Γιατροί Χωρίς Σύνορα: Ο Κωνσταντίνος περιγράφει τη ζωή στην πρώτη γραμμή στη Υεμένη

O Κωνσταντίνος Ψυκάκος έχει βρεθεί τρεις φορές στην Υεμένη, σε αποστολή με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Την τελευταία φορά έμεινε εκεί 13 μήνες ως επικεφαλής της αποστολής, στην πρώτη γραμμή ενός αέναου πολέμου που διαρκεί ήδη 8 χρόνια.

Έχοντας επιστρέψει στην Αθήνα και ενώ ετοιμάζεται για την επόμενη αποστολή του, ο Κωνσταντίνος περιγράφει πώς είναι να ζεις σε μία χώρα που δεν ησυχάζει ποτέ.

«Την πρώτη φορά που έμαθα πως θα πάω σε αποστολή στην Υεμένη, ενθουσιάστηκα. Μετά αγχώθηκα. Το σκέφτηκα καλά; Είμαι σίγουρος; Κάνω καλά που πηγαίνω; Μετά από τρεις αποστολές εκεί μπορώ να πω με σιγουριά πως άξιζε τον κόπο.

Η Υεμένη σαν χώρα έχει τέτοιο εύρος που κάποιος θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα  χρόνο για να αρχίσει να έχει αντίληψη της πολυπλοκότητας των ζητημάτων της. Μέσα σε αυτά τα χρόνια που έχω βρεθεί στην Υεμένη, μπορώ να πω ότι η χώρα έχει αλλάξει, όπως και οι δυναμικές της. Έχει αλλάξει, όμως και το πώς βλέπω και εγώ ο ίδιος τα πράγματα και πώς τα βιώνω. Ο παράγοντας της εξοικείωσης παίζει μεγάλο ρόλο διότι αλλάζει ο τρόπος που αναλύεις την κατάσταση γύρω σου.

Πρωτόγνωρες καταστάσεις

– Η νοσηλεύτρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Hafsah, εξετάζει τον υποσιτισμένο Aliya στην κινητή κλινική Al-Noor στο Marib της Υεμένης ©Hesham Al Hilali

Όταν πήγα πρώτη φορά στην Υεμένη πριν από περίπου τέσσερα χρόνια βρισκόταν σε εξέλιξη η μάχη της Χοντέιντα και μια ακραία τεταμένη κατάσταση. Τώρα έτυχε να έχουμε εκεχειρία για μεγάλο διάστημα και είχαμε να αντιμετωπίσουμε διαφορετικής φύσεως προβλήματα, όπως η επισιτιστική κρίση.

Το να βρίσκεσαι στην πρώτη γραμμή μιας μεγάλης κρίσης είναι ενδιαφέρον, αλλά και δύσκολο ταυτόχρονα. Καλείσαι να αντιμετωπίσεις καταστάσεις πρωτόγνωρες, στις οποίες πρέπει να εξασφαλίσεις την εύρυθμη λειτουργία των προγραμμάτων, αλλά και την ασφάλεια των συναδέλφων σου, και των επωφελούμενων, και στο τέλος της ημέρας και τη δική σου. Αλλά είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να έχεις να αντιμετωπίσεις τόσες προκλήσεις σε τόσα διαφορετικά επίπεδα.

O Κωνσταντίνος Ψυκάκος ©MSF

Η πρόσβαση σε φαγητό και νερό

Μία από τις βασικές προκλήσεις της χώρας είναι ότι το ιατρικό της σύστημα έχει πολλά προβλήματα και οι άνθρωποι έχουν περιορισμένη οικονομική δυνατότητα και πολλές δυσκολίες στην καθημερινή τους ζωή.

Η πρόσβαση στις μονάδες υγείας γίνεται με πολλά εμπόδια, η πρόσβαση σε φαγητό και νερό είναι περιορισμένη σε αρκετές απομακρυσμένες περιοχές, και σε όλη αυτή την κατάσταση ο συνεχής πόλεμος δυσχεραίνει την κατάσταση σε μεγάλο βαθμό.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούμε νοσοκομεία δευτεροβάθμιας περίθαλψης σε αρκετές περιοχές της Υεμένης, ενώ πραγματοποιούμε και δράσεις υποστήριξης πρωτοβάθμιας υγείας, προκειμένου ο κόσμος να έχει απρόσκοπτη πρόσβαση όσο είναι δυνατό σε δομές υγείας. Παράλληλα, ανταποκρινόμαστε σε αρκετές επείγουσες καταστάσεις.

– Ένα παιδί παίζει με ένα μπαλόνι στον καταυλισμό για εσωτερικά εκτοπισμένους στο Marib της Υεμένης. ©Hesham Al Hilali

Δύσκολα θα μπορούσα να πω ότι άφησα την Υεμένη καλύτερη από ό,τι τη βρήκα. Σίγουρα τη βρίσκω κάθε φορά διαφορετική, αλλά πάντα με δυσκολίες και περιορισμούς.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ όλους αυτούς τους ανθρώπους: τους ηλικιωμένους με τα χρόνια νοσήματα, τα παιδιά με υποσιτισμό και τις έγκυες γυναίκες με επιπλοκές στην εγκυμοσύνη, που βρήκαν περίθαλψη και υποστήριξη στα νοσοκομεία μας. Και σίγουρα αυτό που βλέπω είναι ότι το έργο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα εξελίσσεται προς το καλύτερο με γνώμονα πάντοτε τις ανάγκες των ανθρώπων».

Εδώ και 52 χρόνια οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι παρόντες στις μεγαλύτερες κρίσεις που συγκλονίζουν τον πλανήτη. Από τον σεισμό της Αϊτής μέχρι και τον πρόσφατο σε Τουρκία-Συρία, τους πολέμους σε Ουκρανία, Ιράκ, Αφγανιστάν, τις επιδημίες που πλήττουν κυρίως τις χώρες χαμηλού εισοδήματος, αλλά και την επισιτιστική κρίση που μαστίζει πολλές χώρες όπως και την Υεμένη. Χάρη σε όλους τους υποστηρικτές τους εξασφαλίζουν την οικονομική τους ανεξαρτησία, ώστε να μη λαμβάνουν κρατικές χρηματοδοτήσεις και να συνεχίζουν να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Δέξου την πρόκληση. Κάνε μία δωρεά σήμερα https://msf.gr/dorea