Εκλογές: Πως ψηφίζουν οι Ελληνες – Από τη σιωπηρή γενιά, στους Boomer και στην Generation Z

Από τη Σιωπηρή Γενιά που ξαναέχτισε τον κόσμο μέχρι τους σημερινούς 17χρονους που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά στις 21 Μαΐου απλώνεται μια βεντάλια αντιλήψεων, βιωμάτων, στερεοτύπων και επιρροών.

Μιλήσαμε με εκπροσώπους κάθε γενιάς για τα κριτήρια που τους στέλνουν στην κάλπη ή τους απομακρύνουν από αυτήν.

Η κυρία Πόπη, της Σιωπηρής Γενιάς, στα 80 της κοιτάει μπροστά

Η Σιωπηρή Γενιά ή αλλιώς Silent Generation ξαναέχτισε τον κόσμο από την αρχή, μετά τον πόλεμο. Όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1928 και 1945 ήταν οι πιστοί υπάλληλοι που εργάστηκαν σκληρά για να βάλουν τα θεμέλια του κόσμου όπως τον ξέρουμε σήμερα. Μια εξ’ αυτών η κυρία Πόπη, γεννημένη το 1943, δούλεψε, μεγάλωσε μια κόρη και κάνει ό,τι μπορεί για να παραμείνει ενεργή. Ζητάει την αλλαγή. «Να αλλάξουν τα πράγματα στην Υγεία, το καθεστώς στην εκπαίδευση, να αλλάξει το θέμα της ακρίβειας. Λαχταράω μια νέα κυβέρνηση, σαν τον Μεσσία!». Μας λέει ότι πάντα είχε τα ίδια κριτήρια για να επιλέξει τί θα ψηφίσει «αλλά τώρα αισθάνομαι τον κόμπο στο χτένι. Το τί έγινε στο παρελθόν, τι έκαναν οι κυβερνήσεις παλιότερα δεν με ενδιαφέρει. Το τότε πέρασε. Το τώρα με νοιάζει. Και όχι μόνο για μένα που έχω μια ηλικία, αλλά για τους νέους. Τί θα γίνει από δω και πέρα, πώς θα ζήσουν οι νέοι. Αυτό κοιτάζω».

Ο Boomer Γρηγόρης, στα 67, του προσαρμόζει την πραγματικότητα στα πιστεύω του

Ο Γρηγόρης, γεννημένος το 1956 σπούδασε Φιλολογία, έκανε μεταπτυχιακό στο Παρίσι και επέστρεψε στην Ελλάδα όπου αμέσως βρήκε δουλειά καταφέρνοντας να φτιάξει μια καλή περιουσία, την οποία σταδιακά έχασε. Η πορεία του Γρηγόρη ακολουθεί τη ροή των Boomers, της επαναστατικής γενιάς του Μάη του 68, των Χίπις, του Πολυτεχνείου, των γεννημένων μεταξύ 1946-1964 που τα είχαν όλα και έχασαν πολλά. Ο Γρηγόρης, Γυμνασιάρχης σε πολυπολιτισμικό σχολείο σήμερα ψηφίζει «σύμφωνα με το ποιος λέει πράγματα πιο κοντά σε μια πραγματικότητα που επηρεάζεται και από το διεθνές σκηνικό.

Το κριτήριό μου δεν έχει αλλάξει μέσα στα χρόνια πάντα αυτό ήταν. Κυρίως ιδεολογικοπολιτικό. Κάπου πιστεύω. Με τις αδυναμίες του, με τα προτερήματά του, ο χώρος στον οποίον πιστεύω εκπροσωπείται από κάποιο κόμμα. Μπορεί να μη με ικανοποιεί η κατάσταση του κόμματος στην παρούσα φάση αλλά θα το στηρίξω.» Η ισχυρή μεσαία τάξη που έφτιαξαν οι boomers κλονίστηκε τα τελευταία χρόνια αλλά αυτό δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει τον τρόπο σκέψης του Γρηγόρη. «Νομίζω ότι εμείς οι boomers έχουμε περισσότερο ιδεολογικοπολιτικά κριτήρια. Τα προτάσσουμε. Για να μη πω ότι ίσως προσαρμόζουμε την πραγματικότητα σε αυτά τα κριτήρια».

Οι «τυχεροί» της Generation X, είτε συνεργάζονται είτε απέχουν

Οι γεννημένοι μεταξύ 1965-1980 θεωρούνται «τυχεροί». Είναι εκείνοι που πρόλαβαν την οικονομική άνθιση, μεγάλωσαν με ταινίες του Hollywood και με σχετικά πιο απελευθερωμένους γονείς. Η Αντριάννα, γεννημένη το 1977, αν και λογίστρια δεν έχει την οικονομία ως βασικό κριτήριο για την ψήφο της. «Η οικονομία είναι ένα διεθνές πρόβλημα, δεν αλλάζει. Για μένα μετράει κυρίως η θεσμικότητα, να μην καταστρατηγούνται οι θεσμοί. Αυτό το έχω δει από όλες τις τελευταίες κυβερνήσεις. Θεωρώ πολύ σημαντικό το ζήτημα των υποκλοπών και την παρέμβαση στη λειτουργία της δικαιοσύνης. Είμαι υπέρ των συνεργασιών, όχι της αυτοδύναμης κυβέρνησης. Πάντα ήμουν υπέρ αλλά στο παρελθόν δεν ήταν από τα πρώτα κριτήρια για την ψήφο μου. Τώρα θεωρώ σημαντική τη συνεργασία».

