Για τη Ρωσία η επίθεση στο Κρεμλίνο είναι σημείο καμπής

Παρ’ όλη την κλιμάκωσή του και το ανελέητο σφυροκόπημα σε σημεία όπως η Μπαχμούτ, ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν παύει να είναι και ένα είδος ένοπλης διαπραγμάτευσης, τουλάχιστον από τη ρωσική πλευρά, που διατηρεί ακόμη την πρωτοβουλία των κινήσεων. Σε μια τέτοια λογική, είναι σαφές ότι οι επιθέσεις που στόχο έχουν να πλήξουν άμεσα την ηγεσία του αντιπάλου δεν περιλαμβάνονται στο ρεπερτόριο του πολέμου.

Σε αυτό κατατείνει και μια πρόσφατη δήλωση του πρώην πρωθυπουργού του Ισραήλ Ναφτάλι Μπένετ που υποστήριξε ότι όταν τον Μάρτιο του 2022, λίγο μετά την έναρξη της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», συναντήθηκε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο τελευταίος του απάντησε ότι δεν προσπαθήσει να σκοτώσει τον Ζελένσκι, στοιχείο μάλιστα που ο Μπένετ μετέφερε στον ίδιο τον Ζελένσκι. Η λογική μιας τέτοιας «κόκκινης γραμμής», είναι ακριβώς ότι δεν μπορείς να χτυπήσεις άμεσα αυτόν με τον οποίο θέλεις να διαπραγματευτείς.

Βεβαίως, έκτοτε οι διαπραγματεύσεις δεν απέδωσαν και πλέον επί της ουσίας δεν υπάρχουν, ιδίως από τη στιγμή που η Δύση συστρατεύτηκε στον στόχο της «ήττας της Ρωσίας» ως της μόνης επιθυμητής λύσης, όμως αυτή αντίληψη ότι η ουκρανική ηγεσία δεν πρόκειται να δεχτεί άμεσο χτύπημα, φάνηκε να διατηρείται.

Η σημασία της επίθεσης στο Κρεμλίνο

Αυτό εξηγεί και το μέγεθος της αντίδρασης της ρωσικής πλευράς ύστερα από την κατά τα φαινόμενα απόπειρα να χτυπηθεί η ίδια η κατοικία του Πούτιν εντός του Κρεμλίνου με επίθεση με drones. Μικρή σημασία είχε ότι ούτως ή άλλως μια τέτοια επίθεση είχε μικρές πιθανότητες να πετύχει, το βασικό στοιχείο είναι ακριβώς ο συμβολισμός που τη ρωσική πλευρά ήταν απλώς άλλη μια απόδειξη ότι όχι μόνο δεν υπάρχει διάθεση διαπραγμάτευσης από την άλλη πλευρά, αλλά παίρνονται αποφάσεις που περνούν τις «κόκκινες γραμμές» που υποτίθεται ότι υπήρχαν.

Η αίσθηση ότι αυτή τη στιγμή η Ουκρανία, αλλά και οι δυτικές δυνάμεις – το Κρεμλίνο κατηγόρησε ευθέως τις ΗΠΑ – στρέφονται σε τέτοιες επιλογές όπως είναι η απόπειρα να χτυπηθεί η ίδια η ρωσική ηγεσία, φαίνεται να κυριαρχεί στη Ρωσία, ιδίως στη βάση ενός ορισμένου συσχετισμού που διαμορφώνεται στο ίδιο των πεδίο των μαχών.

Η γραμμή του μετώπου παραμένει σταθερή και η προσπάθεια διατήρησής της σε σημεία όπως η Μπαχμούτ έχει και το χαρακτήρα μιας διαρκούς αιμορραγίας για την ουκρανική πλευρά, την ώρα που η πολλές φορές προαναγγελθείσα μεγάλη εαρινή αντεπίθεση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, που άλλωστε αποτέλεσε και το βασικό επιχείρημα που επικαλέστηκαν οι δυτικές κυβερνήσεις για να αναβαθμίσουν το είδους του εξοπλισμού που προσέφεραν στην Ουκρανίας (π.χ. πιο εξελιγμένα βαρέα άρματα μάχης), φαίνεται όχι μόνο να μην μπορεί εύκολα να ξεδιπλωθεί, αλλά και να αντιμετωπίζει αλλεπάλληλες δυτικές δηλώσεις δυσπιστίας για τη δυνατότητά της να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Ας μην ξεχνάμε ότι όλα αυτά συνδυάζονται και με τα σημάδια που πληθαίνουν ότι υπάρχει και μια σύγκρουση εντός της ουκρανικής πλευράς ως προς την τακτική σε ενδεχόμενη διαπραγμάτευση, καθώς φιγούρες όπως ο Κιρίλο Μπουντάμφ, ο επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, πιέζουν για ακόμη μεγαλύτερη κλιμάκωση, με βασική μορφή τα πλήγματα εντός Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Μόσχας, υποχρεώνοντας τους αμερικανούς αξιωματούχους να παρεμβαίνουν στην ουκρανική κυβέρνησης ώστε να ανακόπτονται τέτοια σχέδια που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια ανεξέλεγκτη κλιμάκωση και από την αντίπαλη πλευρά.

