Πικάσο: Το νέο βιβλίο της Claire Dederer δείχνει το άλλο του πρόσωπο

Ο Πικάσο, που φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από τον θάνατό του (8 Απριλίου 1973), αναμφισβήτητα υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες στον 20ο αιώνα. Τι συμβαινει με τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του υπερταλαντούχου ζωγράφου;

Λέγεται πως ήταν ένας κακοποιητικός σάτυρος, με μια αηδιαστική προτίμηση σε πολύ νεότερες γυναίκες (40 χρόνια νεότερες στην περίπτωση της κυρίας Gilot). «Μόλις τους ρουφούσε το αίμα» έγραψε η εγγονή του, Μαρίνα, για τις γυναίκες του, «τις ξεφορτωνόταν». Δύο από αυτές αυτοκτόνησαν.

Καταστροφικός δεν ήταν μόνο για τις γυναίκες, αλλά και για πολλούς που βρίσκονταν στο περιβάλλον του. «Κανείς δεν κατάφερνε να ξεφύγει από το ασφυκτικό κλοιό της ιδιοφυίας του», είχε σημειώσει η εγγονή του στα απομνημονεύματά της, όπως σημειώνει η Daily Mail: «Χρειαζόταν αίμα για να υπογράψει κάθε πίνακά του: το αίμα του πατέρα μου, του αδελφού μου, της μητέρας μου, της γιαγιάς μου και το δικό μου. Χρειαζόταν το αίμα όσων τον αγαπούσαν».

To βιβλίο

Η Claire Dederer ξεκίνησε με το ερώτημα που πολλοί βρέθηκαν αντιμέτωποι: μπορούμε να διαχωρίσουμε τον καλλιτέχνη από την τέχνη; Αυτό που ακολούθησε ήταν ένας ειλικρινής απολογισμός της ηθικής σύγχυσης και του εγγενούς εγωισμού που απαιτείται από κάθε καλλιτέχνη. Για κάθε ερώτημα που η Dederer προσπαθούσε να απαντήσει, έθετε ένα άλλο.

Αν κάποιος κοιτάξει προσεκτικά τη «Γυναίκα με το κίτρινο κολιέ» θα παρατηρήσει στο αριστερό μάγουλο της γυναικείας φιγούρας ένα μαύρο σημάδι. Το μοντέλο για το εν λόγω έργο του 1946 ήταν η Φρανσουά Ζιλό, η σύντροφός του Πικάσο εκείνη την περίοδο. Το μαύρο σημάδι στο μάγουλό της φέρεται να είναι ένα κάψιμο από τσιγάρο, το οποίο της το έκανε ο ζωγράφος κατά τη διάρκεια ενός καυγά.

Τι υποστηρίζει για τον Πικάσο η συγγραφέας του βιβλίου «Monsters»

Στο «Monsters», το νέο της βιβλίο, η Claire Dederer προσδιορίζει τον Πικάσο ως μια αρχετυπική, σύγχρονη ιδιοφυΐα, έναν καλλιτέχνη του οποίου τα ελαττώματα έχουν θεωρηθεί «συγχωρητέα υποπροϊόντα του ταλέντου του». Μόνο στους άντρες, σημειώνει, χορηγείται αυτή η ακολασία.

He died 50 years ago and was among the 20th century’s greatest artists. He was also an abuser, with a nauseating fondness for much younger women https://t.co/d6pOgtkY2s

— The Economist (@TheEconomist) April 18, 2023

Όταν ο«αιμοσταγής» εγωισμός γίνεται χρήσιμος

Το βιβλίο της αναρωτιέται πώς πρέπει να αισθάνονται η ίδια και οι αναγνώστες σήμερα για τους φωστήρες που «έκαναν ή είπαν κάτι απαίσιο και έκαναν κάτι σπουδαίο».

Ακόμη και όσοι προσπαθούν να αποφύγουν αυτό το πρόβλημα, δεν μπορούν. Ακόμα και για τους ακροατές που είναι αποφασισμένοι να διαχωρίσουν τέχνη και καλλιτέχνη, το «Age Ain’t Nothing but a Number», ένα χιπ-χοπ κομμάτι, θα αμαυρωθεί από τη γνώση της προέλευσής του. (Το έγραψε ο R. Kelly, ένας καταδικασμένος για σεξουαλική κακοποίηση, και το τραγούδησε η Aaliyah, η οποία έγινε «σύζυγός» του στα 15 της), επισημαίνεται σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στον Economist.

Κανείς δεν είναι εξ ολοκλήρου τέρας, λέει η Dederer. Υπάρχει ένα κομμάτι τερατογένεσης σε όλους, προσθέτει, ειδικά στους καλλιτέχνες, για τους οποίους ο «αιμοσταγής» εγωισμός είναι χρήσιμος. Αλλά το κύριο επιχείρημά της για να συμφιλιωθείτε με το ερώτημα τέχνη/καλλιτέχνης είναι ότι είναι λάθος να το θέτετε.