Λουσμένοι στα χημικά: Ποια κοινά προϊόντα δηλητηριάζουν σπίτια και εργασιακούς χώρους

Καθαριστικά, λοσιόν, σαμπουάν, βερνίκια νυχιών και δεκάδες άλλα προϊόντα περιέχουν τουλάχιστον μία ουσία που είναι πιθανό να προκαλεί καρκίνο ή αναπαραγωγικά και αναπτυξιακά προβλήματα, αποκαλύπτει νέα μελέτη.

Μόνο στην πολιτεία της Καλιφόρνια, περισσότερα από 100 είδη προϊόντων  απελευθερώνουν περισσότερους από 5.0ο0 τόνους τοξικών ουσιών, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Environmental Science & Technology.

Το πρόβλημα πιθανότατα αφορά και την Ευρώπη, αν και ο κίνδυνος μπορεί να είναι μικρότερος χάρη στη νομοθεσία Reach για την δήλωση των χημικών πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία.

Για παράδειγμα, μια από τις πλέον προβληματικές ουσίες που αναγνωρίζει η μελέτη, η διαιθανολαμίνη ή DEA, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται σε καλλυντικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Για άλλες ουσίες όμως το πρόβλημα είναι πιθανότατα παγκόσμιο, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τη φορμαλδεΰδη που χρησιμοποιείται σε μεγάλη γκάμα προϊόντων.

Πτητικές ενώσεις

Δεδομένου ότι στις ΗΠΑ συνήθως δεν είναι υποχρεωτική η δήλωση όλων των συστατικών σε κάθε προϊόν, η μελέτη δεν ήταν δυνατό να καλύψει κάθε δυνητικά επικίνδυνη ουσία.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ και του Ινστιτούτου «Σάιλεντ Σπρινγκ» εστιάστηκαν στις πτητικές οργανικές ενώσεις (VOC), ορισμένες από τις οποίες καταχωρούνται σε βάση δεδομένων ειδικά στην πολιτεία της Καλιφόρνια. Οι ουσίες αυτές διαρρέουν εύκολα από τα προϊόντα ως αέρια και δυνητικά απορροφούνται από τον ανθρώπινο οργανισμό.

Συγκεκριμένα, η μελέτη περιορίζεται στις 33 VOC που καλύπτονται από τη νομοθεσία Prop 65 της Καλιφόρνια, η οποία υποχρεώνει τους κατασκευαστές να προειδοποιούν τους καταναλωτές για τη χρήση ουσιών που μπορεί να προκαλούν καρκίνο ή άλλες βλάβες.

• Κατηγορίες προϊόντων που περιέχουν σημαντικό αριθμό VOC:
• Είδη προσωπικής περιποίησης, όπως σαμπουάν, βερνίκια νυχιών, λοσιόν και σαπούνια
  Καθαριστικά και απορρυπαντικά γενικής χρήσης
• Είδη χειροτεχνίας
• Κόλλες
• Εντομοαπωθητικά ντουλάπας
• Προϊόντα επαγγελματικής χρήσης, όπως λιπαντικά, σφραγιστικά και διαλύτες απολίπανσης

Η μελέτη δεν εξέτασε τον βαθμό έκθεσης του πληθυσμού ή την πιθανότητα βλαβών στην υγεία, ωστόσο οι ερευνητές τονίζουν ότι ο δυνητικός κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για επαγγελματίες που χρησιμοποιούν πολλά χημικά προϊόντα.

Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι περιποίησης νυχιών μπορεί να εκτίθενται σε εννέα διαφορετικά VOC ενώ οι καθαριστές σε περισσότερα από 20.

«Οι εργαζόμενοι δικαιούνται να γνωρίζουν σε τι εκτίθενται. Τελικά όμως δικαιούνται πιο ασφαλή προϊόντα, και η μελέτη αυτή θα πρέπει να αναγκάσει τους κατασκευαστές να προβούν σε σημαντικές αλλαγές» δήλωσε σε δελτίο Τύπου η Μεγκ Σουάρτσμαν του Μπέρκλεϊ, επικεφαλής της μελέτης.

Για τους καταναλωτές, εύκολη λύση για την αποφυγή της έκθεσης δεν υπάρχει. Οι ερευνητές θεωρούν πάντως ότι μια καλή λύση θα ήταν η επιλογή προϊόντων χωρίς άρωμα, δεδομένου ότι οι αρωματικές ουσίες είναι εκ φύσης πτητικές και απελευθερώνονται έτσι εύκολα στον αέρα.

Ο καλός αερισμός είναι επίσης πιθανό να περιορίζει την έκθεση.