Ανάλυση οικονομικού και γεωπολιτικού ρίσκου

Στην εποχή των αλμάτων της τεχνολογίας, της αξιοποίησης των ηλεκτρονικών μέσων και της πανίσχυρης παρουσίας των υπολογιστών, εύλογα επηρεάζονται δραστικά και οι επιχειρηματικοί υπολογισμοί και αποφάσεις. Κατά συνέπεια νέες δεξιότητες έρχονται στο προσκήνιο και αντίστοιχα νέες ανάγκες για τα καινούργια στελέχη επιχειρήσεων. Μερικές προϋποθέσεις που είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία επιχειρήσεων, και όχι μόνο, που προσβλέπουν με δυναμισμό προς το μέλλον είναι η εκτίμηση του ρίσκου στις αποφάσεις που παίρνονται.

Η ανάλυση ρίσκου είναι μια διαδικασία που διευκολύνει την ηγεσία ενός επιχειρηματικού κυρίως φορέα να εξισορροπήσει τις προϋποθέσεις υλοποίησης των στόχων μιας επιχείρησης και την ανάγκη προστασίας των περιουσιακών της στοιχείων και των κεφαλαίων της. Να σημειώσουμε επίσης πως με τη ροή των εξελίξεων σχεδόν όλες οι δανειοδοτήσεις από σοβαρές τράπεζες, και ιδιαίτερα για επενδύσεις εκτός συνόρων ή στη ναυτιλία, θα περιλαμβάνουν υποχρεωτικά και την ύπαρξη διεξοδικής μελέτης ανάλυσης επιχειρηματικού ρίσκου. Αυτή η ανάλυση διευκολύνει τη δυνατότητα καλύτερης απόδοσης των επιδιώξεων μιας επιχειρηματικής μονάδας εξισορροπώντας ανάμεσα στην κερδοφορία / επιτυχία και το ρίσκο. Οσο αυξάνεται ο έλεγχος από εξωτερικούς παράγοντες (κανονισμοί κοινοτικοί, εθνικοί έλεγχοι, περιβαλλοντικές προϋποθέσεις κ.ά.) και οι μέτοχοι αισθάνονται την ανάγκη να ερευνούν προσεκτικότερα τις αποφάσεις των διευθυντικών ηγεσιών κυρίως λόγω αυξημένων περιπτώσεων σκανδάλων και χρεοκοπιών, η ανάλυση ρίσκου γίνεται ένα ζωτικής σημασίας εργαλείο εξασφάλισης ηρεμίας για όλους.

Με τη μέθοδο αυτή η διευθυντική ηγεσία μιας επιχείρησης αποδεικνύει πως εύκολα μπορεί να διεκπεραιώσει τον όποιο έλεγχο δέουσας επιμέλειας (due diligence) ή χρηστής διαχείρισης (fiduciary duty) και να αποδείξει πως προστατεύει την περιουσία των μετόχων. Κατά συνέπεια είναι ολοφάνερο πως η ανάλυση επιχειρηματικού ρίσκου σε κάθε περίπτωση παίζει ζωτικό ρόλο για τις αποφάσεις της διευθυντικής ηγεσίας και είναι ζωτικής σημασίας για κάθε πρωτοβουλία στρατηγικού σχεδιασμού και για την εφαρμογή του.

Πολλές επιχειρήσεις αλλά και επιμέρους τομείς επιχειρηματικής δράσης λειτουργούν σήμερα σε συνθήκες παρακινδυνευμένες και αβέβαιες. Η παγκόσμια, για παράδειγμα, εμπορική ναυτιλιακή δράση έχει απώλειες, σύμφωνα με σχετικές μελέτες, περίπου δύο πλοίων την ημέρα! Πληρώνει παραπάνω από 4 εκατ. δολάρια σε σχετικές αποζημιώσεις και βέβαια προκαλεί έτσι αλλαγές στις ζωές εκατοντάδων ανθρώπων. Η ανθρώπινη παρουσία είναι κυρίως η αιτία των ατυχημάτων αυτών αλλά και κυρίως ο παράγων που συμβάλλει ώστε να μην είναι περισσότερα. Το ρίσκο όμως πάντα υπάρχει. Και στη ναυτιλία λοιπόν, όπως και σε εκατοντάδες άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες όπου οι συνθήκες ενέχουν κινδύνους και σχετική αβεβαιότητα, η ανάλυση του επιχειρησιακού ρίσκου έχει γίνει απαραίτητη εταιρική δραστηριότητα.

Κατά έναν τρόπο η διερεύνηση οικονομικών αποφάσεων κάτω από την οπτική του ρίσκου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Προϋποθέτει την ανάλυση ανθρωπίνων αποφάσεων δίχως την παρουσία συνθηκών πλήρους πληροφόρησης. Η πολυπλοκότητα του αβέβαιου κόσμου στον οποίο ζούμε και το πώς οι άνθρωποι αποκτούν και επεξεργάζονται πληροφορίες καθιστούν τις δραστηριότητες αυτές εξαιρετικά δυσχερείς. Εχει υπάρξει όμως πρόοδος. Η θεωρία των πιθανοτήτων, διάφορα ποσοτικά μοντέλα, η γεωπολιτική γνώση και οι σύγχρονες διεθνείς σχέσεις έχουν παίξει τον ρόλο τους. Να μην ξεχνάμε πως η ανάλυση γεωπολιτικού ρίσκου είναι βασικός παράγων για την προώθηση και έγκριση της δανειοδότησης εκατοντάδων ή και χιλιάδων ξένων επενδύσεων. Ολα αυτά μαζί με την ανάλυση των λογικών αποφάσεων (rationality theory) διευκολύνουν τους αναλυτές να κάνουν εκτιμήσεις και να καταλήγουν σε αποφάσεις.

Η ανάλυση ρίσκου έχει γίνει στις ημέρες μας σημαντικό μέρος κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι επιχειρήσεις δεν θα είναι εύκολο να επιβιώσουν αν δεν μάθουν να ζουν με αυτό και να ξέρουν να εφαρμόζουν τα σχετικά συμπεράσματα.