Υποκλοπές: Ένας χρόνος μετά η πληγή στη Δημοκρατία δεν έχει επουλωθεί και οι άμυνες είναι ανίσχυρες

Πού βρισκόμαστε ως προς τη διαλεύκανση του σοβαρού σκανδάλου των υποκλοπών, ένα χρόνο μετά τις πρώτες αποκαλύψεις, ήταν το κεντρικό ερώτημα στην εκδήλωση του inside story, που πραγματοποιήθηκε στην ΕΣΗΕΑ. Στις πρώτες θέσεις του κοινού οι δημοσιογράφοι και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, που έπεσαν θύματα παρακολούθησης από την ΕΥΠ και του παράνομου λογισμικού Predator.

Επίθεση στη Δημοκρατία εκ των έσω, εικόνα χώρας που έχει χάσει τον έλεγχο, χρήση εργαλείων που απαντώνται μόνο σε αυταρχικά καθεστώτα, επικίνδυνος ο ρόλος της ΕΥΠ, ήταν μερικά μόνο από όσα ανησυχητικά ακούστηκαν από τους συμμετέχοντες στο πάνελ. Καθόλου ενθαρρυντικά και τα συμπεράσματα ως προς το αν οι θεσμικές αλλαγές που έγιναν οχυρώνουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών, κατ’ επέκταση διασφαλίζουν την ποιότητα της Δημοκρατίας.

Κεντρικοί ομιλητές ήταν ο Ζαχαρίας Κεσσές, συνήγορος θυμάτων του Predator στην Ελλάδα και στο ΕΔΔΑ, η Κατερίνα Παπανικολάου, τακτικό μέλος της ΑΔΑΕ και η Άρτεμις Σίφορντ, ενώ στο κοινό βρέθηκαν, μεταξύ άλλων, οι δημοσιογράφοι που παρακολουθούνταν από το Predator, ο Γιωργος Καμίνης, ο Αριστείδης Μπαλτάς, ο πρόεδρος του ΔΣΑ Δημήτρης Βερβεσός, στελέχη της ΑΔΑΕ και δεκάδες ακόμη εκπρόσωποι του νομικού κόσμου.

Το ΠΑΣΟΚ, αν συζητήσει μετεκλογικά τη συμμετοχή του σε κυβέρνηση, θα ζητήσει να δεσμευτούν να γίνει εξεταστική επιτροπή για τις υποκλοπές και να αλλάξει η νομοθεσία για την προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών, είπε ο Νικος Ανδρουλάκης σε παρέμβαση του στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στην ΕΣΗΕΑ με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την αποκάλυψη του σκανδάλου των υποκλοπών στην Ελλάδα.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, πήρε το λόγο εκτός προγράμματος κατά τη διάρκεια της συζήτησης σχολιάζοντας ότι είναι «αδιανόητο να παρουσιάζονται τα θύματα των παρακολουθήσεων ως θύτες» κι ευχαρίστησε όσους εργάζονται για την έρευνα της υπόθεσης, υπογραμμίζοντας ειδικά τον ρόλο των Ανεξάρτητων Αρχών.

Σ. Ιντ Βέλντ: «Εκ των έσω επίθεση στη δημοκρατία»

Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα της, η ευρωβουλευτής Σόφι ιν ΄τ Βελντ, εισηγήτρια της εξεταστικής επιτροπής PEGA για τις υποκλοπές, χαιρέτισε την εκδήλωση κι έκανε λόγο για μια εκ των έσω επίθεση στη δημοκρατία όταν τα spyware χρησιμοποιούνται από κυβερνήσεις για να ελέγξουν πολιτικούς αντιπάλους τους.

Ενώ αναφέρθηκε δηκτικά στην αναποφασιστικότητα της Κομισιόν να παρέμβει για το θέμα παρά το γεγονός ότι αυτές οι παρακολουθήσεις παραβιάζουν κοινοτικές συνθήκες.

Α. Σίφορντ: «Υπάρχει η εικόνα ότι η Ελλάδα έχει χάσει τον έλεγχο»

«Εγώ δεν ξέρω αν ξέρει ο Μητσοτάκης για τις υποκλοπές, εγώ πιστεύω ότι αυτή η κυβέρνηση έχει και καλά πράγματα, αλλά ζήτω να ακούσει ο κόσμος αυτό που έχει συμβεί με ανοιχτό μυαλό».

Με αυτή την έκκληση ξεκίνησε την τοποθέτηση της η Άρτεμις Σίφορντ, πρώην στέλεχος της Meta (Facebook) που έχει επιβεβαιώσει την παράλληλη παρακολούθηση της από το παράνομο λογισμικό Predator και την ΕΥΠ.

Η κ. Σίφορντ παραλλήλισε την πόλωση και τις ακραία διαφορετικές εκδοχές που έχουν καταγραφεί για την υπόθεση αυτή με τα «alternative facts» (σ.σ. «εναλλακτικά γεγονότα») που παρουσίαζαν κάποιοι στις ΗΠΑ την περίοδο της ανόδου του Τραμπ.

«Αν μια κοινωνία δεν μπορεί να συμφωνήσει ούτε στο τι συμβαίνει, τότε έχει πρόβλημα η δημοκρατία», είπε, μεταφέροντας πως στο εξωτερικό σε υψηλό επίπεδο υπάρχει η εικόνα ότι η Ελλάδα «έχει χάσει τον έλεγχο» για τις υποκλοπές, ενώ επιβεβαίωσε ότι υπάρχει ενδιαφέρον ξένων υπηρεσιών ασφαλείας.

