Τουρκία: Θα τραβήξει ο Κιλιτσντάρογλου το προεδρικό χαλί κάτω από τα πόδια του Ερντογάν;

Δυο εβδομάδες πριν τις εκλογές στην Τουρκία ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεν ανεβαίνει με ορμή και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν πέφτει με πάταγο. Είναι μια μάχη στα ίσα, που θα κριθεί στο νήμα, λένε οι αναλυτές.

«Η λεκάνη της Μεσογείου θερμαίνεται λόγω της κλιματικής αλλαγής και οι δασικές πυρκαγιές αυξάνονται. Ο κύριος έχει 16 αεροπλάνα. Θα πουλήσουμε αυτά τα αεροπλάνα και θα αγοράσουμε πυροσβεστικά αεροσκάφη», υποσχέθηκε σήμερα στην ομιλία του στη Σμύρνη ο υποψήφιος της 6κομματικής αντιπολίτευσης, καταχειροκροτούμενος από τους εκατοντάδες Τούρκους που έβαψαν κόκκινους τους δρόμους της πόλης.

Από την Άγκυρα που βρέθηκε για μια εξίσου μεγάλη προεκλογική εκστρατεία, ο Ερντογάν δήλωσε ότι είναι και πάλι έτοιμος για μια συντριπτική ήττα, ενώ έριξε το γάντι στον αντίπαλο του λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «αν θέλετε να μάθετε το CHP (τα αρχικά του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού κόμματος), τρεις λέξεις αρκούν: σκουπίδια, βάλτος, λάσπη…».

Κιλιτσντάρογλου vs Ερντογάν

Την πόλωση του τουρκικού λαού, που μοιάζει να διστάζει να εμπιστευτεί μαζικά τον Κιλιτσντάρογλου ή να γυρίσει εντελώς την πλάτη στον Ερντογάν, αποδεικνύει περίτρανα η τελευταία δημοσκόπηση για τις εκλογές της εταιρείας Kondα, που είχε προβλέψει με μεγάλη ακρίβεια τα αποτελέσματα του 2018.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της, ο Τούρκος πρόεδρος θα κερδίσει οριακά τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης στον πρώτο γύρο στις 14 Μαΐου με 43% έναντι 42% αντίστοιχα. Στην τρίτη θέση θα τερματίσει πέραν πάσης αμφιβολίας ο Μουxαρέμ Ιντζέ με ποσοστό 8%, ο οποίος είναι λογικό και επόμενο ότι θα διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στην τελική ετυμηγορία της κάλπης.

Για την ακρίβεια, δύο εβδομάδες αργότερα στις 28 Μαΐου, ο Κιλιτσντάρογλου θα καταφέρει να τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια τον Ερντογάν και να τον κερδίσει έχοντας αποσπάσει το 51% των ψήφων, την ώρα που η Νέμεσις του θα καρπωθεί το υπόλοιπο 49%.

Οι αναποφάσιστοι και οι δυσαρεστημένοι

Όπως εκτιμούσε προ ημερών ο Ουλάς Τολ, διευθυντής στο Social Impact Research Center με έδρα την Κωνσταντινούπολη στην ιστοσελίσα Al Minitor, οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι και οι δυσαρεστημένοι είναι αυτοί που θα κρίνουν την επόμενη μέρα στην Τουρκία.

Οι μεν πρώτοι είναι στην πλειοψηφία τους οι νέοι άνθρωποι που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά στις εκλογές της 14ης Μαΐου και ανέρχονται σε ποσοστό 15%, ενώ οι δεύτεροι  είναι αυτοί που έχουν αποφασίσει που θα ρίξουν την ψήφο τους, αλλά εξακολουθούν να παραμένουν δυσαρεστημένοι με τους δύο βασικούς υποψήφιους και τα κόμματα που κυριαρχούν τις τελευταίες δεκαετίες στην πολιτική σκηνή της χώρας.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι υποστηρικτές του Ερντογάν είναι εκείνοι που δεν είναι και τόσο σίγουροι για την επιλογή τους, και όχι αυτοί που έχουν αποφασίσει να ρίξουν την ψήφο τους υπέρ του Κιλιτσντάρογλου.

