Έχουν το δικαίωμα να αρρωστήσουν οι πολιτικοί μας ηγέτες;

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ταγίπ Ερντογάν δείχνει αδυναμία, χάνει την ισορροπία του, δείχνει χλωμός, αρρωσταίνει. Λίγο πριν τις επικείμενες εκλογές, η αδιαθεσία του Τούρκου προέδρου κατά τη διάρκεια συνέντευξης προκάλεσε επιπλέον ανησυχίες για την ικανότητα του να κυβερνήσει, ενώ και η διάγνωση της γαστρεντερίτιδας δεν είναι ιδιαίτερα πειστική. Τα τουρκικά ΜΜΕ κάνουν λόγο ακόμα και για έμφραγμα του μυοκαρδίου, είδηση που διαψεύδει κατηγορηματικά η τουρκική προεδρία, η οποία επιμένει ότι ο Ερντογάν είναι απλώς καταβεβλημένος από ένα απλό κρυολόγημα. Είναι λοιπόν κατάλληλος για μια ακόμη θητεία ή όχι;

Μπορεί όμως να κριθεί η ικανότητα ηγεσίας ενός πολιτικού αρχηγού από την κατάσταση της υγείας του; Κερδίζει έδαφος η αντιπολίτευση κάθε φορά που πέφτει η πίεση του Τούρκου ηγέτη; «H κατάσταση της υγείας του Ερντογάν είναι εθνικό ζήτημα» έχει δηλώσει ξανά και ξανά ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

To είδαμε άλλωστε και αλλού. Κάθε φορά που σκοντάφτει ο Μπάιντεν κλονίζονται οι ΗΠΑ, ενώ καχυποψίες για την υγεία του Πούτιν γίνονται αιτία αμφισβήτησης και της «υγείας» των πολιτικών επιλογών του: ξέρει άραγε τι κάνει στην Ουκρανία ή είναι το κύκνειο άσμα του πριν πεθάνει από καρκίνο;

Μπορεί ένας ηγέτης να νοσηλευθεί, να περάσει Covid, να κάνει χημειοθεραπείες, να φτερνιστεί… Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής της εκστρατείας το 2016, η Χίλαρι Κλίντον είχε αποκρύψει πως υπέφερε από σοβαρή πνευμονία, προφασιζόμενη αλλεργίες, ενώ οι συχνές εξαφανίσεις του Κιμ Γιονγκ Ουν από τα ΜΜΕ προειδοποιούν για έναν πυρηνικό όλεθρο. Για αυτό και οι πολιτικοί επιλέγουν να υποτιμούν τα προβλήματα υγείας τους. Από μια αδιαθεσία σε ένα σοβαρό έμφραγμα, παγκόσμιοι ηγέτες έχουν αποκρύψει προβλήματα υγείας και νοσηλείες υπό την απειλή του πολιτικού κόστους.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ντόναλντ Τράμπ κατά τη διάρκεια της προεδρίας του δημοσίευε συχνά εξετάσεις αίματος και αναλύσεις για να επιβεβαιώσει την εξαιρετική κατάσταση της υγείας του. Σύμφωνα με τους γιατρούς του ο 76χρονος πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ ζυγίζει 108 κιλά, δηλαδή έχει μερικά κιλά παραπάνω, ωστόσο δεν επηρεάζεται από το επιπλέον βάρος. Έχει χαμηλά επίπεδα χοληστερίνης και ζάχαρου, ενώ λαμβάνει προληπτικά το φάρμακο Cestor καθώς και ασπιρίνη. Επίσης δεν αντιμετωπίζει προβλήματα καρδιάς ή άλλο θέμα υγείας. «Ταύρος» δηλαδή και ικανός να σηκώσει κάθε πολιτικό βάρος και να υπερασπιστεί τη χώρα.

Με τη σειρά του ο Μπόρις Τζόνσον δήλωνε ασυμπτωματικός όταν κόλλησε Covid, εως ότου κατέρρευσε και πήγε στο νοσοκομείο. Επί μέρες τα βρετανικά Μέσα έψαχναν αντικαταστάτη του.

Στη δε χώρα μας, ο πρωθυπουργός πέρασε Covid ελαφρά με ήπια συμπτώματα, το ίδιο και ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας. Ούτε πυρετό δεν ανέβασαν. Δεν θα υπήρχε περιθώριο άλλωστε να ανεβάσουν ως «άτρωτοι» πολιτικοί ηγέτες. Ενώ στην πολύ θλιβερή περίπτωση της Φώφης Γεννηματά μάθαμε πόσο σοβαρό ήταν το θέμα υγείας της λίγες μέρες πριν πεθάνει. Δεν νοείτο αρχηγός κόμματος να παλεύει με τον καρκίνο. Για αυτό και όταν η Ντόρα Μπακογιάννη μίλησε ανοιχτά για τη μάχη της με μια σπάνια μορφή καρκίνου μείναμε όλοι με ανοιχτό το στόμα.

Ποιος θα ξεχάσει άλλωστε την περίπτωση του Ανδρέα Παπανδρέου ο οποίος έκρυβε επί χρόνια την καρδιολογική του πάθηση. Χρόνια μετά ο γιατρός του Δημήτρης Κρεμαστινός ομολόγησε πως όταν εξέτασε τον πρωθυπουργό μια νύχτα του Αυγούστου του 1988 δεν είχε «δει πλέον παραμελημένο καρδιολογικό άρρωστο σε όλη του τη σταδιοδρομία».

«Σεβόμενος το ιατρικό απόρρητο απέφυγα να μιλήσω όλα αυτά τα χρόνια για το ιατρικό πρόβλημα του Ανδρέα Παπανδρέου, που αναμφισβήτητα επηρέασε την πολιτική ζωή της χώρας».

Έχουν περάσει χρόνια από τότε που ο JFK έκρυψε πως είχε αρρωστήσει από τη νόσο Άντισον, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε επινεφριδιακή κρίση, αφυδάτωση και θάνατο, για ευνόητους λόγους. Παρόλα αυτά η κατάσταση παραμένει ίδια.

Η υγεία ενός πολιτικού αποτελεί κριτήριο επιλογής για την άνοδο του στην εξουσία, αλλά και για την ικανότητα του να κυβερνήσει. Θέλουμε τους ηγέτες μας δυνατούς και υγιείς, κάτι που είναι φύσει αδύνατον. Οι πολιτικοί είναι και εκείνοι θνητοί, ευάλωτοι και εκτεθειμένοι στους ίδιους κινδύνους που είμαστε και εμείς, ακόμη και αν έχουν περισσότερα μέσα για να αναρρώσουν. Αλλά όπως έχουμε δει μέσα στον χρόνο ούτε αυτό ισχύει πάντοτε. Το θέμα της ασθένειας των πολιτικών μας ηγετών είναι ταμπού. Για αυτό όταν με σθένος ένας από αυτούς μιλάει ανοιχτά για την κατάσταση της υγείας του πρέπει να επικροτείται. Όμως οι πολιτικοί συνήθως ψεύδονται. Ένα ελαφρύ τρέμουλο μπορεί να σημαίνει από Πάρκινσον έως το τέλος της πολιτικής τους καριέρας.