Πώς η κλιματική αλλαγή απειλεί τον… καφέ

Η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι επόμενες γενιές με τα αποτελέσματά της να είναι ήδη εμφανή σε πολλές πτυχές της καθημερινότητας. Όταν ακούμε κλιματική αλλαγή, οι περισσότεροι σκεφτόμαστε την υπερθέρμανση του πλανήτη, την ξηρασία, το λιώσιμο των πάγων αλλά όχι τόσο τον… καφέ μας!

Για τους λάτρεις του καφέ λοιπόν, υπάρχουν καλά και κακά νέα. Ας ξεκινήσουμε από τα κακά. Οι δύο τύποι καφέ που οι περισσότεροι από εμάς πίνουμε – Arabica και robusta- αντιμετωπίζουν μεγάλο κίνδυνο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

Τα καλά νέα είναι ότι οι αγρότες σε μία από τις μεγαλύτερες εξαγωγικές χώρες καφέ στην Αφρική καλλιεργούν μία νέα ποικιλία που αντέχει περισσότερο στη ζέστη και την ξηρασία.

Μέχρι σήμερα, οι κόκκοι καφέ της νέας ποικιλίας έμπαιναν στις σακούλες με τον καφέ robusta αλλά φέτος, οι αγρότες επιχειρούν να τους πουλήσουν ξεχωριστά. Η νέα ποικιλία καφέ ονομάζεται «Liberica excelsa».

«Τα καταφέρνει καλά ακόμα και στην πολλή ζέστη« δηλώνει στους New York Times ένας αγρότης. Όπως εξηγεί, τα τελευταία χρόνια, το καφεόδεντρο της robusta έχει υποκύψει σε παράσιτα και ασθένειες. Έτσι ο Golooba John τα αντικατέστησε με αυτά της ποικιλίας Liberica.

Όπως λέει, έχει δοκιμάσει και ο ίδιο τη νέα ποικιλία καφέ και είναι «πιο αρωματική και πιο γευστική» από τη robusta.

Η Catherine Kiwuka, ειδικός στον καφέ στον Εθνικό Οργανισμό Γεωργικής Έρευνας, αποκαλεί τη Liberica excelsa «ένα παραμελημένο είδος καφέ» και συμμετέχει και εκείνη σε ένα «πείραμα» για την προώθησή του στον κόσμο.

Αν το «πείραμα» πετύχει, άλλοι μικροκαλλιεργητές θα μπορούσαν επίσης να καλλιεργήσουν το νέο είδος καφέ ή άλλα είδη που δεν έχουν μέχρι σήμερα καλλιεργηθεί και αντέχουν στη ζέστη.

Τι ξέρουμε για τη νέα ποικιλία καφέ

Η Liberica excelsa ευδοκιμεί στην τροπική Κεντρική Αφρική. Καλλιεργήθηκε για λίγο στα τέλη του 19ου αιώνα αλλά έπειτα σταμάτησε και «αναστήθηκε» εκ νέου λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Όσο για τη γεύση της όταν αποξηραίνεται, αποφλοιώνεται και ψήνεται; Ειδικός του καφέ τη βρίσκει «απαλή» και «εύκολη να την πιείς». Έχει βαρύ άρωμα και λιγότερη καφεΐνη από τη robusta.

«Οφείλουμε να σκεφτούμε άλλα είδη που μπορούν να συντηρήσουν αυτή τη βιομηχανία, σε παγκόσμιο επίπεδο» λέει η Δρ Kiwuka.

Η Volcafe, μια παγκόσμια εταιρεία εμπορίας καφέ, ελπίζει να στείλει έως και τρεις τόνους φέτος σε ειδικούς καφεκόπτες στο εξωτερικό, μεταξύ άλλων στη Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Παρά το ότι τα πιο ευρέως καλλιεργούμενα είδη καφέ είναι η Arabica και η Robusta, στη φύση φυτρώνουν πάνω από 100 είδη.

Κάδε δέντρο Liberica μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 8 μέτρα.

Οι αγρότες την πουλάνε στην ίδια τιμή με τη robusta, κάτι που η Δρ Kiwuka βρίσκει λάθος για τους αγρότες. «Έχει πιο έντονο άρωμα και είναι υψηλότερης ποιότητας καφές» λέει εξηγώντας γιατί θα έπρεπε να πωλείται ακριβότερα.

«Πώς η κλιματική αλλαγή καταστρέφει τον καφέ robusta»

«Λόγω της υπερθέρμανσης, ο καφές Liberica θα μπορούσε να αποκτήσει ηγετικό ρόλο στις καλλιέργειες» γράφουν οι ειδικοί του καφέ Δρ Kiwuka και Davis.

Όταν οι βροχές είναι πολύ λίγες, όπως ήταν πέρυσι, τα στρέμματα με robusta υπέφεραν. Τα φύλλα μαράθηκαν και οι καρποί δεν σχηματίστηκαν σωστά. Τα ίδια προβλήματα ταλαιπώρησαν μεγάλο μέρος της Ουγκάντα, όπου η robusta είναι το κυρίαρχο είδος.

Οι εξαγωγές αναμένεται να είναι χαμηλότερες φέτος, σε σύγκριση με πέρυσι, σύμφωνα με την Αρχή Ανάπτυξης Καφέ της Ουγκάντα λόγω της ξηρασίας και των παρασίτων.