειάστηκα μου δόθηκε από τις υπηρεσίες του δήμου, κι έτσι τώρα απολαμβάνω κάτι που δεν είχα ιδέα πόσο καλό είναι. Πείτε το εργοθεραπεία, πείτε το ψυχοθεραπεία, όπως κι αν το πείτε, δίνει αυτοπεποίθηση και σε κάνει να νιώθεις και πάλι πλήρης και χρήσιμος. Εφτιαξα βαθμίδες κλιμακωτές, τις γέμισα λουλούδια και μυρωδικά φυτά, και τώρα ετοιμάζομαι να βάλω αμπέλια» δηλώνει στα «ΝΕΑ».

Οι δημοτικοί λαχανόκηποι ήταν μια δράση που πολλοί δήμοι είχαν ξεκινήσει για να ανακουφίσουν εν μέρει τους κατοίκους τους  από τις συνέπειες της οικονομικής ύφεσης. Και ενώ τα προηγούμενα χρόνια τουλάχιστον 70 δήμοι της χώρας είχαν τα δικά τους μικρά… αγροκτήματα, τα οποία εκμεταλλεύονταν κάτοικοι και δημότες, σήμερα είναι λίγοι αυτοί που εξακολουθούν να στηρίζουν τον θεσμό, στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής.

Δήμος Νεάπολης-Συκεών

Ενας από αυτούς είναι ο Δήμος Νεάπολης-Συκεών, καθώς διαθέτει τρεις λαχανόκηπους. «Είναι ελάχιστοι πλέον οι δήμοι που συνεχίζουμε τη δράση, αναλαμβάνοντας το οικονομικό κόστος. Κι αυτό γιατί η προηγούμενη κυβέρνηση το 2018 αποφάσισε να κόψει τη χρηματοδότηση στο ομολογουμένως επιτυχημένο πρόγραμμα, παρά τις αντιδράσεις της ΚΕΔΕ και τη θετική έκθεση αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής» εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο «πατέρας» της ιδέας των δημοτικών λαχανόκηπων στη χώρα μας, δήμαρχος Σίμος Δανιηλίδης.

Οι αστικοί λαχανόκηποι είναι μια ιστορία τουλάχιστον 150 χρόνων, για την Τοπική Αυτοδιοίκηση τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική. Περιοχές όπως το Ντιτρόιτ στις ΗΠΑ, το Βανκούβερ στον Καναδά και το Κάιρο της Αιγύπτου έχουν εδώ και πολλές δεκαετίες δημοτικούς λαχανόκηπους.

Συνολικά 100 δημότες και κάτοικοι του δήμου, οι οποίοι πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις, ανήκοντας στις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, έχουν τη δυνατότητα να προμηθεύουν καθημερινά το οικογενειακό τους τραπέζι με λαχανικά και οπωροκηπευτικά. Η μόνη τους υποχρέωση; Να δίνουν το 10% της παραγωγής τους στο Κοινωνικό Παντοπωλείο του Δήμου Νεάπολης-Συκεών. Μάλιστα, η παραγωγή κατά καιρούς είναι μεγάλη σε ντομάτες, σκόρδα, κρεμμύδια, φασόλια και πατάτες.

Ο συνταξιούχος Γιάννης Μαραβελάκης από την περιοχή Πεύκα του δήμου έχει για δεύτερο χρόνο φέτος τον κήπο που του έχει παραχωρήσει ο δήμος. «Δεν έχει μεγάλη σημασία αν και πόσα χρήματα μπορεί να εξοικονομήσει κάποιος όταν παράγει ο ίδιος μέρος της τροφής του, μερικές φορές θα χρειαστεί να πληρώσουμε και κάτι, αλλά δεν πειράζει. Ούτε με ενδιαφέρει πολύ αν θα έχω μικρή ή μεγάλη παραγωγή, δεν είναι αυτό το νόημα. Δεν είναι μόνο μια απασχόληση, αλλά με τους υπόλοιπους ερασιτέχνες καλλιεργητές έχουμε γίνει μια ομάδα».

Η πρόσφατη διαμάχη στο Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας για ένα οικόπεδο 9 στρεμμάτων, ιδιοκτησίας του δήμου, κοντά στην Ακαδημία Πλάτωνος, στο οποίο προοριζόταν να γίνει αστικός λαχανόκηπος, φανέρωσε πως δήμοι στα μεγάλα αστικά κέντρα δεν ξεκίνησαν ή εγκατέλειψαν στην πορεία την ιδέα μιας αντίστοιχης κοινωνικής δράσης.

Στον Αγιο Δημήτριο

Στην Αττική ένας από τους λίγους δήμους που έχει αστικούς λαχανόκηπους και έχει «μετατρέψει» κάποιους από τους κατοίκους του, οι οποίοι επιλέγονται με κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια, σε επίδοξους αγρότες είναι ο Αγιος Δημήτριος. Μια έκταση 2,5 στρεμμάτων χωρίστηκε σε 45 αγροτεμάχια διαθέσιμα για καλλιέργεια, και μάλιστα αυστηρά βιολογικά.

Από τη δημιουργία τους το 2012, οι Δημοτικοί Λαχανόκηποι λειτούργησαν και συνεχίζουν να λειτουργούν, όπως σημειώνει η δήμαρχος, Μαρία Ανδρούτσου, ως μέσο διαφυγής από τη σκληρή καθημερινότητα για αρκετούς άνεργους πολίτες, χαμηλούς εισοδηματίες, ανθρώπους με οικογένειες, που κοινωνικοποιήθηκαν σε ένα άλλο επίπεδο, ήρθαν σε επαφή με τη γη και τη φύση, ίσως για πρώτη φορά, και κατάφεραν τελικά να φέρουν τα λαχανικά στο οικογενειακό τραπέζι, μόνο μέσα από τη δική τους προσπάθεια.

«Οταν τα δημοτικά περιβόλια έγιναν πραγματικότητα, έδειξαν την προοπτική δημιουργίας εναλλακτικών κοινωνικών δομών και νησίδων κοινωνικοποίησης, κοινωνικής συνοχής, περιβαλλοντικής κουλτούρας και οξυγόνου».