Ο Στέφανος, από την άλλη, οδηγός, γεννημένος το 1967 σκέφτεται σοβαρά την αποχή. «Μόνο μια φορά στο παρελθόν δεν έχω ψηφίσει. Τώρα αισθάνομαι μια απογοήτευση από όλα τα πολιτικά πρόσωπα, από όλα τα πολιτικά δρώμενα. Δεν υπάρχει κανένας που να εμπιστεύομαι, που να θεωρώ ότι θα αλλάξει κάτι. Δεν με εκφράζει κανείς. Και την τελευταία φορά που ψήφισα, δεν ήταν ότι με εξέφραζε ακριβώς, πήγα να ψηφίσω μήπως δω μια αλλαγή. Αλλά κι από κει δεν είδα τίποτα. Οπότε το πιθανότερο είναι ότι αυτή τη φορά δεν θα πάω καθόλου».

Την millennial Βίκυ απασχολεί η καθημερινότητα της οικογένειας

Το να ξεκινάς τη ζωή σου με την τηλεόραση σε κουτί και με walkman και με πολύ ταχείς ρυθμούς να περνάς στα ipod, στο smartphone ενώ όλη η επαγγελματική σου δραστηριότητα να επηρεάζεται από το ίντερνετ και τα social media δεν μπορεί παρά να είναι ενδιαφέρον. Παρόλα αυτά η γενιά των Millenials, των γεννημένων μεταξύ 1980-1996 βγήκε σε μια αγορά εργασίας πληγωμένη από την οικονομική κρίση βάζοντας σε δεύτερη μοίρα ζητήματα όπως η πολιτική και η ιστορία. Η Βίκυ, καθηγήτρια Αγγλικών, γεννημένη το 1983 ψηφίζει με οικογενειακά κριτήρια. «Αν δεν ψηφίσω όπως ψηφίζει η οικογένεια θα με «φάνε» οι γονείς μου και δεν έχω χρόνο να ασχοληθώ με αυτό. Από την άλλη, αυτό που σκέφτομαι είναι το μη χείρον βέλτιστον.

Τα κριτήρια που με απασχολούν περισσότερο είναι η διαχείριση της εξωτερικής πολιτικής και κάποια λίγο πιο κοινωνικά – ιδεολογικά κριτήρια. Στην οικονομία θεωρώ ότι όλοι τα ίδια θα κάνουν. Έχω αλλάξει την ψήφο μου μέσα στα χρόνια, έχω επηρεαστεί από κυβερνήσεις που πέρασαν και που δεν έκαναν όσα θα έπρεπε». Η Βίκυ μεγαλώνει 2 παιδιά που πηγαίνουν στο Δημοτικό. Ο άντρας της έχει 2 από προηγούμενο γάμο. «Εμείς βγάζουμε 1800 ευρώ μαζί. Αυτό που με απασχολεί είναι πώς θα πληρώσω τα έξοδα των παιδιών και τα δικά μας. Η καθημερινότητά μας. Δεν ελπίζω ότι κάτι θα αλλάξει στην οικονομία. Γι’ αυτό και δεν δίνω σημασία στην πολιτική, ούτε στις εκλογές.»

Ο Αλκίνοος, στα 17 του, ξέρει πολλούς με φασιστικές αντιλήψεις

Για την Generation Z δεν έχουμε σχεδόν κανένα στοιχείο. Είναι τα παιδιά που μεγαλώνουν τώρα, που θεωρούν δεδομένα όλα τα τεχνολογικά επιτεύγματα που οι προηγούμενοι δεν είχαν καν φανταστεί. Αυτά τα παιδιά, γεννημένα μεταξύ  1997-2015, θα ψηφίσουν για πρώτη φορά. Όπως ο Αλκίνοος, που γεννήθηκε το 2006 που πηγαίνει στην Γ Λυκείου.

«Έχω κάποιες βασικές ιδέες και αρχές και βλέπω ποια κόμματα είναι πιο κοντά σε αυτές τις αρχές. Μετράω, όμως, και το έργο που έχει κάνει κάθε κυβέρνηση και το ιστορικό της κάθε παράταξης από το 2015 και μετά που τα έχω ζήσει». Ο Αλκίνοος προσπαθεί να συζητήσει με τους φίλους του για τις εκλογές και την πολιτική αλλά αυτό… δεν φαίνεται να πηγαίνει πολύ καλά. «Νομίζω ότι η πλειοψηφία των συνομιλήκων μου δεν πάει με το δικό μου σκεπτικό. Βλέπω ότι επηρεάζονται πολύ από αυτά που τους λένε οι γονείς τους, μένουν σε παγιωμένες αντιλήψεις και ό,τι και να τους πεις δεν ακούν. Οι περισσότεροι, υπολογίζω ένα 40%, είναι επηρεασμένοι από ιδέες στα άκρα, είναι φανατικοί. Είτε άκρα αριστερά είτε άκρα δεξιά. Ξέρω πολλούς στην ηλικία μου με φασιστικές αντιλήψεις.».

Η Μαρία Αστερίου σπουδάζει δημοσιογραφία στη New Media Studies