Σημειώνεται ότι η κ. Σίφορντ είναι ελληνοαμερικανίδα και κάτοχος αμερικανικής υπηκοότητας και η παρακολούθηση της από τις ελληνικές μυστικές υπηρεσίες και το Predator ήταν αντικείμενο δημοσιεύματος των New York Times.

Ζ. Κεσσές (συνήγορος θυμάτων): «Έχει υποφέρει πολύς κόσμος από τις υποκλοπές – Υπήρχε κοινό κέντρο μεταξύ ΕΥΠ και Predator»

Αποκαλυπτική ήταν επίσης η τοποθέτηση του δικηγόρου Ζαχαρία Κεσσέ, που εκπροσωπεί τον Θανάση Κουκάκη, που έχει προσφύγει για την παρακολούθηση του στην εθνική δικαιοσύνη και στο ΕΔΔΑ.

Ο κ. Κεσσές είπε πως υπάρχουν πολλά ακόμη θύματα που έχουν πιστοποιήσει την παρακολούθηση από το Predator αλλά δεν συναινούν να δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία τους. Τόνισε πως το Predator είναι ένα παράνομο και πανάκριβο κατασκοπευτικό υλικό που απευθύνεται μόνο σε κράτη και παραβιάζει, όχι μόνο το απόρρητο των επικοινωνιών, αλλά όλη την προσωπική ζωή του «στόχου» του.

«Αυτή είναι μια πραγματικότητα που έτρεξε στην Ελλάδα τα τελευταία 2 χρόνια», είπε, «ενώ επίσημα το εργαλείο αυτό υπάρχει μόνο σε αυταρχικά καθεστώτα σαν αυτό του Σουδάν, όπου εξήχθη μέσω της Ελλάδας».

Για τον κ. Κεσσέ υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι η παρακολούθηση των Σίφορντ, Κουκάκη, Ανδρουλάκη και άλλων έγινε από κοινό κέντρο, κατονομάζοντας την ΕΥΠ. «Πως το ξέρουμε; Δεν μπορούμε να πούμε όλες τις λεπτομέρειες της προδικασίας.

Υπάρχει ενα κοινό πρόσωπο όμως: Ο Φέλιξ Μπίτζιος, κοινό πρόσωπο σε εταιρία που διαχειρίζεται εξοπλισμό της ΕΛΑΣ, της εταιρίας που εμπορεύεται το Predator και με σχέσεις με τον παραιτηθέντα πρώην γενικό γραμματέα της κυβέρνησης Γρήγορη Δημητριάδη».

Πρόσθεσε δε ότι «η εισαγγελέας της ΕΥΠ τότε ενέκρινε 30.000 αιτήματα παρακολούθησης για λόγους εθνικούς, σαν να λέμε 60 τη μέρα, περισσότερες κι από τις υπηρεσιακές δυνατότητες της ΕΥΠ σε σημείο που διερωτάται κανείς αν εξυπηρετούσε κι άλλους».

Κ. Παπανικολάου (ΑΔΑΕ): «Είναι καλό με τους θεσμούς και τις Αρχές να είστε λίγο αυστηροί».

Η νομικός Κατερίνα Παπανικολάου, τακτικό μέλος της ΑΔΑΕ, τόνισε εμφατικά στις τοποθετήσεις της ότι είναι επιτακτική η ανάγκη η επόμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία που θα προκύψει μετα τις εκλογές, να προχωρήσει σε τροποποίηση του νομού για την προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών και τις νόμιμες επισυνδέσεις.

«Όσο ο νόμος παραμένει ως έχει σήμερα δεν μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί στην προστασία του πολιτεύματος», είπε η κ. Παπανικολάου, υπογραμμίζοντας πως «η ΑΔΑΕ ως θεσμικό αντίβαρο που προβλέπεται από το Σύνταγμα έκανε τα προφανή και τα απόλυτα. Δεν έκανε κάτι παραπάνω. Είναι καλό με τους θεσμούς και τις Αρχές να είστε λίγο αυστηροί. Εμείς οφείλουμε να ασκούμε τις αρμοδιότητες μας, αυτό κάνουμε, μην φανταστείτε τίποτα τρομερά πράγματα».

Επεσήμανε δε πως «το προσωπικό της ΑΔΑΕ έκανε τη δουλειά του ακόμη κι όταν υπήρξε εκείνη η ασάφεια με τη γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου», αναφερόμενη στη διαφωνία του Ισιδώρου Ντογιάκου για τις ελεγκτικές αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ, με αφορμή έρευνα της Αρχής στα γραφεία της Cosmote.

Σχολιάζοντας την εξέλιξη της έρευνας της υπόθεσης του, ο Θανάσης Κουκάκης είπε πως «αν οι εισαγγελικές αρχές είχαν δράσει εγκαίρως θα είχαμε ήδη απαντήσεις».

Ο δημοσιογράφος ανακοίνωσε ότι στις 12 Αυγούστου, που συμπληρώνεται τριετία από την ολοκλήρωση της δικής του παρακολούθησης από την ΕΥΠ «για λόγους εθνικής ασφάλειας» και σκοπεύει να καταθέσει επίσημο αίτημα ενημέρωσης από το αρμόδιο τριμελές όργανο για τις αιτίες της επισύνδεσης, με βάση τις προβλέψεις του καινούριου νόμου.

Τόσο ο ίδιος όμως, όσο και οι νομικοί που παρενέβησαν στη συζήτηση, συμφώνησαν ότι παρά την ύπαρξη της νομοθετικής πρόβλεψης για γνωστοποίηση της αιτίας της παρακολούθησης μετά την τριετία, δεν είναι καθόλου σαφές το πώς θα λειτουργήσει αυτή η διαδικασία.