Η Δύση εγκλωβισμένη στη γραμμή για «ήττα της Ρωσίας»

Ωστόσο, την ίδια στιγμή που πληθαίνουν οι ενδείξεις ενός ορισμένου «ρεαλισμού» από τη μεριά δυτικών αξιωματούχων για το εάν μπορεί να υπάρξει μια δραματική αλλαγή του συσχετισμού στο μέτωπο της Ουκρανίας, γίνεται όλο και πιο σαφές ότι αυτό στον βραχύ χρόνο δεν πρόκειται να μετατραπεί σε μια πρωτοβουλία για διαπραγματεύσεις και για ειρήνευση, ακόμη και εάν έστω και σιωπηρά υπάρχει μια επένδυση στις πρωτοβουλίες άλλων χωρών, κυρίως της Κίνας.

Αυτό έχει να κάνει πρωτίστως με τον τρόπο που διαμορφώθηκε μια τεράστια πολιτική επένδυση όχι σε έναν στόχο αποτροπής της σύγκρουσης ή έγκαιρης ειρήνευσης, αλλά στην προοπτική μιας ήττας της Ρωσίας. Αυτή η «αυτοδέσμευση» των δυτικών κυβερνήσεων στον στόχο της ήττας της Ρωσίας, δηλαδή σε μια στρατηγική που εμπνέεται από εκείνο το ρεύμα σκέψης στις ΗΠΑ που θεωρεί ότι η διατήρηση της αμερικανικής ηγεμονίας περνάει πρωτίστως από την αντιμετώπιση των δυνάμεων που μπορούν να τη αμφισβητήσουν, έχει ως αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει και μια ρητορική και μια στρατηγική επεξεργασία που να κατατείνει σε μια διαφορετική κατεύθυνση.

Το αποτέλεσμα είναι αλλεπάλληλες δεσμεύσεις για μεγαλύτερη στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας, πιο πρόσφατο παράδειγμα οι αποφάσεις την ΕΕ για την αξιοποίηση ακόμη και του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού (κατά παράβαση ακόμη και της ίδιας της Συνθήκης για την Ένωση) για την επιδότηση των αμυντικών βιομηχανιών που θα παράγουν πυρομαχικά για την Ουκρανία. Ούτε είναι χωρίς σημασία ότι βλέπουμε ακόμη και συγκρούσεις εντός του «δυτικού στρατοπέδου» με βασικό επίδικο το εάν προσφέρεται αρκετή βοήθεια στην Ουκρανία (ενδεικτική η έρπουσα αντιπαράθεση ανάμεσα στη Γερμανία και την Πολωνία εντός ΕΕ). Θα μπορούσε κανείς να πεις διαμορφώνεται ένα κλίμα και ένας τρόπος συζήτησης και τελικά απόφασης όπου όσο και εάν υπάρχουν προβληματισμοί ή και εκτιμήσεις για τη δυσκολία διαφόρων εγχειρημάτων, τον τόνο τελικά θα δίνουν εκείνοι που θα πιέζουν για ακόμη πιο σκληρή γραμμή, μια που αυτή θα εξακολουθεί να φαντάζει πιο «συνεπής» και «συνεκτική».

Μέσα σε αυτό το συνδυασμό ανάμεσα στην εμμονή σε μια στρατηγική ήττας της Ρωσίας και τα διαφαινόμενα αδιέξοδα ως προς την ίδια την προσπάθεια αυτή η στρατηγική να ξεδιπλωθεί στην πράξη, φαίνεται ότι το Κρεμλίνο θεωρεί ότι διάφορα κέντρα θα δοκιμάσουν ακόμη και επιλογής που φαινομενικά ήταν εκτός πλαισίου. Εξ ου και ο τρόπος που αντιμετωπίζει την επίθεση στο Κρεμλίνο ως μια κίνηση που αποτελεί ένα σημείο καμπής, ανεξαρτήτως εάν ήταν μια πρωτίστως ουκρανική πρωτοβουλία ή εάν ήταν αποτέλεσμα και συνεννόησης με κάποιες από τις δυτικές δυνάμεις.

Με αυτή την έννοια, ο τρόπος που η Μόσχα αποφάσισε να κατηγορήσει ευθέως τις ΗΠΑ δεν είχε τόσο να κάνει με την εκτίμηση που μπορεί να έχει για το ποιος όντως ενορχήστρωσε την επίθεση, όσο με την προσπάθεια να σταλεί το μήνυμα ότι η Ρωσία όχι μόνο δεν προσπερνά την επίθεση αλλά χωρίς σημάδια προς την αντίθεση κατεύθυνση τη θεωρεί λόγο να εξετάσει μορφές κλιμάκωσης και από τη δική της πλευρά και κατά συνέπεια οι ΗΠΑ πρέπει να δείξουν ποιες είναι οι πραγματικές προθέσεις τους σε αυτή ακριβώς τη φάση.