Προετοιμάζεται η ΕΕ

Στο ίδιο αποτέλεσμα φαίνεται ότι ποντάρει και η ΕΕ με τις σχετικές πληροφορίες να θέλουν το Βερολίνο και το Παρίσι να ετοιμάζονται για τη σταδιακή αποκατάσταση των πολύπαθων σχέσεων με την Τουρκία.

Σε ένα πρώτο, άκρως συμβολικό βήμα, εκτιμάται ότι η νέα ηγεσία θα απελευθερώσει από τη φυλακή τον φυλακισμένο πρώην ηγέτη του HDP Σελαχατίν Ντεμιρτάς και τον ακτιβιστή Οσμάν Καβάλα και η Δύση θα την «ευχαριστήσει» με την ανακοίνωση της διευκόλυνσης της έκδοσης βίζας.

Σε ένα επόμενο βήμα –πάντα στην περίπτωση που ο Κιλιτσντάρογλου δεν αιφνιδιαστεί από τον Ερντογάν στο τερματισμό- οι μεταρρυθμίσεις στην τουρκική Δικαιοσύνη και τα ΜΜΕ μπορεί να οδηγήσουν στην επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων για την τελωνειακή ένωση.

Τρία σενάρια

Επειδή όμως αυτές οι εκλογές έχουν και κοινοβουλευτική διάσταση, τα πιθανά σενάρια για το εκλογικό αποτέλεσμα στην Τουρκία είναι τρία.

Στο πρώτο σενάριο κερδίζει καθαρά και ξάστερα η 6κομματική αντιπολίτευση. Σε επίπεδο εσωτερικής πολιτικής η νέα κυβέρνηση θα δυσκολευτεί να περάσει τα σχέδια της λόγω της κυριαρχίας των φίλων του Τούρκου προέδρου στους κυβερνητικούς και γραφειοκρατικούς μηχανισμούς, ενώ στην οικονομία σίγουρη θεωρείται η άμεση αντικατάσταση του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας με κάποιον που θα πρεσβεύει την ορθόδοξη νομισματική πολιτική και τις μεταρρυθμίσεις. Στην εξωτερική πολιτική ο Κιλιτσντάρογλου έχει δεσμευτεί, όπως αναφέρεται παραπάνω, για την επανέναρξη του διαλόγου με την ΕΕ για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας,

Το δεύτερο σενάριο αφορά την επικράτηση του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), αλλά την προεδρική νίκη του Κιλιτσντάρογλου, που σημαίνει ότι σε όλα τα επίπεδα, εσωτερικής πολιτικής, οικονομίας και εξωτερικής πολιτικής θα κυριαρχήσουν οι καθυστερήσεις και οι αναβολές, αφού οι διαφωνίες δεν θα είναι μόνο μεταξύ των προηγουμένων και των νέων, αλλά και ανάμεσα στα διαφορετικά κόμματα της αντιπολίτευσης με τα εκ διαμέτρου αντίθετα συμφέροντα.

Στο τρίτο και τελευταίο σενάριο, ο Ερντογάν πετυχαίνει την προεδρική επανεκλογή, αλλά η 6κομματική αντιπολίτευση υπό το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό κόμμα (CHP) κερδίζει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αν δεν προκηρυχτούν νέες εκλογές, ο Ερντογάν θα τεστάρει την ενότητα της αντιπολίτευσης σε επίπεδο εσωτερικής πολιτικής, θα εμποδίσει την αντικατάσταση του κεντρικού τραπεζίτη στην οικονομία και σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής θα συνεχίσει να κυνηγά τους δικούς του στόχους, δηλαδή τις αυξανόμενες επαφές με τους Άραβες ηγέτες και το παιχνίδι ισορροπίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία, ανάλογα με το ποιος προσφέρει κάθε φορά τα περισσότερα.